Tüketici artık kral!

Gözünüz aydın, artık paranızla rezil olmayacaksınız. Yeni yasayla hepiniz kral ve kraliçesiniz

Saçınıza röfle yaptırmak istediniz, berber ciyak sarıya boyadı... Yeni aldığınız cep telefonu arızalı çıktı. Mutfağa dolap yaptıracaksınız ama marangoz ölçüyü tutturamadı. Kısaca terziden doktora, avukattan emlakçıya, beyaz eşyacıdan tamirciye... Aldığınız mal ve hizmetten şikayetçi olduğunuzda kendi kendinizi yiyip bitirmeyin. Parayı verip de sonra üzülmeye son. Hakkınızı söke söke arama ve alma devri başladı. Evet, tam bir hafta önce Meclis’ten yeni ‘Tüketici Yasası’ geçti. Cumhurbaşkanı onayına gitti. Belki farkında değilsiniz ama bu yasa hepimiz için çok önemli. Para zor kazanılıyor, haklarınızı öğrenin. Yasayla ilgili detayları yasa tasarısının mimarı Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı’yla konuştum.


Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı’nın iki tane kredi kartı varmış. Kredi Kartı Ehliyeti’ni kendisine teslim ettim.

[[HAFTAYA]]

Bu yasa neden bu kadar önemli?

76 milyonun tamamı tüketici. Dünya çok hızlı bir değişim ve dönüşüm içinde. Ticarette kullanılan enstrümanlar değişiyor, ürünler baş döndürücü bir hızla çeşitleniyor. Dolayısıyla tüm bunlara paralel olarak tüketicilerin hukukunu koruma noktasında eski kanunlar yetersizdi.

Çok fikir aldınız mı?

Evet bir hayli. Bununla ilgili seminerler, sempozyumlar yaptık. Aşağı yukarı 2 yılı aşkın bu alan üzerinde çalışma yürüttük. Paylaşımcı bir yaklaşımla bu süreci sevk ve idare ettik. 95 tane de kamu kuruluşu ve özel sektör temsilcilerine bu tasarıyı gönderdik, internet sitemize koyduk. Tartışıldı; eleştiren, destek veren, öneri getiren oldu.

‘Tüketici bundan sonra kral’ diyorsunuz...

Çok doğru. Çünkü burada daha çok tüketicinin hak ve hukuku gözetilerek çıkartılmış bir kanun. Tüketici bilinçli, tacir de basiretli olacak.

MÜJDE!

Bütün tüketici işlemleri tüketiciye ürün satan veya hizmet sunan bütün işlemler bu kanun kapsamında.

‘Dişlerimi güzel yap yoksa şikayet ederim’

Mesela ben diş protezi yaptırdım, beğenmedim. Yeni kanunda hakkımı arayabiliyor muyum?

Ama bir yanlış anlaşılma olmasın. Sizin aracılığınızla bir bilgilendirme sağlayalım. Bütün tüketici işlemleri bu kanun kapsamında. İstisna yok. Bütün sigorta, vekalet, hizmete dönük ilişkiler, ürün satımları hepsi bunun içerisinde. Belli miktarda itilafları siz Tüketici Hakem Heyetleri’ne, Tüketici Mahkemeleri’ne götürebileceksiniz. Onu aşıyorsa orada normal Adliye Mahkemeleri görev ve yetkilidir. Diyelim ki siz aranızdaki itilafla bir yere gittiniz, bir palto satın aldınız, 5 bin lira ödediniz geldiniz. Onu Tüketici Hakem Heyeti’ne götüremezsiniz. Onun için normal adliye mahkemesine gideceksiniz.

Nedir bu Hakem Heyeti?

Bütün ilçelerimizin kaymakamlıklarında, illerde valiliklerde eski ismi Tüketici Sorunları Hakem Heyeti’ydi. Şu anda Tüketici Hakem Heyetleri şeklinde sadeleştirdik.İlçelerde kaymakamların, illerde ise valinin görevlendireceği bir kamu görevlisinin başkanlığında olacak. Baro, Esnaf Odası, Belediye ve Ticaret Odası’ndan oluşan 5 kişilik Hakem Heyeti var. Bunların önüne gelecek dosyalar artacak. Bunun için raportör atayacağız. 6 ay içinde aşağı yukarı ikinci düzenlemeleri çıkaracağız.

