Makedonya’da Haydar Kadı Camisi

Başbakan Yardımcısı Veysi Kaynak ve Vakıflar Genel Müdürü Adnan Ertem’in davetiyle Makedonya’dayız. Ankara'dan havalanmadan önce, geceyarısı başlayan HDP operasyonu, gündemimizi altüst etti. Diyarbakır'daki patlama endişelerimizi artırdı. (Bu yazıyı yazarken Demirtaş ve Yüksekdağ’ın tutuklandıkları haberi geldi.)

Klasik Osmanlı mimarisinin Balkan’lardaki en önemli eserlerinden biri olan Manastır'daki Haydar Kadı Camisi'nin açılışı yapılacaktı. AK Parti İstanbul Milletvekili ve Türkiye-Makedonya Parlamentolararası Dostluk Grubu Başkanı Hüseyin Bürge de aramızdaydı.

Vakıflar Genel Md. basın müşaviri Aslı Ceren İnanç, 2008 yılında Vakıflar Kanunu'nda yapılan değişiklikle yeni bir dönem başladığını anlattı.Buna göre; Vakıflar Genel Md. Osmanlı bakiyesi topraklarda da vakıf eserlerini restore etmek, ilgilenmek, bakım yapmak gibi görevleri de üstlenmiş oldu.

Başbakan Yardımcısı Veysi Kaynak’ın açılışını yaptığı, Kadı Haydar Efendi tarafından yaptırılmış olan cami, kitabesine göre 1561-62 M. (969 H.) yılında Kanuni Sultan Süleyman döneminin Makedonya’daki önemli örneklerinden birisiydi. Cami harabe halden kurtarılmış ibadete açılmıştı.

Çok dilli Makedonya

Makedonya, Yugoslavya’nın parçalanmasının ardından yaşadığı iç savaşı atlatmış, değişik milliyetlerin hakkına hukuna uygun yeni bir düzen içine girmişti. Resmi dilin Makedonca olmasının yanında, belediyelerde nüfusu yüzde 20’yi aşan milliyetlere resmi dil hakkı verilmişti.

Bu nedenle üç belediyede Türkçe de resmi dil olarak kabul görüyordu. 2 milyon 100 binlik nüfusun yüzde 66'sı Ortodoks Makedon, yüzde 25.7’si Müslüman Arnavut, yüzde 6'sı da Türktü. Mecliste de benzer bir oranda temsil oluşmuştu.

Cami Sinagog Kilise

Başbakan Yardımcısı Kaynak, Türkiye’nin değişik kültürlerin ve inançların eserlerini koruma konusunda gösterdikleri duyarlığa dikkat çekti: “Manastır’daki Haydar Kadı Camisi’nin yeniden ibadete açılmasının sevincini yaşarken, Vakıflar Genel Md. Edirne’de Yahudilerin Avrupa'daki en büyük sinagogunu, Diyarbakır’daki en büyük Ermeni kilisesini de restore ediyor.

Çünkü biz böyle bir medeniyetin mirasçılarıyız ve nerede bir ata yadigarı eser kalmışsa onun tamamını bizim yeniden hayata geçirmek, ihya etmek borcumuz.” diye konuştu. Manastır, Atatürk'ün askerliğe adım attığı bir Osmanlı şehriydi.

Okulun binası duruyor. Müze olarak kullanılıyor. Bir bölümü de Atatürk'e ayrılmış durumda. Makedonya gezimizi Üsküp ve Ohri kentleri ile sürdüreceğiz.