Giriş
Soru: Çekler için yeni çıkan af kanununa göre, karşılıksız çekten hapis cezası alan bu cezadan kurtulabiliyormuş. Karşılıksız çek davasından hapis cezası allanın bu cezadan kurtulması için ne yapması gerekiyor. M.AKAN Cevap: 20 Aralık 2009 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak aynı tarihte yürürlüğe konan 5941 sayılı ‘Çek Kanunu’ ile 3167 sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanun’u yürürlükten kaldırdı. Yeni kanunun yürürlüğe girmesi üzerine, yürürlükten kaldırılan 3167 sayılı Kanun’a göre verilen hapis cezalarından kurtulmak olanaklı hale geldi. En geç 1 Nisan 2010’a kadar başvuruda bulunmak şartıyla, eski kanuna göre karşılıksız çek düzenlemek nedeniyle hükmolunan hapis cezasından, ‘çek alacaklısı ile anlaşarak’ veya ‘taahhütname vererek’ kurtulmak mümkün.
Çek alacaklısı ile anlaşarak hapisten kurtulma
Çek alacaklısı ile hakkında hapis cezasına hükmolunan borcu, aralarında borcun belirlenen vadelerde ve belirlenen miktarlarda ödemek üzere bir anlaşmaya varması ve anlaşmanın bir nüshasının çek alacaklısı veya yasal temsilcisi tarafından Cumhuriyet Başsavcılığı’na verilmesi üzerine, anlaşmada öngörülen süre kadar hapis cezası infazının ertelenmesine veya durdurulmasına karar verilecek. Ve karşılıksız çek düzenleyen hapis cezasından kurtulacak. Çek alacaklısı ile anlaşmaya varılması alacaklının şikayetini geri aldığı anlamına gelmiyor.
Taahhütname düzenleyerek hapis cezasından kurtulma
Karşılıksız çek düzenleme nedeniyle hükmolunan hapis cezasından kurtulmanın bir diğer yolu da taahhütname düzenlemek. Alacaklıyla anlaşmaya varılmaması veya alacaklıya ulaşılamaması halinde, hapis cezalarından kurtulmak için: Karşılıksız çek düzenleyen veya yasal temsilcisinin tek taraflı olarak, borcunu en geç iki yıl içinde (borcun üçte birinin ilk yıl ödenmesi koşuluyla) kanuni faiziyle birlikte belirli vadelerde ve miktarlarda ödeneceğini taahhüt eden bir taahhütname hazırlayarak, Cumhuriyet Başsavcılığı’na verilmesi üzerine cezanın ertelenmesi ve durdurulmasına karar verilecek. Taahhütnamenin bir örneği de alacaklıya gönderilecek. Her iki halde de hapis cezasından nihai olarak kurtulmak için, anlaşmada veya taahhütnamedeki ödeme planına riayet ederek borcun belirlenen vadelerde ödenmesi gerekiyor. Aksi halde, yani borç anlaşma veya taahhütnamede belirlenen şekilde ödenmemesi halinde, olay başa dönüyor ve ertelenen veya durdurulan hapis cezası infaz ediliyor.
3600 günle 58 yaşında emekli olabilirsiniz
Soru: 10 Mart 1955 doğumluyum. 20 Mayıs 1978’de SSK’lı oldum. 30 Nisan 2009’da 3600 gün prim ödedim. 1975’te yaptığım 600 gün askerliğimi henüz borçlanmadım. Askerliğimi borçlanırsam ne zaman, borçlanmazsam ne zaman emekli olabilirim? 3 ay sonra 56 yaşına giriyorum. Bu şartlarda askerliğimi saydırmadan dilekçe verebilir miyim? Suat SIVAR Cevap: 25 yıl sigorta, 5000 gün prim ve 44 yaş şartlarına tabisiniz. 1400 gün daha prim ödeyerek, prim ödemenizi 5000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca, bundan sonra prim ödemeseniz de 10 Mart 2013’te kısmi yaşlılık aylığı ile emekli olabilirsiniz (3600 günle). Askerliği borçlanıp, 800 gün daha prim ödeyerek prim ödemenizi 5000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olmanız da mümkün. (Ara vermeden prim öderseniz 20 Mart 2012’de). 3600 günle borçlanmayı düşünüyorsanız, emekli olacağınız tarihi değiştirmediğinden askerliğinizi borçlanmanıza gerek yok.
