Sözleşme bir yıl uzamış

Bir arkadaşım boş bir arsa kiralamış, üzerine işyeri kurmuş. Sözleşmesi on yıllık ve devir hakkı var. Bu hakka dayanarak bana kiraladı. Şimdi benim kullandığım yerin kiralama üresi yani on yıl doldu. Kira sözleşmesi devam eder mi? Sözleşmede kira dönemi sonunda bu yerin değerinin yüzde 75’i kiracıya ödenir diyor, bu benim için geçerli mi? T.F.

Bahsettiğiniz kiralama bir arsa, bu nedenle 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanun’a tabi değil. Borçlar Kanunu’na tabi. Dolayısı ile on yılın sonunda kiralayan tarafından bir talep yoksa sözleşme süresiz hale gelir ve sözleşmenin feshi için taraflardan birinin talebini beklemek gerekir. Ancak bazı hallerde boş arsa üzerine işyeri yani bina yapmak şartı ile kiralanır.
Bu halde artık boş arsaymış gibi değil, çatılı bir yerin kiralanması olarak düşünülür ve bu halde 6570 sayılı Kanun’a tabi olur. Bu durumda sözleşme on yılın sonunda feshedilmezse her defasında birer yıl olmak üzere uzar. Dolayısı ile kira sözleşmesinin metnini bu gözle incelemek şarttır. Üzerine yapılan binanın değerinin kiracıya ödenmesi konusunda bir hükmün varlığı bana ikinci ihtimal söz konusu gibi geldi. Dolayısı ile on yılın sonunda sözleşme birer yıllık sürelerle uzar. Sizin durumunuz da buna uygundur ama binanın değerinin yüzde 75’inin ödenmesi size değil binayı yapan kiracıya olacaktır.

Zora girdi
Bir şirketten alacağım vardı. İcra takibine başvurdum ama öğrendim ki şirket iflas etmiş. Şimdi benim alacağım tamamen battı mı? L.Y.

Doğrusu tamamen battı demek mümkün değil ama zora girdi demek daha doğru. Zira iflas etmiş biri aleyhine yapılan icra takipleri durur. Artık münferit hareket edemezsiniz. Ancak ikinci alacaklılar toplantısını beklemek gerekir. Neticede olacak olan şudur. Bir iflas idaresi kurulacak, borçlunun malvarlığını toplayacak, sizler bu idareye alacaklarınızı bildireceksiniz ve iflas idaresi elinde biriken parayı alacaklılara paylaştıracak.
Tabii elinde para kalırsa. Bu paylaştırmadan alacağınızı tam olarak alamayabilirsiniz, kısmi alabilirsiniz, para kalmazsa hiç alamayabilirsiniz. Bu nedenle size ‘zora girdi’ dedim. Yani yapacağınız şey iflas dairesinden iflas işlemlerinin yürümesini izlemek ve toplantılarına katılmak