Uslu dur kurtul!

Acaba gazete haberleri mi yanlış? Deniliyor ki cinayetten müebbet hapis yatacak sanığın iyi hali nedeni ile cezası 20 yıla, 25 yıla falan indirildi. Nedir bu iyi hal? Gerçekten böyle bir şey var mı? Yoksa haber mi yanlış? C.V.

Doğrusu kırk yıllık hukukçu, beni bile şaşırtan böyle bir durum kanunlarımızda var. Konu Türk Ceza Kanunu’nun 62. maddesi. Bu madde diyor ki: “Fail yararına cezayı hafifletecek takdiri nedenlerin varlığı halinde ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası yerine müebbet hapis, müebbet hapis cezası yerine yirmi beş yıl hapis cezası verilir.
[[HAFTAYA]]

Diğer cezaların altıda birine kadarı indirilir. Takdiri indirim nedeni olarak, failin geçmişi, sosyal ilişkileri, fiilden sonraki ve yargılama sürecindeki davranışları, cezanın failin geleceği üzerindeki olası etkileri gibi hususlar göz önünde bulundurulabilir. Takdiri indirim nedenleri kararda gösterilir.” İşte müebbet hapis yerine 25 yıl hapis cezası verilmesinin nedeni bu madde.

Yani gazetelerin yanlış haberi değil, haber doğru. Yanlışlık zihniyette. Bu madde zaman içinde içtihatlarla öyle gelişti ki hakimin takdiri olmaktan çıktı her sanığa uygulanır hale getirildi. Bunun yanında bir de infaz uygulaması var. Hükümlü, verilen cezanın üçte ikisini yatar, geri kalan üçte birde dışarı çıkar, yani yirmi beş yılın on altı buçuk yılını yatar, sonra çıkar.

Yani müebbet hapis yatacakken ortada hiçbir şey yokken ceza on altı buçuk yıla iner. Bu madde uygulamasında da mahkemeler hep ‘duruşmalardaki iyi hali’ gerekçesini kullanır. Bilemiyorum duruşmada iyi hali olmayacak da ne yapacak, duruşma salonunda suç işlemeye devam mı edecek? Beterin beteri var, 2005 yılında yürürlüğe giren kanunlardan önce, cezasının üçte birini yatan geri kalan üçte ikide dışarı çıkardı. Yani yukarıdaki örnekte hükümlü müebbet hapis yatacakken sekiz senede çıkarıldı. İşte bugünkü hale razı olunmasının nedeni eskiye göre “ehveni şer” yani kötünün iyisi. Doğrusu kabul edilemez bir suç olan adam öldürmenin karşısında, duruşma salonunda uslu oturmanın karşılığının bu olması, uslu durmanın adam öldürmeyi affetirdiği gibi bir anlam taşıyor ki bu mantık hiç kabul edilemez.