İstediğiniz zaman emekli olabilirsiniz
Soru: 15 Ağustos 1963 doğumluyum. 1 Ocak 1982 ile 31 Aralık 1982 arası her ay 15 gün olmak üzere 180 gün prim ödedim. 17 Ağustos 1982’de işyeri açarak Bağ-Kur’lu oldum. Bu tarihten itibaren Bağ-Kur primi ödedim. 1982’de çakışan günlerim var. Bu durumda SSK mı yoksa Bağ-Kur mu geçerli olur? Kaç yaşında emekli olurum? Zekariya KULAKSIZOĞLU Cevap: İşyeri açarak Bağ-Kur’lu olduğunuz 17 Ağustos 1982’den sonra SSK’ya ödediğiniz primler kabul edilmez. Çünkü, zorunlu Bağ-Kur’lu olanlar, Bağ-Kur’u kapatmadığı sürece SSK’ya prim ödeyemezler. Bağ-Kur’da 25 yıl prim ve 46 yaş şartlarına tabisiniz. Bağ-Kur’lu olduğunuz tarihten itibaren Bağ-Kur’a aralıksız prim ödemişseniz, şartları yerine getirmiş olduğunuzdan istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz.
Sigortalı çalışarak 3.5 yıl prim ödemelisiniz
Soru: 13 Nisan 1971 doğumluyum. 1 Haziran 1985’te SSK’lı oldum. Arada boşluklarla 869 gün prim ödedim. 15 Ağustos 1991’de muvazzaf jandarma uzman çavuş olarak göreve başlayıp Emekli Sandığı’na bağlandım. 15 Ağustos 1997’de Emekli Sandığı’ndan ayrıldım. Emekli Sandığı’nda yaklaşık 1850 gün prim ödedim. 31 Ocak 2005’te esnaf olarak Bağ-Kur’a bağlandım. 5 yıldır Bağ-Kur’a prim ödemekteyim. Bağ-Kur’da 1750 gün primim var. Hangi kurumdan daha önce ve nasıl emekli olabilirim? Acele Bağ-Kur’dan çıkıp, SSK’lı olarak 3.5 yıl çalışıp SSK’dan emekli olabilir miyim? Kaç yaşında olabilirim? Hüseyin ÖZEN/Denizli Cevap: Primi ödenen son yedi yılda fazla prim ödenen kurumdan emekli olunduğundan, 4/b sigortanızı (Bağ-Kur) kapatarak, sigortalı bir işte çalışarak en az 1260 gün (3.5 yıl) prim ödemeniz halinde, SSK’da 25 yıl sigorta, 5300 gün prim ve 49 yaş şartlarına tabi olursunuz. Sigortalı bir işte çalışarak 1260 gün prim ödedikten sonra, prim ödemeseniz de 13 Nisan 2020’de emekli olabilirsiniz.
25 yıl fiili hizmette bulunup 58 yaşı doldurmanız gerek
Soru: 9 yıldır devlet memuru olarak görev yapmaktayım. Eski yasaya göre 11 yıl sonra emekli olacaktım. Yeni yasa beni 17 yıl etkiledi. 11 yıl sonra emekliye ayrılabiliyor muyum? Ayrılırsam tazminat veya emekli maaşının herhangi birini alabiliyor muyum? Tuğba AYDIN Cevap: 9 yıldan beri görev yaptığınıza göre, memuriyet başlangıç tarihiniz 2000 yılı olmalı. 8 Eylül 1999’dan itibaren Emekli Sandığı iştirakçisi olanlar emekli olmak için 25 yıl fiili hizmet süresi ve 58 yaş şartına tabi. 25 yıl fiili hizmet sürenizi tamamlayıp, 59 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Basamak farkının primlerini istemeleri doğru
Soru: 1983’te SSK’lı oldum. 1997’de işten ayrılıp 1999’da Bağ-Kur’a geçtim. Muhasebecim beni 10’uncu basamaktan başlattı. Bağ-Kur’a geçtiğimde SSK’da 5000 günüm varmış. 2003’te dükkanımı kapatıp SSK’lı olarak işe başladım. 2008’de emekliliğim dolduğu için SSK’ya müracaat ettim. Askerlik borçlanmasını ödemiştim. Bağ-Kur bana 10’uncu basamaktan dükkan açtığım için, 23 bin lira borç çıkardı. Emekli olamadım. 2003-2008 yıllarında çalıştığım işyerinden tazminatımı da alamadım. Ne yapmam gerekir? S.K. Cevap: 1999’da Bağ-Kur’lu olduğunuz tarihte, daha önce SSK’lı olduğunuzu bildirecektiniz. Bağ-Kur, SSK’ya prim ödediğiniz kazanç tutarlarını dikkate alarak basamak intibakınızı yapacaktı. Bu işlemi yapmayıp 10’uncu basamaktan prim ödemeye başlamışsınız. Bağ-Kur, SSK sigortanızı tespit ettiğinde, basmak intibakınızı yaparak 10’uncu basmaktan ödediğiniz primlerle, asıl olmanız gereken basamağın prim farkları gecikme zammıyla birlikte istiyor. Maalesef yapılan işlem doğru.
