Giriş
Dünyanın en büyük teknoloji şirketlerinden Google’ın en fazla bilinen ve kullanılan yönü, kendi adını taşıyan arama motoru. Bunun yanında bulut çözümleri, online reklamcılık, yazılım gibi alanlarda ciddi faaliyetleri var. Google bilgisayarlarının işlediği veri miktarları müthiş boyutlarda. Büyük Veri (Big Data) diye tarif edilen kavram giderek sınırsız bir evrene dönüşüyor.
Bilginin hacmi ve değeri Google’ı dünyanın en güçlü şirketlerinden biri haline dönüştürüyor. Google aramalarında yazılan kelime ve kavramlar, hiç kuşku yok ki genel sosyolojik ve ekonomik durum, endişeler, umutlar ve mutlu olunan şeyler hakkında fikir veriyor. Her ülkede ciddi farklılıklar gösteriyor. Genellikle popüler konular çok merak ediliyor, hayata en fazla dokunan başlıklar aranıyor.
Geçen hafta Google Türkiye’nin etkinliğine davetliydim. İstanbul Soho’daki “Google Year in Search” buluşmasına Bensu Soral, Birce Akalay, Burcu Biricik, Can Bonomo, Öykü Karayel, Dolunay Soysert, Ebru Cündübeyoğlu, Ece Sükan, Ekin Koç, Emre Aslan, Hande Erçel, İdil Yazar gibi isimler katıldı. Etkinlik gecesi, veri enstalasyonu, dans gösterileri, yarışmalarla sona erdi. Ezgi Mola, Melikşah Altuntaş ile birlikte çok güzel bir sunum yaptı.
Tarzını, yaklaşımını yine çok beğendim. Toplantıda #AradıklarımızıKutluyoruz etiketiyle 2022 Yılının Arama Trendleri de açıklandı. Türkiye “Aramalar” kategorisinde bu yıl ilk üç sırayı “Dolar / TL”, “Bayram tatili kaç gün” ve “ÖBA (Öğretmen Bilişim Ağı)” paylaştı.
“Bergen” filmi, “Ukrayna”, “TOKİ konut başvuru” çok arananlar listesinde yer bulmuş. İnsanlar “büyükelçi” ve “vatman” nasıl olunur? “NFT nasıl yapılır?” sorusunun yanıtını da merak etmiş.
Pek çok alanda ilk önce Google’ın kapısının çalındığını gösteren trendlerin tamamına trends.google.com/trends/ yis/2022/TR/ adresinden göz atabilirsiniz.
NASIL BİR GELECEK?
Kişisel deneyimlerime bakınca şunu görüyorum. Benim için bilgiye ulaşamamak, elektriksiz ve susuz kalmak gibi bir şey. Sağlık ve zaman ile birlikte en değerli şey bilgi. Arama motoru bilgisayarım ve cep telefonumda ana sayfa gibi, sürekli açık.
Hayatı çok kolaylaştıran, zaman kazandıran ve geçmişte günlerce uğraşarak elde edilebilecek verilerin saniyeler içinde önümüze düşmesi olağanüstü bir şey. Diğer taraftan en basit bilgiyi bile internetten arayarak bulmanın hafızamızda bir tür flulaşmaya neden olduğunu hissediyorum.
Bunu ben de yaşıyorum. Çok kolay aklıma gelmesi gereken şeyleri biraz zor hatırlamaya başladığımı düşünüyorum. Beynim adeta bana “Araman gereken şeyleri bilgisayara veya telefona sor” diyor. Bu durum evrim sürecinde insanın daha az kullandığı organlarının daha az gelişim göstermesi gibi beynimizde de bir değişime yol açacak mı acaba?
Aramaların önemli bir boyutu da makine öğrenmesi ve yapay zekâ. Bu sayede bilgisayarlar, yazılımlar ve kullandığımız programlar bizi tahminimizden daha iyi tanıyor. Bir aramayı neden yaptığımızı, aslında neyi merak ettiğimizi fark ediyor hatta bir adım öteye gidiyor.
Bu sürecin gelişimi bizi insan makine etkileşiminde çok ilginç bir yere götürecek gibi görünüyor.
