Giriş
Emekli maaşından başka geliri olmayan birinden bono almıştım. Adam ödemedi. Emekli maaşına da haciz koyamıyorum, başka da malı yok. Bu haczi engelleyen kanunun iptalini isteyebilir miyim? Senedi vereni dolandırıcılık nedeni ile savcılığa verebilir miyim? Alacağımı engellediği için devleti dava edebilir miyim? A.D.
Bir yasanın iptalini istemek Anayasa Mahkemesi’nde dava açmakla mümkün olur. Ancak Anayasa Mahkemesi’nde vatandaşların dava açma hakkı yoktur. Zaten son günlerde bir Anayasa tartışmasıdır gidiyor ya. İşte bu tartışmalar içinde bir de vatandaşa Anayasa Mahkemesi’nde dava açma hakkı verilmesi gerektiğinden söz ediliyor. (Ancak Anayasa değişikliği tartışmasının size bu hakkı verme amaçlı olduğunu söylemiyorum, sadece tartışma bahanesi olduğunu söylüyorum.) Evet gelelim esasa. Sizin vatandaş olarak Anayasa Mahkemesi’nde dava açma imkanınız bir dereceye kadar dolaylı var. Bir dava görülüyor da bu madde ile ilgili iseniz bu halde mahkeme hakiminden bu maddenin Anayasaya aykırı olduğunu ve iptali gerektiğini söylüyorsunuz, hakim bu iddiayı ciddi bulursa konuyu Anayasa Mahkemesi’ne götürüyor. Sizin başvurma yolunuz bu. Bilmiyorum sizi tatmin etti mi. Sonra: Size bir bono verip de bunu ödeyemeyen kimse dolandırıcı değildir. Aranızdaki ilişki hukuki bir ilişkidir. Bugün ödeyecek parası veya eşyası yoktur ama yarın olur (olmayabilir de garantisi yok). Bono alırken bütün bunlar düşünülmelidir, elbette ki her borç bir risktir. Üstelik devlete de dava açmanız mümkün değildir.
Arzunuza bağlı
On yıldır çalıştığım şirket bazı çalışanlarını bir başka şirkete aktarmak istiyor. Ancak bunu herkes kabul etmeyebilir. Etmek zorunda mıyız? Kabul etmezsek ne olur? S.K.
Hayır mecbur değilsiniz. İş şartlarının değiştirilmesi dahi işçinin kabulüne bağlıdır. Ancak sizinki iş şartlarının değiştirilmesi kapsamında dahi değil, sizi bir başka işyerine transfer işidir ki, bu ancak sizi ikna yolu ile olur. Kabul etmediğiniz takdirde olsa olsa işverenin yapacağı iş akdinize son vermektir. Bunun için de ihbar, kıdem tazminatlarını ödemek ve varsa sair haklarınızı vermek zorunda kalacaktır. Ayrıca işe aide talebi de düşünülebilir. Dolayısı ile bir başka işyerine transfer isteğinize bağlıdır. Ancak diyorsanız ki bu işveren iflasın eşiğinde hiç olmazsa bundan kurtulurum, o halde haklarınızı muhafaza kaydı ile olabilecek bir transferi de düşünmeniz mümkündür. Karar sizin.
