Haberin Devamı
Bilal Emin TURAN
Bağkurlu'lar her ay düzenli prim ödemek zorunda. Ancak çoğu kişi, primleri zamanında ödeyemiyor. Biriken borçlar katlanarak artıyor. 2015'te yapılan düzenlemeyle 12 ay ve üzeri prim borçları silindi ve hizmetler donduruldu. Primi dondurulan ya da prim borcu bulunan yaklaşık 1 milyon Bağkurlu'nun olduğu belirtiliyor.
EMEKLİLİK İMKANI
Dondurulan süreler, sigortalılar ya da hak sahipleri tarafından ödenebiliyor. Buna 'ihya' yani 'canlandırma' deniyor. Yani süreler yanmıyor. İhya talebinde bulunup bu dönemlere ait borçlar ödendiğinde hizmetten sayılıyor, ihya ile prim sayısı artıyor. Bu yolla prim eksiği olanlar yaş şartını da tamamlamışsa hemen emekli olabiliyor.
BİNLERCE LİRA BORÇ
İhya yapılırken SGK, prim borçlarını güncel değer üzerinden yapıyor. Örneğin; esnafın 2005 yılından Bağkur prim borcu varsa hesap bugünkü aylık prim dikkate alınarak yapılıyor. O da şu anda 700 lira. Bu esnaf, 13 yıl boyunca hiç prim ödemediyse sadece anapara borcu 109 bin liraya çıkıyor. Faiz ve cezasıyla borç katlanıyor haliyle ödenemez duruma geliyordu.
7 YIL SONRA GELDİ
Beklenen iyi haber 'af paketi'yle geldi. Meclis'e gönderilen tasarıya göre; dondurulan primler bugünkü değer üzerinden değil, borcun doğduğu yıla göre hesaplanacak. Bir başka deyişle primler hiç dondurulmamış gibi işlem yapılacak. Bu yapılırken borcun faizi silinecek ve enflasyon farkı bulunacak. Ödemeler de enflasyon farkıyla birlikte yapılacak. Yani, aylık en düşük prim olan 700 lira yerine daha makul bir ödeme tutarı ortaya çıkacak.
Örneğin; 2010 yılında en düşük Bağkur primi 47 liraydı. Bu borç 18 yıllık enflasyona göre hesaplandığında 376 lira oluyor. Af çıkmasaydı her ay için en az bugünkü değer olan 700 lira ödenmesi gerekecekti. Bir başka deyişle prim borcu olan bu Bağkurlu borcun yüzde 46'sından kurtulacak. Daha eski dönemden borcu olanların borcu yüzde 50-60 oranında düşecek. Son dönemde çıkan af ve yapılandırma düzenlemelerinde bu yönde bir imkan getirilmemişti. Bir başka deyişle bu kapsamda af niteliğinde bir düzenleme en son Şubat 2011'de yapılmıştı.
'PEŞİN' ŞARTI VAR AMA, ESNETİLMELİ
* Bağkur prim borçlarını ödemek isteyenler 'Temmuz' sonuna kadar başvuru yapacak. İlk taksit ve peşin ödeme süresi 31 Ağustos olarak belirlendi. Af paketine göre; ihya talebinin ardından çıkarılan borcun, ilk taksit ödeme süresinde yani 31 Ağustos'a kadar 'peşin' ödenmesi gerekiyor.
* Aksi durumda avantaj ortadan kalkacak. Ucuz kredi için bankalarla görüşmeler sürüyor. İsteyen kredi çekip borcu kapatabilecek. Ancak kredi çekemeyenler borcu defaaten yani peşin ödemekte zorlanabilir. Bu nedenle diğer borçlarda olduğu gibi 18 ay eşit taksit imkanı Bağkurlu'nun elini rahatlatır.
YILLARA GÖRE ESNAF BAĞKUR PRİMLERİ
En Düşük | |
Ocak 2018 | 700 TL |
Ocak 2017 | 613 TL |
Ocak 2016 | 568 TL |
Ocak 2015 | 414 TL |
Ocak 2014 | 369 TL |
Ocak 2013 | 337 TL |
Ocak 2012 | 306 TL |
Ocak 2011 | 275 TL |
Ocak 2010 | 251 TL |
Ocak 2009 | 229 TL |
Ocak 2008 | 200 TL |
Ocak 2007 | 185 TL |
Ocak 2006 | 175 TL |
Ocak 2005 | 161 TL |
Ocak 2004 | 146 TL |
Ocak 2003 | 104 TL |
Ocak 2002 | 74 TL |
Ocak 2001 | 47 TL |
NOT: Torba tasarıya göre primler borcun oluştuğu yıla göre hesaplanacak. Örneğin Ocak 2002'de aylık prim 74 liraysa enflasyon farkı da bu tutarla belirlenecek.