Giriş
İsrail’de genel seçimler yapıldı ve tahmin edildiği gibi Benyamin Netahyahu’nun liderlik ettiği blok kazandı. Bu sonuç, İsrail’in bir dönem daha aralarında aşırı sağcıların da olduğu bir hükümet tarafından yönetileceğini gösteriyor. Önceki seçime oranla sol görüşlü İşçi Partisi oylarını artırdı ancak Netanyahu’yu geride bırakmayı başaramadı. “Türkiye’nin bu kadar meselesi varken şimdi İsrail seçiminden bize ne” diyebilirsiniz.
Eğer gerçekten böyle düşünüyorsanız İsrail ile ilgili gelişmelerin Türkiye açısından neden önemli olduğunu hatırlamakta fayda görüyorum: İsrail, çok küçük bir ülke olmasına rağmen büyük devlet kapasitesine sahip. Çok önemli bir askeri ve politik güç durumunda. Amerika ile stratejik bağları ve genel olarak Batı dünyasının desteği, İsrail’in arkasında olmaya devam ediyor. İsrail’in özellikle Filistin konusundaki tutumu ve İran’ın nükleer programı konusundaki politikaları birebir Türkiye’yi ilgilendiriyor.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, İsrail’in Gazze saldırıları karşısında sesini en çok yükselten dünya lideri oldu. Türkiye, komşusu İran’ın da uluslararası ambargo altında daha fazla ezilmesini istemiyor. Diğer taraftan Ankara, İsrail’in İran’a olası saldırısının ‘dünyayı ateşe atacağını’ müttefiklerine en güçlü tonda anlatmaya çalışıyor. Ankara, her ne kadar Kürecik radar sistemi ile Batı ittifakıyla aynı çizgide durmaya devam etse de İran’a yönelik herhangi bir boyuttaki operasyona kesinlikle karşı çıkıyor. Önümüzdeki süreçte Gazze ve İran konusu İsrail’in bir numaralı gündem maddeleri olmaya devam edecek.
[[HAFTAYA]]
İsrailliler, İran’ın nükleer programını, doğrudan ‘kendi güvenliklerine tehdit’ olarak görüyor ve mutlaka ‘durdurulması gerektiğine’ inanıyor. ABD, 6 Şubat tarihinden itibaren İran’a nakit akışını tamamen kesmeyi planlıyor. Bu hamleyle iyice köşeye sıkışacak olan İran’ın ne yapacağını kestirmek güç. İran gibi boyunu aşan bir meseleyle yıllardır boğuşmak zorunda kalan İsrail, artık karşısında Türkiye’yi bir düşman gibi görmek istemiyor. Geçen süreçte Ankara-Tel Aviv ilişkilerinin kötü seyretmesi İsrail’e pahalıya patladı. Politik sıkıntılar ve ekonomik kayıpların ötesinde İsrail, bölgede daha fazla izole oldu.
Afrika ve Ortadoğu’da aşırı dinci İslami hareketlerin güçlendiği bir ortamda İsrail’in güvenliği açısından Türkiye ile sağlanacak bir diyalog hayati önemde. Şu sıralarda iki ülke diplomatları özür ve tazminatın formülü üzerinde çalışıyor. Bu konuda İsrail’de konuştuğum kritik isimlerden pek çok sinyal aldım. Netanyahu’nun atacağı ilk önemli dış politika adımı Türkiye’nin ‘özür ve tazminat taleplerini’ kabul etmek olacak. Netanyahu, bu yolla Başbakan Erdoğan’ın Gazze konusundaki baskısını da bir oranda hafifletebilmeyi umuyor.
