Stopaj kiranın içinde

İşyeri kira sözleşmemde kira bedelinin aylık 2000 TL olduğu yazılı. Ben bunu aynen kiralayana ödeyecek miyim, yoksa bundan stopaj kesintisi yapacak mıyım? L.P.

İşyeri kiraları mesken kiralarından farklıdır. İşyeri kiralarında her ay kira bedelinden yüzde 20 stopaj kesintisi yapılır. Okuyucumun sorduğu soru ise işyeri kiralarında sık sık anlaşmazlığa neden olur. Kira sözleşmesinde yazılı kira bedelini kiralayan tam olarak almak ister, kiracı ise bunun yüzde 80’ini ödemek durumunda kalır. Şimdi bu açıklamadan sonra okuyucuma yanıtı vereyim. İşyeri kiralarında kira sözleşmesinin kira bedeli kısmına hiçbir açıklama yapmadan kira bedeli yazılmışsa bu brüt kiradır ve bundan stopaj kesintisi yapılması gerekir. Yani kiralayanın eline bu bedelin yüzde 80’i geçer. Kira bölümüne ‘NET’ ibaresi yazılmışsa bu halde yazılı miktar kiralayana ödenir, bunun üzerinden brüt kira bedeli hesaplanarak sözleşmede yazılı bedel kiralayana, hesaplanan stopaj maliyeye ödenir. Bu durumda müşkülde kalan bir kesim de emlak komisyonculuğu yapan arkadaşlarımdır. Kiralayanın talep ettiği kira, kiralayanın aklında net olarak oluşur ama bunu ifade edemez. Emlak komisyoncusu arkadaşlar da bunu sözleşmeye olduğu gibi yansıttıklarından, kiradan stopaj kesintisi yapılınca kiralayan ile araları bozulur. Aman bu hususa dikkat.

[[HAFTAYA]]

Kefalet geçerli mi? Kiracım kira ödemelerini aksatıyor. Sözleşmede bir de kefil imzası var. Ben her aksatmada kefile başvurabilir miyim, yoksa kefile bir defa mı başvurulur? L.H.

Sorunuza birkaç yanıt vermem gerekecek. Birincisi: Sözleşmenizdeki kefil hanesine bakın, başlıkta sadece ‘kefil’ mi yazıyor yoksa ‘müteselsil kefil’ mi? Sadece kefil yazıyor ise bu durumda önce kiracıyı takip edeceksiniz. Takibiniz sonuçsuz kalırsa bu defa kefile başvuracaksınız. Ancak müteselsil kefil yazıyor ise doğrudan kefile başvurma imkanınız var. İkincisi: Kefil konusunda sözleşmenin hususi hükümler (özel hükümler) başlığı altındaki maddeleri arasında kefilin kefaletinin geçerliliği konusunda uzatmaya matuf geçerli bir cümle yoksa, kefilin kefaleti dönem sonunda son bulur. Yani kira sözleşmeniz bir yıllık ise ve siz ikinci yıla girmişseniz, sözleşmede kefilin kefaletinin uzayacağına ve uzaması halinde sorumluluk sınırının ne olacağına dair bir madde yok ise bu halde kefile başvuramazsınız. Çünkü kefilin sorumluluğu bitmiştir. Sözleşmeye bu gözle bakın. Üçüncüsü: Şayet kefile başvurma imkanı mevcut ise bir defa değil ödenmeyen kiralar sayısı kadar başvurabilirsiniz