Türkiye'nin kayıtdışı haritası çıktı

Ekonomi yönetiminin yeni dönemdeki ana gündem maddesi kayıtdışı ile mücadele olacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, devlete maliyeti yıllık 26 milyar liraya ulaşan kayıt dışı istihdamın haritasını çıkardı.

Memur kenti Ankara, kayıtlı ekonominin de başkenti oldu. En çok kayıtdışı istihdam Doğu illerinde görülüyor. Şanlıurfa, Diyarbakır, Bitlis, Muş, Ağrı, Kars, Hakkâri, Ardahan gibi illerde kayıt dışı istihdam yüzde 75'e ulaşıyor. Rize, Trabzon, Artvin gibi Karadeniz illerinde ise bu oran yüzde 55-70 arasında seyrediyor. Yani her dört kişiden üçü sigortasız çalışıyor. İstanbul ve civarındaki illerde bu oran yüzde 35-45 arasında değişiyor. Ankara yüzde 30.1'lik oranla sigortasız çalışanların yüzde 35'in altında olduğu tek il. Yüzde 35.5 ile Ankara'yı Eskişehir ve Bilecik izliyor.

5 GRUBA AYRILDI

Çalışmada sigortasız istihdam edilenler 5 gruba ayrıldı. Birinci grupta, kayıtdışılığın yüzde 35'in altında olduğu iller yer aldı. İkinci grubu ise yüzde 35 ile 45 arasındaki iller oluşturdu. Kayıt dışılığın yüzde 45 ile 55 arasında olduğu iller üçüncü grubu, yüzde 55-70 olduğu iler dördüncü grubu, yüzde 70'in üzerindeki iler ise beşinci grubu oluşturdu. 10 ilin, beşinci grupta yer alması dikkat çekti. Kayıtdışı istihdamın en düşük olduğu ilin Ankara olmasının nedeni kamu çalışanlandan kaynaklanıyor.

GERÇEK ÜCRET GİZLENİYOR

Kayıtdışılığın ikinci şekli ise kişilerin sosyal güvenliğe kayıtlı olmasına rağmen SGK'ya gerçek ücretin altında bildirilmesi. Çalışanların büyük bölümü ise en alt düzey olar asgari ücretten gösteriliyor. 10 milyon 400 bin civarındaki sigortalıdan 4 milyon 300 bini asgari ücretli olarak gösteriliyor. Ancak bu kişilerin gerçek maaşı asgari ücretin üzerinde. Primi asgari ücretten ödenenlerinin toplam prim ödenenlere oranı yüzde 44'e ulaşıyor.

İŞTE TÜRKİYE'NİN KAYITDIŞI HARİTASI

Adana: %54,3

Adıyaman: % 62,9

Afyon: % 54

Ağrı. % 74,9

Amasya: % 65,8

Ankara: % 30,1

Antalya: % 48,1

Artvin: % 63,5

Aydın: % 50,9

Balıkesir: % 53,9

Bilecik: % 35,6

Bingöl: % 61,8

Bitlis: % 74,9

Bolu: % 39

Burdur: % 48,1

Bursa % 35,6

Çankırı: % 55,7

Çanakkale: % 53,9

Çorum: % 65,5

Denizli: % 50.9

Diyarbakır: % 74,1



Edirne: % 44,1

Elazığ: % 61,8

Erzincan: % 60,5

Erzurum: % 60,5

Eskişehir: % 35,6

Gaziantep: % 62,9

Giresun: % 63,5

Gümüşhane: % 63,5

Hakkari: % 74,9

Hatay: % 59

Isparta: % 48,1

Mersin: % 54,3

İstanbul: % 34,8

İzmir: % 39,9

Kars: % 74,9

Kastamonu: % 55,7

Kayseri: % 42,1

Kırklareli: % 44,1

Kırşehir: % 55,7

Kocaeli: % 39,8

Konya: % 46,5

Kütahya: % 54

Malatya: % 61,8

Manisa: % 54

Kahramanmaraş: % 59,4

Mardin: % 60

Muğla: % 50,9

Muş: % 74,9

Nevşehir: % 55,7

Niğde: % 55,7

Ordu: % 63,5

Rize: % 63,5

Sakarya: % 39,8

Samsun: % 65,9

Siirt: % 60

Sinop: % 55,7

Sivas: % 42,1

Tekirdağ: % 44

Tokat: % 65,5

Trabzon: % 63,5

Tunceli: % 61,8

Şanlıurfa: % 74,1

Uşak: % 54

Van: % 74,9

Yozgat: % 42,1

Zonguldak: % 55,7

Aksaray: % 55,7

Bayburt: % 60,1

Karaman: % 46,5

Kırıkkale: % 55,7

Batman: % 60

Şırnak: % 60

Bartın: % 55,7

Ardahan: % 74,9

Iğdır: % 74,9

Yalova: % 39,9

Karabük: % 55,7

Kilis: % 62,9

Osmaniye: % 59,4

Düzce: % 39,8

HAZAL ATEŞ-SABAH