Taksirli suça da ceza var

Okuyucum bu soruyu sormakta haklı. Özellikle günlük haberlerde görüyorsunuz, aracı ile kaza yapıp ölüme neden olanlar dışarıda geziyor, evet davası görülüyor ama sonuçta ceza görmüyor. Bunun nedenini zaman zaman ben de yazıyorum ama bugün biraz daha geniş sözünü edeyim. Efendim suç işlemek için bu suçu işlemeyi aklına koyup, sonra da fiiliyata geçirenler işledikleri suçun kanunda yazan cezasını çeker. Bu kasti suçtur. Bir de suç işleme gibi bir düşüncesi olmadığı halde yaşam içinde oluşan suçlar var. Bunlara en bariz örnek trafik kazalarıdır. Aracını kullanan kimse bununla suç işleme, mesela birini öldürme kastı ile hareket etmez. Ama elinde olmadan bir trafik kazasına karışır, bu kazada ölen olur ama bu kasten yapılan bir öldürme fiili değildir. Yaşamın içinde oluşan, sonucunun istenmediği ama kaza ile olmuş bir hadisedir işte buna ‘taksirli suç’ denil

Cezası yok mu? Var, yasa diyor ki, “Taksirle bir insanın ölümüne neden olan kişi, iki yıldan altı yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.” Yani taksirle suç işlemenin sonunda cezadan tamamen kurtulma söz konusu değil. Ancak bu ceza tayin olunurken de kusur oranına bakılır. Bir başka olay da fiilin sonunda bir kaza olma ihtimalinin bulunmasına rağmen failin bu sonucu istememesi ama sonunda netice meydana gelmiş ise burada ‘bilinçli taksir’ vardır ve bu halde suçu işleyene taksirli suçta verilecek ceza üçte birden yarıya kadar arttırılarak verilir. Bir de ‘kast’ ile ‘olası kast’ var. Kastın tarifi belli, suçun kanuni tanımındaki kanuni unsurların bilerek ve isteyerek gerçekleştirilmesidir. Yani yapacağı fiilin suç olduğunu bile bile fiili gerçekleştirmektir. İşte bunun cezası ağırdır. Örneğin öldürme fiilinde ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası vardır ki okuyucumun sorusundaki ayrım işte burada görülüyor. Yani taksir herkesin başına her zaman gelebilecek türden bir kaza sonucu oluşur, kast ise bile bile suç olan fiili işlemektir. Yani görüldüğü gibi kaza yapanın özelliği olayı isteyerek meydana getirmiş olmamasıdır. Taksirli suçta kusur durumunun verilecek cezayı azaltması, gerektiğinde cezasının ertelenmesi imkanı düşünüldüğünde tutuklama yoluna gidilmediği bir gerçektir. Bu hal dışarıdan, suç işleyene ceza verilmiyor izlenimini yaratır.

Yeri gelmişken kendi şahsi görüşümü buraya kısaca aktarayım. İstanbul’da yaşayan biri olarak taksirli suçların olması gerekenden az olduğunu söylemeliyim, zira trafiğin bu kadar sorumsuz, araç kullananların kural ve yasalardan bu kadar habersiz olarak araç kullanıldığı bu şehirde yaşanan kazaların sayısı bana göre çok az. Zira trafikte lunaparklardaki çarpışan arabalar gibiyiz. Acaba ehliyet sahiplerini her sene, yayaları da iki senede bir kursa mı tabi tutsak?