Şimdi banka tarafına gelelim...

Tasarıyı hazırlayıp Bakanlar Kurulu’na sunduğumuzda, bankalar 60 değişik isim altında faiz dışı gelir elde ediyorlardı. Çok önemli bir sorun. Yılsonu bankalar bilançolarını açıkladıklarında, kâr-zarar tabloları ortaya çıktığında gerçekten faiz dışı gelirleri önemli ölçüde büyümüş gözüküyor. Örnek verirsek bir GSM firması, 30 milyon abonesi var. Bu abonelerin faturasına ayda 1 lira eklese 30 milyon TL ediyor. Çoğu insan bunun farkına varmaz.

Pabucunuz dama atılmasın

Osmanlı döneminde ilk tüketici kanunu Fatih Sultan Mehmet’in oğlu 2’nci Beyazıt zamanında ‘Bursa Kanunları’ olarak çıktı. O zamanlarda esnaf mal satarken kadılar kontrol ediyordu. Eğer esnaf doğru, basiretli değilse onun pabucunu alıp, dama atıyorlarmış. Buradan esnafa sesleniyorum, aman dikkat, pabucunuz dama atılmasın. Artık tüketici bilinçli, tacir basiretli olacak.

NEREYE?

- Şikayet konusu 2 BİN TL’yi geçmiyorsa İLÇE TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ’ne (kaymakamlıkta).
- Büyükşehirlerde 3 bin TL’ye kadar İL TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ’ne (Valilik ya da Gümrük Ticaret Bakanlığı İl Müdürlüğü’nde) başvurabilirsiniz. Ücret yok.

Alo 175

Aldığınız mal ve hizmetten memnun değilseniz hemen Alo Tüketici Hattı 175’i arayın ve sorunu anlatın.

BAKANIN ARTIK EHLİYETi VAR!

Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı’ya “Kaç tane kredi kartınız var?” diye sordum ve kısa bir test yaptım. İki tane kredi kartı olduğunu söyledi. Bakan Yazıcı kredi kartını doğru kullanıyor. “Ehliyetsiz kredi kartı kullandırmıyoruz” diyerek bakana kredi kartı ehliyeti sundum. Bakan Yazıcı da “Kartlarınla Mucize Yarat” kitabımda anlattığım gibi “Ehliyeti olmayan kredi kartı kullanmasın” dedi.

Eşi Selma Hanım da bilinçli tüketici

“Bizim hanım iyi bir tüketici, bilinçli tüketici” diyen Bakan Yazıcı, eşi Selma Yazıcı’nın bu konudaki hassasiyetini şöyle anlattı: “Bazen defolu görür, arıza görür, eksik görür. Hemen alır götürür. Ben derim bazen ‘Aman bırak hanım etme eyleme’. Mesela bir ürün aldı, kuru temizleyiciye götürdü. Renk değiştirdi. Orada hemen çözmüş. Bu tür sorunlarda tüketici heyetine götürürüm diyormuş ve çözüyormuş.

‘Boşver’ deme, üşenme! Yüzde 88 tüketici haklı

- Tüketici Hakem Heyetlerine 2013’ün ilk 8 ayında 363 bin 715 şikayet yapıldı. Sonuçlanan şikayetlerin 298 bini tüketici lehine (yüzde 88), 41 bin 562’si aleyhine sonuçlandı.
- Son 12 yılda Tüketici Hakem Heyetlerine yapılan 1 milyon 706 bin şikayetin, 1 milyon 268 bini tüketici lehine sadece 228 bini tüketici aleyhine sonuçlandı.
- Şikayetlerin büyük bölümünü tüketici kredileri, kredi kartları ve konut finansman sözleşmeleri oluşturdu.
- Hakem heyeti 3 ay içinde karar verir. Sonrası 5 gün içinde bildirir.

NASIL?

Şikayet konusu ile ilgili dilekçe yazın. Yanına fatura, fiş, garanti belgesi, sözleşme ekleyin.