Giriş
Soru: 1 Haziran 1968 doğumluyum. 22 Haziran 1988 ile 15 Mart 1990 arası 4/A’lı, 15 Mart 1990 ile 14 Mart 1995 arasında 4/C’li olarak çalıştım. 30 Eylül 1994’te ilk doğumumu yaptıktan sonra 3 aylık ücretsiz iznim sonunda 5 Mart 1995’te 4/C ile görevimden çekildim. 1 Şubat 1999’da ikinci doğumumu yaptım. 13 Kasım 2002 ile 20 Haziran 2005 arası tekrar 4/A’lı olarak çalıştım. 20 Haziran 2005’ten beri 4/C’liyim. 5 Mart 1995 ile 13 Kasım 2002 arası adıma herhangi bir sosyal güvence ile prim yatırılmadı. Doğum borçlanması yapabilir miyim? Fatma GÖKPINAR Cevap: 4/A’lı olanlar doğum borçlanması yapabiliyor. Memur ve Bağ-Kur’lular doğum borçlanması yapamıyor. Ancak, memurlar doğum sonrasında bir yıla kadar (Torba Yasa ile iki yıla çıkarıldı) ücretsiz izin alabiliyor. Doğum nedeniyle alınan ücretsiz izin süreleri de borçlanılabiliyor. Bu nedenle, memurken yaptığınız ilk doğum sonrası aldığınız 3 aylık ücretsiz izin süresini borçlanabilirsiniz.
[[HAFTAYA]]
Memuriyetten ayrıldıktan sonra doğum yaptığınızdan ikinci doğumunuzu borçlanamazsınız. Sonuç olarak, iki doğumunuz için 3 ay borçlanma yapabilirsiniz. Kurum uygulamasına göre; 4/A’lı çalışırken doğum yapmadığınızdan memuriyetten önceki 4/A’nızın doğum borçlanmasına faydası bulunmuyor. Ancak, yasada bu konuda açık hüküm yok. Sosyal Güvenlik Kurumu uygulamayı, yasa ile çelişen genelgesiyle yönlendiriyor. Yasa doğum borçlanması için tescil, doğumdan sonraki iki yıl sigortalı çalışmama, doğan çocuğun yaşaması ve borçlanma bedelinin ödenmesi şartlarını arıyor. Dava açarak borçlanma hakkınızı yargı yoluyla almaya çalışabilirsiniz.
3600 gün prim ödeyip 60 yaşı doldurmalısınız
Soru: 20 Nisan 1962 doğumluyum. 5 Ocak 1981’de SSK’lı oldum. 1989’da prim yatırmaya başladım. 1693 gün primim var. Ne zaman emekli olabilirim? Mehmet ERBAY Cevap: İki şekilde emekli olabilirsiniz: 1) 25 yıl sigorta, 5525 gün prim ve 52 yaş şartlarına tabi olarak. Bu seçenekte, 3832 gün daha prim ödeyerek, 1693 gün olan prim ödemenizi 5525 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 2) 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabi olarak. Bu seçenekte, 1907 gün daha prim ödeyerek priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 20 Nisan 2022’de yaş haddinden emekli olabilirsiniz.
SSK’dan emekli olmanız avantajlı
Soru: 24 Ocak 1962 doğumluyum. 30 Kasım 1978’de SSK’lı oldum. 1997’ye kadar 3797 gün prim ödedim. 2001’den beri Bağ-Kur ödüyorum. Acaba en erken ne zaman emekli olabilirim? Ayrıca askerlik borçlanmasını ödersem, benim için herhangi bir kolaylık olur mu? Gökhan ÇETİNYÜRÜR Cevap: Bağ-Kur’da 25 yıl prim ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. Priminizi 9000 güne tamamlayacağınız tarihte Bağ-Kur’dan emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi borçlanmanız halinde, primi askerlik süreniz kadar erken tamamlayacağınızdan, askerlik süreniz kadar erken emekli olabilirsiniz. Torba Yasa ile 1 Mart 2011’den itibaren Bağ-Kur’lulara faaliyetlerine son vermeden sigortalı çalışarak prim ödeme imkanı getirildi. Sigortalı çalışarak 1260 gün prim ödemeniz halinde, SSK’da 25 yıl sigorta, 5000 gün prim ve 44 yaş şartlarına tabi olursunuz. Priminizi 1260 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
5975 gün prim ve 55 yaş şartlarına tabisiniz
Soru: 11 Eylül 1974 doğumluyum. 12 Ekim 1998’de SSK’lı oldum. Ne zaman emekli olabilirim? Nurdan ALKAN Cevap: 20 yıl sigorta, 5975 gün prim ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. 5975 gün prim ödemeniz şartıyla, 11 Eylül 2029’da emekli olabilirsiniz.
Askerliğinizi borçlanmanıza gerek yok
Soru: 1 Şubat 1972 doğumluyum. 1992’de Bağ-Kur’lu oldum. 32 gün çalışıp, askere gittim. 1997’de SSK’lı oldum. Ne zaman emekli olurum? Askerliği borçlansam nasıl olur? M.M. Cevap: İlk defa 23 Kasım 1992 ve öncesi bir tarihte sigortalı olmuşsanız 25 yıl sigorta, 5600 gün prim ve 53 yaş, sonrası bir tarihse 5675 gün prim ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. Priminizi 5600 (veya 5675) güne tamamlamanız şartıyla, 53 (veya 54) yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Askerlik borçlanması emekli olma şartlarınızı değiştirmez. Sadece prim ödemenizi artırır. Emekli olacağınız tarihe kadar prim eksiğinizi rahatça tamamlayabileceğinizden askerliğinizi borçlanmanıza gerek yok.
190 gün askerlik borçlanmasıyla bir yıl erken emekli olursunuz
Soru: 25 Mart 1964 doğumluyum. 1 Aralık 1985’te SSK’lı oldum. 1984-1985 arası askerlik yaptım. 7400 gün primim var. Emekli olmak için askerlik borçlanması yaptığım zaman hangi tarihte emekli olabilirim? Cengiz DOĞAN Cevap: 25 yıl sigorta, 5300 gün prim ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 25 Mart 2013’te emekli olabilirsiniz. Sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınız askerliğinizin 190 gününü borçlanmanız halinde, başlangıç tarihiniz 190 gün geri gider ve 5225 gün prim ve 48 yaş şartlarına tabi olursunuz. 25 Şubat 2012’de emekli olabilirsiniz. 190 gün askerlik borçlanması bir yıl erken emekli ettiğinden borçlanmanızda yarar var.
Eşiniz borçlanma yoluyla emekliliğini iki yıl öne çekemez
Soru: Eşim 2006’da şirket kurana kadar hiçbir sosyal güvenlik kurumuna kayıtlı değildi. 2006’dan beri Bağ-Kur’a kayıtlı. 2002’de doğum yaptı. 2 yıllık prim ödeyip emekliliğini 2 yıl önceye aldıramaz mı? Adnan AKSOY Cevap: Doğum borçlanması, sigortalı çalışanlara tanınan bir haktır. Bağ-Kur’lular ve Emekli Sandığı iştirakçileri bu haktan yararlanamıyor. Eşiniz doğum borçlanması yapamaz. Mevzuatta gerideki prim ödenmemiş boş günleri borçlanarak kazanma usulü olmadığından, eşiniz borçlanma yoluyla emekliliğini iki yıl öne çekemez.
