Terörü ideoloji mi üretiyor?

Batı'da pişirilip ülkemizde de taraftar bulan İslamofobik görüşe göre; terör, dini ideolojiden kaynaklanıyor. İslamcılığın kaçınılmaz olarak şiddet ürettiği yönünde bir tez var.

Bu nedenle de İslam dünyasının terörden kurtulamayacağı düşünülüyor. Çok uzun bir tarihsel arka plana sahip bu görüşün, Protestanlığın kurucusu Martin Lüther'e kadar uzandığı söylenebilir. B

u yüzden, Avrupa, Müslüman ülkelerin ıslah edilmesini, "ılımlı İslam"a yönelmesini, kendisi için bir anlamda görev sayar.

Mesele okuma mı?

Batılıların kültürel arka planlarının "sorun İslamdan kaynaklanıyor" yaklaşımını üretmesi anlaşılabilir. Bizdeki katı laiklik yanlıları da büyük oranda benzer bir yerden bakıyorlar. Reina saldırısının ardından, din ve terör ilişkisi yeniden tartışılıyor.

Benim üzerinde durmak istediğim asıl mesele, İslam dünyasının içinden gelen sesler: "Dinimizi doğru öğrenseler bu noktalara gelmezler. Eksiklik dinin yanlış öğrenilmesinde ve yorumlanmasında.

O nedenle dini doğru anlatmalıyız." Kutsal metinlerin barışçı, hümanist, eşitlikçi bir bakışla okunması elbette mümkün. Aynı metni savaş ve intikam için okuyan da bulabilirsiniz, sulh için, iyilik için okuyan da...

Neden terör yayılıyor?

İslam dünyasını kasıp kavuran şiddetin temsilcileri de, kendilerine referans olarak, kutsal metinleri, dini kaynakları alıyorlar. Bir öfkeli kesim onların arkasından gidiyor, onların yorumlarını doğru buluyor.

Bu psikolojide olanlara "Din bunu emretmiyor" demenin büyük bir etkisinin olduğundan emin değilim. Sorunun temelinin "yanlış okuma" olduğunu düşünmek, bu meseleyi anlamamıza ve çözmemize yetmiyor.

Toplumsal kriz

İslam dünyasındaki kriz; bir toplumsal kriz, bir sınıfsal kriz. Ortadoğu en çarpıcı örnek. Afganistan ve Irak'ın Batılılarca işgali, bu ülkelerde daha ılımlı rejimler kurmak iddiasının sonucuydu.

Tersi oldu, bu ülkeler büyük bir yoksulluk ve parçalanmanın içine yuvarlandılar. Somali'den, Libya'ya geniş bir coğrafyada, bunlar yaşandı.

Bu kargaşanın içinden, El Kaide yetmedi, DEAŞ çıktı. Bu örgütleri yaratan ortamı uzun uzun anlatmaya gerek yok... Sert ve katı okumalar, işte bu ortam içinde oluştu.

Tartışmayı din(veya din-laiklik meselesi) üzerinden yapmanın, bir sonuç getirdiğini düşünmüyorum.

Din referanslı terör de var, etnik referanslı terör de...

Sosyolojik referanslı terör de...

Ancak referansların altında yatan esas sebepleri de görebilmek gerek.

Dünyada, özgürlük sorunları, çaresizlik, eşitsizlik, devam ediyor. Çözümü burada aramalıyız.