Migreni ortaya çıkaran mekanizmalardan biri beyin damarlarının genişlemesidir. Genişleyen damarlar, beyin dokusuna baskı yapar ve ağrıyı ortaya çıkarır. Ağrı kesicilerin çoğu genişleyen beyin damarlarını daraltarak ağrıyı dindirir. Ağrı sırasında alın ve şakaklarınıza buz koyarsanız damarlarınız soğuğun etkisiyle daralır. Buz uygulamak ağrı kesici gibi etki eder. Gerilim tipi baş ağrısında ise tam tersine sıcak uygulama yapılmalı.
Migreni olanların yüzde 70’inde masaj ağrıyı dindirirken yüzde 30’unda artırıyor. Migren hastasına "Masaj yapmak ağrınızı dindiriyor mu?" sorusunu yönelttiğimizde "Hayır, ağrılı yere dokunamıyorum, masaj ağrımı kötüleştiriyor" yanıtı alıyorsak anlıyoruz ki hastanın migren tedavisi zor olacak.
Migrende masaj yapılmasını önerdiğimiz bazı noktalar var:
● Her iki kaş ile burun kökü arası.
● İki kaşın arasında alnın tam ortası.
● Ensede kafa kemiğinin keskinleştiği sağlı sollu bölgeler.
● Her iki şakak bölgesi.
Bu noktalara yaklaşık 10 dakika masaj yapmak ağrıyı hafifletir. Daha etkili olması için masaj propolis kremi ile yapılabilir.
Başınızı bir tülbent veya bant ile sıkıştırarak sarmak da tıpkı soğuk uygulama benzeri etki gösterir, beyin damarlarını daraltarak ağrıyı dindirmeye yardımcı olur.
Migren veya gerilim baş ağrısı yaşayanlar ses ve ışıktan çok rahatsız olur. Ağrıları sıklıkla alışveriş merkezi gibi sesli ortamlarda tetiklenebilir. Ağrı sırasında en sevdikleri şarkıyı bile dinlemek istemezler, çocukları oynarken onların seslerine dayanamazlar. Ağrı atağınız sırasında ‘Sesten rahatsızlık duymuyorum’ diye düşünseniz bile sessiz bir ortam ağrınızı hafifletir.
Hafta sonu, baş ağrısı yakınmaları artar çünkü uyku saatleri değişir, daha geç yatılır ve geç kalkılır. Hafta sonu ve hafta içi uyku saatleriniz en fazla 1 saat kaymalı. Uyku süresi ise 7 saatten az, 9 saatten fazla olmamalı. Ağrı atağı sırasında ağrının şiddeti ile uyumak çok kolay olmasa da sessiz ve karanlık bir odaya çekilerek uyumaya çalışın.
Açık havada 45 dakika-1 saat orta tempoda yürüyüş baş ağrısıyla mücadelede çok önemli. Yürüyüş sırasında vücudun kendi ağrı kesicisi olan endorfin denen bir madde depolanır. Endorfin hem ağrının ortaya çıkışını engeller hem de ağrının şiddetini azaltır. Açık havada yürüyüş aynı zamanda serotonin (mutluluk hormonu) salgılanmasını sağlar. Serotonin ağrı ataklarını belirgin şekilde azaltır. Bazı migrenlilerde ağır egzersiz (koşmak, ağırlık çalışmak) ağrıları artırabilir. Bu nedenle orta şiddette, düzenli egzersiz yapın.
1 fincan kahvede 75 mg, 1 bardak çayda 50 mg, 1 parça çikolatada 25 mg kafein var. Günlük tüketilecek maksimum kafein miktarı 300 mg’ı geçmemeli. Kafein 100-150 mg’a kadar tüketildiğinde ağrı için çok faydalıyken 300 mg’ı geçtiğinde zararları başlıyor. Aynı etki baş ağrılarında da geçerli. Ağrı atağı sırasında 1 fincan kahve ağrıyı dindirir.
Floresanlı beyaz ışık ve yoğun güneşli havaların ağrıyı tetikleyici özelliği daha fazla. Evinizdeki beyaz ışık yayan ampulleri sarı ışık yayanlarla değiştirin. Televizyon izlerken en az 3 metre mesafede oturun, karanlıkta televizyon seyretmeyin. Güneşli günlerde ve atak sırasında güneş gözlüğü takın.
Beynimizin yüzde 70’i sudur. Beyin susuz kaldığını hissettiğinde tehlike sinyalleri verir ve baş ağrısı ortaya çıkar. Sık baş ağrısı çekenler, bazen sadece suyu dengeli içtiklerinde bile ağrıdan kurtulur. Düzenli su tüketmek ağrının her gün ortaya çıkışını engeller.
Haftada 1 defadan daha sık ağrı kesici kullanmak sizi ağrı kesicilere bağımlı hale getirir. Beyin ağrı kesiciye alıştığında sürekli ister, bulamadığında baş ağrısı olur. Ayda 1-2’yi geçmeyecek şekilde ağrı kesici kullanabilirsiniz.
HAZIRLAYAN: ÖZGÜR GÖKMEN ÇELENK
ozgur.celenk@posta.com.tr
