Giriş
Ayak ezilmesine ne iyi gelir? Ayak ezilmesi nasıl düzelir, nasıl geçer?
Ayakta ezilme ve burkulmalar günlük hayatımızda sıkça başımıza gelebilecek sağlık sorunlarından biri. Peki ayak ezilmesi durumunda oluşan yumuşak doku zedelenmelerinde ne yapmak gerekir, yumuşak doku zedelenmesine bağlı ayak sağlığı sorunları ne kadar zamanda geçer? Yumuşak doku zedelenmesi sonucu morarmaları önlemek için yapılabilecekler, morarmanın ne kadar sürede oluştuğu, birkaç gün sonra oluşan morarmanın nedenleri gibi pek çok konuya değindiğimiz bu haberimizde, ayak ezilmesine karşı morarmalara karşı ne yapabileceğinize dair bilgiler verdik.
Ayak ezilmesi sonucu yumuşak doku zedelenmesi
Yumuşak doku zedelenmesi deyince aklımıza bir travma sonrası ayaktda zedelenme gelir. Ayakta kemik dışındaki zedelenmeler cilt, cilt altı, kas dokuları ve tendonlarda gerçekleşir. Bunlar yumuşak doku olarak adlandırılır. Bunların herhangi bir şekilde darbe görmesi veya aşırı zorlanması sonucunda yumuşak dokularda birtakım zedelenmelere yol açar. Ayağa darbe sonucu oluşan zedelenmeler daha çok ciltte ve cilt altında yaralanmalar yaparken, sportif yaralanmalarda cilt altında bulunan kaslar, bağ dokuları ve bir kemiği diğerine bağlayan ligamanlar zarar görür. Yüzeyel yumuşak dokular olan cilt ve cilt altı olan dokularda bir çarpma olduğunda bu dokunun içindeki kılcal damarlarda da yararlanma olur. Bu nedenle kılcal damarlardan çıkan kan da ciltte morarmaya yol açar. Bu morarma darbeden kısa bir süre sonra görülür. Ancak daha derin plandaki kaslarda veya ligamanlardaki zorlanmalar sonucundaki morarmalar, daha derin planda gerçekleştiği için daha uzun sürer. Morluk birkaç gün sonra yavaş yavaş cilt altına gelerek morarma oluşturur.
Darbe gören bölgelerde diğer hücrelerden açığa çıkan sıvılar da burada bir reaksiyon başlatır ve dokular şişer. Sadece kanama olmaz, ödem oluşur. Ödem, darbeye bağlı olarak cildin alt kısımlarında biriken sıvıların oluşturduğu bir şişliktir.
Ayak ezilmesine bağlı morarma nasıl geçer?
Yüzeyel doku zedelenmeleri genellikle tehlikesizdir. Herhangi bir müdahaleye gerek kalmadan bir süre sonra kendi kendine iyileşir. Ancak derin plandaki doku zedelenmeleri; kas yırtıkları, ligaman yararlanmaları önemlidir. Eklemlerin sağlamlığını sağlayan kas ve bağ dokularından gelen, kendini hemen morarma olarak göstermeyen ayak yaralanmaları sonucu zedelenmeler zamanında tedavi edilmezse kalıcı sakatlıklara yol açabilir.
Halk arasında ayak ezilmesi olarak tanımlanan bir yumuşak doku travması olduğu zaman orada bir kanamanın olması son derece normaldir. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Nejat Güney, bu kanamanın en aza indirilebilmesi için yapılabilecek şeyleri şu şekilde sıralıyor:
- Darbe alan bölgeye, darbe gerçekleşir gerçekleşmez soğuk uygulama yapılarak morarması engellenebilir.
- Soğuk uygulama buz ile yapılır.
- Darbe alan bölgeye buz uygulaması direkt cildin üzerine yapılmamalıdır. Bu nedenle buzu bir buzdolabı poşedine veya kumaş parçasına sararak darbe alan bölgeye uygulayabilirsiniz.
- Darbe alan bölgeye yapılacak soğuk uygulama 10-15 dakiak sürer ve her saat başı veya iki saatte bir tekrarlanmalıdır.
- Küçük olan kanamalar zaman içinde vücut tarafından emilir.
- Ciltteki darbelere bağlı kanamalarda, morarmalarda bu kanın daha hızlı emilebilmesi için merhem şeklinlde birtakım ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar cilde tatbik edilir. Bu sayede kanın daha hızlı emilmesi sağlanır.
Daha ileri seviye ayak zedelenmelerinde
- Derin planda veya bazı gevşek dokuların olduğu yerdeki kanamalar, soğuk uygulama yapılmasına rağmen çok büyük boyutlarda olabilir.
- Cilt altında meydana gelen büyük kanamalarda bu kan toplanmalarının vücut tarafından emilemesi söz konusu olmadığından cerrahi yöntem uygulanarak cilt altında toplanan kanın boşaltılması gerekir.
Ayak ezilmesi nasıl düzelir, nasıl geçer?
Ayakta yaralanma sonucu ayak ezildiğinde, yani yumuşak doku zedelenmelerinde, dokularda yırtık söz konusu değilse, bu ezilmeler darbenin şiddetine göre değişmekle birlikte birkaç hafta içerisinde yavaş yavaş iyileşir.
Ayak ezilmesine bağlı morarmalarda, kanama önce mor renkte görülür, sonrasında yavaş yavaş yeşerip sararır. Renk değiştirerek yavaş yavaş kaybolur. Ancak bazı ciltlerde darbeye bağlı olarak kanın içerisinde bulunan renk pigmenti nedeniyle ciltte hafif bir kahverengilik alabilir, kalıcı renk değişimi yaşanabilir.
Ayak ezilmelerinde cilt altına meydana gelen kanamalar, darbe alınan bölgeye ve şiddetine göre farklılık gösterir. Cildin bazı bölgelerinde kanama az olurken, bazı bölgelerde kanama daha fazla olur. Ancak ayak ezilmesinde darbe çok şiddetli olmuşsa, kanama çok gerçekleşmişse, bu durumda cerrahi müdahale ile biriken kan boşaltılmalıdır. Ancak onun dışında kan yavaş yavaş emilir, morarma birkaç hafta içerisinde kaybolur.