Giriş
Yıllar önce bir kooperatife üye olmuştum, yıllarca yapılacak binaları bekledik, sonunda beceriksiz ellerde kooperatifin tasfiyeye girdiğini duydum. Tasfiye sonucu hiç olmazsa ödediğim bedellerin bir kısmını iade alırım diye beklerken benim bir dönem ihraç edildiğim bilgisini edindim. Bu ihraç geçerli midir, itirazı mümkün müdür? k E.G.
Okuyucum 1976’lı yıllardan söz ediyor, doğrusu beceriksizlik yüzünden tasfiyeye giren bir kooperatifin halen davasının veya tasfiyesinin sürüp sürmediği şüpheli değil mi? Bizde kooperatif problemleri yaygındır. Sebebi, kooperatifi kuranlar ve yönetmeye kalkanlar çoğunlukla amatördür. Büyük ümitlerle ortak olanların parası boş yere harcanır, alımlar garantili yapılamaz, gereken yerlerde hukukçu danışmana para ödememek için hukuki konularda yanlışlık yapılıp kooperatif zarara uğratılır. Bu nedenlerle ortaklar umduğunu bulamayabilir. Her şeyin uzmanına danışarak yapılması gerekirken bu yapılmaz. Şimdi okuyucuma ortaklıktan çıkarılma konusunda Kooperatifler Kanunu’nun 16’ncı maddesinden söz edeyim.
Kooperatif ortaklığından çıkarılmayı gerektiren sebepler anasözleşmede açıkça gösterilir. Ortaklar anasözleşmede açıkça gösterilmeyen sebeplerle ortaklıktan çıkarılamazlar. Ortaklıktan çıkarılmaya yönetim kurulunun teklifi ile genel kurulca karar verilir. Anasözleşme, çıkarılanın genel kurula başvurma hakkı saklı kalmak üzere bu hususta yönetim kurulunu da yetkili kılabilir. Çıkarılma kararı gerekçeli olarak tutanağa geçirileceği gibi ortaklar defterine de yazılır. Kararın onaylı örneği, çıkarılan ortağa tebliğ edilmek üzere, on gün içinde notere tevdi edilir. Bu ortak tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde itiraz davası açabilir. Haklarındaki çıkarma kararı kesinleşmeyen ortakların yerine yeni ortak alınamaz. Bu kişilerin ortaklık hak ve yükümlülükleri, çıkarılma kararı kesinleşinceye kadar devam eder. Bu fıkraya aykırı hareket eden kooperatif ve üst kuruluşlarının yönetim kurulu üyeleri ve memurları fiilin önem ve mahiyetine göre üç aydan iki yıla kadar hapis ve yüzbin liradan bir milyon liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılırlar. Çıkan veya çıkarılan ortaklar ile mirasçılarının alacak ve hakları bunları isteyebilecekleri günden başlayarak beş yıl geçmekle zaman aşımına uğrar. Çıkan ve çıkarılan ortağın sermaye veya mevduatından kısmen veya tamamen yoksun kalacağı hakkındaki şartlar hükümsüzdür.
Okuyucumun çıkarılması olayında acaba bu esaslara uyuldu mu, çıkarılma kararı noter kanalı ile kendisine tebliğ edildi mi? Bu esaslara uyulmadı ise kendisi halen o kooperatifin ortağıdır ama halen ortada kooperatif kaldı ise ve gırtlağa kadar borca batmadı ise!
