Giriş
Soru: 22 Ekim 1967 doğumluyum. 22 Ekim 1985’te SSK’lı oldum. En son çalıştığım gün sayısını kontrol ettiğimde 9200 gün ödendiğini gördüm ve emekli olmak için 2016’da yaş haddini bekliyorum. Son dönemlerde çeşitli kanunlar çıkıyor ve çıkacak deniyor. Bu kanunlardan yararlanarak, hak etmeme rağmen olamadığım ve 1999‘da gelen kanunla uzatılan emekli olma yaşım düşebilir ve emekli olabilir miyim? Ayrıca 9200 gün maaş bağlanırken bir fark oluşturur mu? Kaan AHMETAĞAOĞLU Cevap: 8 Eylül 1999’da yürürlüğe giren ve emekli olmak için aranan prim sayısını artıran ayrıca yeni bir koşul olan yaş şartını getirerek, emekli olmayı oldukça zorlaştırdığından toplumda ‘mezarda emeklilik’ olarak adlandırılan 4447 sayılı Yasa, emekliliğinizi 2016’ya uzatmış. [[HAFTAYA]] Maalesef bu durumu düzelten, yani, sizin gibi emekli olmak için aranan yaş haddinin dolmasını bekleyenleri emekli edecek bir yasa çıkmadı. Bu tür bir yasa çalışması da yok. Son yıllarda sosyal güvenlik kanunlarında yapılan değişikliklere bakıldığında, bu tür bir yasanın çıkarılmayacağını da söylemek mümkün. Ancak iktidarda kuvvetli bir Hükümet var. İstediği zaman bu tür bir yasa çıkarabileceği gerçeğini de unutmamak lazım.
Part-time çalışan eşinin üstünden sağlık yardımı alamaz
Soru: Part-time (yarı zamanlı) çalışan işçilerimiz eşlerinin üstünden sağlık hizmetinden faydalanıyorlardı. Yeni yürürlüğe giren kanun gereği ne yapmaları gerekiyor? Yine eşlerinden mi faydalanmaya devam edecekler? Yoksa gidip gelir beyanında mı bulanacaklar? Nesil DÖNMEZ Cevap: Kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar 1 Ocak 2012’ye kadar ay içindeki 30 günden eksik günlerini 30 güne tamamlamadan, kendi sigortalarından sağlık yardımı alabiliyorlardı. Ancak, 1 Ocak 2012’den itibaren sağlık yardımı almak için ay içinde 30 günden az olan sürelerini 30 güne tamamlamaları gerekiyor. Bunun için iki seçenekleri var: 1) Ay içindeki 30 günden az olan gün sayılarını isteğe bağlı sigortalı olarak 30 güne tamamlamamak suretiyle sağlık yardımı almak. 2) Genel Sağlık Sigortalısı olup, gelir testini yaptırarak, gelir testinde aile içinde kişi başına düşen aylık gelirin ortalama tutarına göre; prim ödemeden veya prim ödeyerek sağlık yardımı almak. Sonuç olarak, part-time çalışan işçileriniz sağlık yardımını kendi sigortalarından alacaklar. Eşleri üstünden sağlık yardımı alamazlar.
Asgari ücret tutarından fazla geliri olan anne, oğlu üstünden sağlık yardımı alamaz
Soru: Annem vergi mükellefi ve hiçbir sosyal kurumdan sağlık yardımı yok. Net aylık geliri, genel gider düştükten sonra ortalama 1500-1600 lira. Erkek kardeşim 2011’de Emekli Sandığı’ndan emekli olurken, bakmakla mükellef olduğu kişi olarak anneme de sağlık yardımı tescili yaptırdı. Bu duruma göre; annem emekli oğlundan sağlık yardımı alabilir mi? Nedime UĞRAŞ Cevap: Gelirinin aylık tutarı asgari ücret tutarından (634.64 lira) fazla olan anne, oğlunun üstünden sağlık yardımı alamaz. Annenizin oğlu üstünden sağlık yardımı alma hakkı yok. Kurum bu durumu tespit ettiğinde, anneniz için katlandığı sağlık harcamalarını erkek kardeşinizden tahsil eder. Anneniz 1 Ocak 2012’den itibaren zorunlu olarak Genel Sağlık Sigortalısı kapsamında. Anneniz gelir testi yaptıracak. Gelir testinde aile içi kişi başına düşen aylık gelirinin ortalama tutarına göre; prim ödeyerek sağlık yardımı alacak. Hanede tek başına yaşıyorsa ve aylık geliri 1773 liradan azsa, aylık 106.38 lira prim ödeyerek sağlık yardımı alabilir.
SSK’ya kesintisiz prim ödemişseniz iptal etmemeleri gerekir
Soru: 1972’de SSK’lı oldum. 2001’de şahıs firması açıp Haziran 2006’da kapattım. Hemen akabinde limitet şirket açtım. Kendi şirketimde SSK girişim oldu. Askerliğimi açıktan ödedim. Emekliliğe başvurdum ama emekli olamadım. Çünkü, ‘SSK’dan kendi şirketinde ancak Bağ-Kur’lu olabilirsin’ diyerek SSK dönemini saymadılar. Bağ-Kur’dan borçlu çıkardılar. Emekli olabilmek için neler yapmam lazım? PAMUK Cevap: Şayet SSK sigortanız kesintiye uğramadan devam etmişse, iptal edilmemesi gerekir. SSK sigortanız devam ederken şahıs işletmesi açmışsanız ve limitet şirket ortağı olmuş ve SSK sigortalılığınız kesintisiz devam etmişse, SSK sigortanızı iptal edemezler. İş Mahkemesi’ne dava açarak günlerinizi saydırmanız mümkün. Çünkü, 1 Ekim 2008’den itibaren kendi işyerinde ve ortak olunan işyerinde sigortalı çalışma yasaklandı. Torba Kanun ile de 1 Mart 2011’den itibaren Bağ-Kur’lulara sigortalı çalışarak prim ödeme imkanı getirildi. Fakat SSK’nız bir gün dahi kesintiye uğramışsa, Bağ-Kur’lu olmak zorunda olduğunuzdan, SSK’lı olarak prim ödeyemezsiniz. Ödeseniz bile yersiz prim ödemiş duruma düşersiniz. Nitekim kurum da bu yönde işlem tesis etmiş. Ancak ödediğiniz primlerin yanması söz konusu olmaz. Bağ-Kur prim borçlarına mahsup ettirebilirsiniz.
Emekli gelir testi yaptırmayacak
Soru: 1997’den beri SSK’lıyım. Eşim ve dul kızım benim üstümden sağlık yardımı alıyor. Gelir testi yaptırmam gerekiyor mu? Kızımın durumunda değişiklik oldu mu? Kızım da gelir testi yaptıracak mı? ALİ Cevap: Emekli zaten Genel Sağlık Sigortalısı olduğu için, emeklilerin gelir testi yaptırması gerekmiyor. Kızınızın da 1 Ekim 2008 itibarıyla sizin üstünüzden sağlık yardımı alma hakkı olduğundan, kızınız sizin üstünüzden sağlık yardımı alabilir. Kızınızın da gelir testi yaptırmasına gerek yok.
5525 gün prim ödeyip 52 yaşı doldurmalısınız
Soru: 1975 doğumluyum. 7 Haziran 1990’da SSK’lı oldum. Ne zaman emekli olurum? Muhsin YURTSEVEN Cevap: 25 yıl sigorta, 5525 gün prim ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. 2027 yılında, 5525 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 52 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
