Tekrarlayan kulak enfeksiyonlarına kulak tüpü
Orta kulakta sıvı oluşumu ve tekrarlayan orta kulak enfeksiyonları kulak zarına tüp takılmasını gerektiriyor. Tedavinin ihmal edilmesi, kulak zarında çökme, kalıcı işitme azalması gibi birçok soruna yol açabiliyor. Kulak Burun Boğaz Hastalıkları, Baş-Boyun Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Derya Berk, kulak tüpü tedavisiyle ilgili soruları yanıtladı. Hazırlayan: Özgür Gökmen Çelenk
KULAK TÜPÜ NEDİR?
Östaki borusu; orta kulak ile geniz arasında bulunan ve kulağa hava sağlayan bir tüptür. Eğer östaki borusu çalışmazsa orta kulağa hava gitmez. Buna bağlı olarak kulak zarının orta kulağa doğru çekilmesi, zarda çökme ve işitme kaybı gibi durumlar ortaya çıkar. Bu olayların oluşması halinde kulak tüpü (ventilasyon tüpü) uygulaması öneriyoruz. Kulak tüpü, kulak zarına takılan silikon, teflon, altın gibi materyallerden yapılan küçük bir aparattır. Yapay östaki borusu gibi işlev görür. Kulağa solunum havasının giriş-çıkışını ve orta kulakta yapılan mukozal salgıların boşaltılmasını sağlar.
ÖSTAKİ BORUSU NEDEN TIKANIR?
En sık sebep anatomik nedenlerle östakiye hava pompalayan fonksiyonun durmasıdır. Bir de çocuklarda sık geçirilen enfeksiyonlar, alerjik sorunlar nedeniyle geniz etinin büyümesi önemli bir sebeptir. Geniz eti büyünce kronik enfeksiyon kaynağı haline gelir. Bu da östakinin tıkanmasına, buna bağlı olarak orta kulakta sıvı birikmesine neden olur.
KULAK TÜPÜ HANGİ DURUMLARDA TAKILMALI?
Eğer çocukta orta kulak iltihapları tedavilere cevap vermiyor ve sürekli tekrarlıyorsa kulak tüpü işlemi tercih edilebilir. Orta kulakta biriken sıvının boşaltılmasında, kulak zarının çökmesinde ya da basınç farklılığından kaynaklanan bir travma yaşandığında kulak tüpü tedavisine başvurulabilir. Ayrıca kulak zarı ya da östaki borusu bazen anatomik olarak bozuk olabilir, bu hastaların tedavisinde de kulak zarına tüp uygulaması yapılabilir.
NE TÜR FAYDALAR SAĞLAR?
Orta kulak iltihabı, çocuklarda ileriki hayatlarında işitme kaybı, konuşma ve gelişme geriliğine bile neden olabilir. Çok sık kulak enfeksiyonu geçiren çocuklara kulak tüpü takılması kulağı havalandırarak kulak enfeksiyonlarını ve orta kulakta basınç oluşmasını engeller. Kulak tüpleri, orta kulakta sıvı birikmesinden kaynaklanan işitme kaybını iyileştirebilir. Kulakta biriken sıvının ağrısız bir şekilde boşaltılmasını da sağlar.
KULAK TÜPÜ NASIL TAKILIR?
Genel anestezi altında yaklaşık 10 dakikalık bir ameliyatla kulak zarında açılan noktasal deliğe tüp yerleştirilir. Kulak zarında genellikle 6-12 ay kalır. Sonra kendiliğinden düşer ya da doktor tarafından alınır. 4-6 aylık süreyi doldurduktan sonra düşmeyen tüplerin alınması için genellikle ilkbaharın son dönemleri tercih edilir. Tüpler alındıktan sonra zarlardaki delikler 2-3 hafta içinde kapanır. Yaz döneminde enfeksiyonların azalması nedeniyle hastalığın tekrarlama ihtimali de azalır. 6 aylık dönemi yaz sonuna denk gelen hastalarda ise tüplerin çıkartılması için bir sonraki ilkbahar döneminin beklenmesi tercih edilebilir.
AMELİYAT SONRASINDA NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Kulak zarına tüp takılmış çocukların suyun temiz olduğu bölgelerde, dalış yapmadıkları sürece denize girmelerinde genellikle sakınca yok.
Yüzme havuzlarında ve sabunlu su ile duş ya da banyo yaparken kulağa su kaçmamasına dikkat edilmeli. Bunun için vazelinli pamuk ya da uygun bir kulak tıkacı ile dış kulak yolu kapatılmalı. Su kaçmasına bağlı enfeksiyon ve akıntı olması durumunda ağızdan ve kulak yolu ile verilen uygun antibiyotiklerle hastalık kolayca kontrol altına alınabilir.