Giriş
Soru: 1) 13 Ekim 1963 doğumluyum. 1 Temmuz 1986’da SSK’lı oldum. SSK’da 5100 gün primim var. Banka özel sandığına 1200 gün prim ödedim. Askerliğimi sigorta başlangıcımdan sonra yedek subay olarak Nisan 1988 ile Ağustos 1989 arasında 16 ay yaptım. En erken ne zaman emekli olabilirim? 2) Babam Emekli Sandığı’nda çalışırken vefat etti ve o zamanlar bana 25 yaşına kadar yetim aylığı bağlanmıştı. Şu an işsizim, hiçbir sosyal kuruma tabi değilim, evliyim ve eşim devlet memuru olarak çalışıyor. 850 lira maaş alıyor. Tekrar yetim aylığı alma şansım var mı? 3) Yaşımın büyük olmasından dolayı maalesef iş bulamadım ve işe ihtiyacım var. Çalmadığım kapı kalmadı, ne iş olursa yaparım durumuna geldim. İşkur’a gittim, ilanları takip ettim, 100’den fazla işyerine başvuruda bulundum. Personel internet sitelerine üyeyim. Ama iş bulamadım. İş bulmam için bana ne gibi tavsiyelerde bulunabilirsiniz? Daha başka neler yapabilirim? Ali Rıza DOĞAN Cevap: 1) Son yedi yılda SSK’ya fazla prim ödediğinizden, SSK şartlarıyla emekli olacaksınız. 25 yıl sigorta, 5300 gün prim ve 49 yaş şartına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 13 Ekim 2012’de emekli olabilirsiniz. 2) Eğitimde olan erkek çocuklarının 25 yaşını doldurduktan sonra yetim aylığı alabilmeleri için malul ve muhtaç olması gerekir. Sağlığı yerinde olan erkek çocukları 25 yaşını doldurduğu tarihten sonra eğitimde olsalar da yetim aylığı alamazlar. 3) İşsizlik ülkenin en önemli sorunu. İş için önerebileceklerimizi yapmışsınız. Maalesef sihirli bir formül yok. Bıkmadan uzmanlık alanınızla ilgili özel sektörde iş aramaya devam etmelisiniz.
Çalışan emekli Emlak Vergisi ödemek zorunda
Soru: Tek konutu olan emeklilerin Emlak Vergisi ödemeyeceğini belirtmiştiniz. Özel bir şirketteki çalışmalarımdan dolayı SSK’dan emekli oldum. Maaşım düşük olduğundan hayatımı başka bir şirkette çalışarak sürdürebiliyorum. Krediyle almış olduğum ve oturduğum bir dairem var. Hâlâ borcunu bitiremedim. Emeklilerin vergi muafiyetinden, çalışan emekliler de yararlanabilir mi? Dairem için Emlak Vergisi ödemesem olur mu? Ziya ATAY Cevap: Türkiye sınırları içinde brüt alanı 200 metrekareyi aşmayan tek meskeni olan ve emekli aylığından başka geliri olmayanların Emlak Vergisi oranı, Bakanlar Kurulu’nca sıfıra indirildiğinden Emlak Vergisi ödemiyorlar. Bu uygulamadan yararlanmak için emekli aylığından başka gelir olmaması gerektiğinden, çalışan emekliler bu uygulamadan yararlanamıyor. Emekli aylığınız dışında geliriniz (çalıştığınız şirketten aldığınız ücret) olduğundan, sıfır oranlı Emlak Vergisi uygulamasından yararlanamazsınız. Maalesef Emlak Vergisi ödemeniz gerekiyor.
Eşinizin 54 yaşını doldurması gerekiyor
Soru: Eşim 17 Kasım 1969 doğumlu. 2 Ekim 1989’da SSK’lı oldu. 20 Ağustos 1990’da sonlandırdı. 320 gün primi var. 18 Kasım 1998’den beri de devlet memuru olarak çalışıyor. (Arada 1 yıl ücretsiz izni var). Ne zaman emekli olabilir? S.Alper ÖZEN Cevap: Eşiniz 20 tam yıl fiili hizmet süresi ve 54 yaş şartlarına tabi. 2017 Aralık’a kadar çalışarak fiili hizmet süresini 20 tam yıla tamamlaması şartıyla, 17 Kasım 2023’te emekli olabilir.
Engelli Bağ-Kur’lulara da erken emeklilik geldi
Soru: 11 yıldır Bağ-Kur’luyum. Esnafım. Yüzde 42 engelli raporum var. Bu rapor vergi indirimi için tarafıma verildi. 3900 gün primim bulunuyor. Emekli olabilmem için ne yapmalıyım? Kemal ERTÜRK/Denizli Cevap: 1 Ekim 2008’den itibaren engelli Bağ-Kur’lulara da erken emeklilik hakkı getirildi. Sizin gibi yüzde 40 ile yüzde 49 arasında engelli olan Bağ-Kur’lular 18 yıllık sigorta ve 4680 gün prim ödeme şartlarına tabi. 780 gün daha prim ödeyerek, prim ödemenizi 4680 güne tamamlamanız şartıyla, 18 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız tarihte, yaklaşık 7 yıl sonra emekli olabilirsiniz.
Anneniz 5400 gün prim ve 61 yaş şartlarıyla emekli olabilir
Soru: Annem Nisan 1968 doğumlu. Daha önce hiçbir yerde çalışmadı ve sigorta başlangıcı da olmadı. Annemi Bağ-Kur’dan emekli yapmak istiyorum. Mümkün mü? Nasıl bir yol izlemeliyiz? Eğer emekli yapabilme imkanım varsa, ne kadar harç yatırmam gerekecek? Annemin maaş alabilmesi için ne kadar zaman geçmesi lazım? Babamın Emekli Sandığı’na bağlı memur olması annemi Bağ-Kur’lu yapmama engel olur mu? Kazım ARMAĞAN Cevap: Anneniz 4/b sigortasına (Bağ-Kur) isteğe bağlı prim ödemeye başlar ve aralıksız prim öderse, yaş haddinden emekli olmak için 5400 gün prim ve 61 yaş şartına tabi olur. Anneniz 5400 gün (15 tam yıl) prim ödemek şartıyla, 61 yaşını dolduracağı Nisan 2029’da emekli olabilir. İsteğe bağlı olarak en az asgari ücretin yüzde 32’si kadar prim ödenir. Bugün için ödenecek en az aylık prim tutarı 233.28 lira, 1 Temmuz 2010’dan itibaren de 243.36 liradır. Babanızın memur olmasının, annenizin sigortalı olmasına mani bir durumu yok.
Ya 58 yaşı bekleyeceksiniz ya da sigortalı çalışarak 1260 gün prim ödeyeceksiniz
Soru: 10 Temmuz 1964 doğumluyum. 1 Ocak 1985’te isteğe bağlı Bağ-Kur’lu oldum. 15 yıl 1 gün prim ödedim. Ne zaman emekli olabilirim? Nefize ERDEM Cevap: Yaş haddinden emekli olmak için 15 tam yıl prim ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Prim şartını sağladığınızdan, 58 yaşınızı dolduracağınız 10 Temmuz 2022’de emekli olabilirsiniz. Ayrıca sigortalı bir işte çalışarak 1260 gün (3.5 yıl) prim ödediğinizde SSK’dan da emekli olmanız mümkün.
Babanızın askerliği başlangıçtan önceyse 150 gününü borçlanması yeterli
Soru: Babam 24 Temmuz 1963 doğumlu. 1 Ekim 1985’te SSK’lı oldu. 8447 gün prim ödedi. 20 ay askerlik borçlanmasını yatırdı. Ne zaman emekli olabilir? Nesrin AVKIRAN Cevap: Babanızın askerlik yaptığı tarihi belirtmemişsiniz. Askerliğini sigorta başlangıç tarihinden sonra yapmışsa, askerlik borçlanması emekli olacağı tarihi değiştirmediğinden, borçlanmasına gerek yok. Emekli olmak için 25 yıl sigorta, 5300 gün prim ve 49 yaş şartlarına tabi. Prim ödemesi yeterli olduğundan, 24 Temmuz 2012’de emekli olabilir. Şayet babanız askerliğini sigorta başlangıç tarihinden önce yapmışsa, askerlik süresinin 5 ayını borçlanması halinde, sigorta başlangıç tarihi 5 ay geri gider ve 25 yıl sigorta, 5225 gün prim ve 48 yaş şartlarına tabi olur. Prim ödemesi yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemese de 24 Temmuz 2011’de emekli olabilir.
