Rapsodo nedir ve neler yapıyor? Bize yaptıklarınızdan bahseder misiniz?

Biz dünyaya teknoloji ihraç eden bir spor teknolojisi firmasıyız. Rapsodo şu an itibariyle 4 ayrı kıtada 4 farklı ülkede yaklaşık 110 kişiye istihdam sağlıyor. Amerika, Singapur, Türkiye ve Japonya’da ofislerimiz var. Her ne kadar şirketin yönetim merkezi Singapur da olsa Rapsodo, ürünleri ve kapsadığı spor dallarında sahip olduğu yüksek teknoloji sayesinde Amerika pazarında tüm dinamikleri değiştiren sıra dışı bir performans sergiliyor. Amerika’da 10 yıl içinde elde ettiğimiz bu başarı, birçok girişim için son derece güzel bir örnek aslında.

Rapsodo, yüksek teknolojiye sahip bir performans geliştirme formülü. Başarısı kanıtlanmış, ölçümlemeye dayalı kişiselleştirilebilir bir formül. Aslında baktığınızda şirketimizin vizyonu şu: Bir sporcunun tam potansiyeline ulaşması için teknolojik anlamda ne gerekiyorsa, Rapsodo onu sunuyor. Bir sporcu ben daha iyi olmak istiyorum dediği noktada biz devreye giriyoruz; yazılımını, donanımını, analitik platformunu, koçla bağlantı kurabileceği altyapıyı hepsini birlikte sunuyoruz. Atış hızı, mesafesi, açısı, topun devri ve sapma oranı gibi atış performansının tüm detayıyla sunulduğu veriye dayalı altyapı sayesinde; “Atışı x derecede, hızı y değerde yaparsan performansın z değerde artar” diyebiliyoruz. Aslında bir sporcunun daha iyi nasıl olurum? sorusunun cevabı Rapsodo diyebilirim.

Sporcu ve antrenörlerin performanslarını artırma fikri nerden çıktı?

1998 yılında Amerika’ya gittim. 2004 yılına kadar Amerika’da kaldım. 2004 yılında geldiğim Singapur’da iki yıl, ardından iki yıl Tayvan’da çalıştım ve sonra Singapur'a döndüm. 150 milyon dolarlık bir işi yönetmeye başladım. Bu işin stresi nedeniyle olsa gerek; daha sık golf oynamaya başladım. Benim 3 boyutlu görmeme engel olan bir göz problemim var. O güne kadar bana sıkıntı yaşatmayan bu sorun, golf performansımı geliştirmeme engel olmaya başladı. Aslında Rapsodo’nun hikayesi; bireysel ihtiyaçtan doğan global bir markanın öyküsü. Attığım topun gittiği yeri görmek için; Türkçesine Atış Monitörü diyebileceğimiz bir Mobil Launch Monitor araştırırken; pazardaki yüksek fiyatlı ürünleri gördüm, inceledim ve daha yüksek teknolojiye sahip, taşınması kolay ve daha erişilebilir bir fiyat politikası olan bir ürün geliştirmeye karar verdim. O gün aslında Rapsodo’nun da temelleri atıldı.

İşin performans artırma boyutu, doğrudan teknoloji destekli bir spor ekonomisi konusu. Kamera teknolojisi ve yeni gelişen derin öğrenme teknolojileri, spor dünyasını olduğu gibi değiştiriyor. Özellikle performans ölçümü konusunda çok ciddi atılımlar yapıldı. Bu çok önemli bir adım; bundan daha ötesi mümkün değil dendiği bir noktada teknoloji destekli ölçümlemeler, sporcuya yeni açılımlar ve farklı bakış açıları getiriyor. Bu durum da spor ekonomisine yansıyor. Bugün iyi sporcuyla, çok iyi sporcu arasındaki fark, milyon dolarlarla ifade ediliyor. Biz Amerika’da her yeni gün yeni bir sporcunun artan performansının finansal karşılığına şahit oluyor, hatta bunun önemli bir parçası oluyoruz. Kolej takımlarında da benzer durum var; genç bir sporcu, atış monitörüyle geliştirdiği performansının sonucunda hayal ettiği üniversiteden burs alabiliyor. Önümüzdeki beş yıl içerisinde; her spor için son derece gelişmiş analitik analiz yapan yazılımları ve görüntü işleme kullanan uygulamaları giderek artan sıklıkta göreceğiz.

Ürünleriniz en çok hangi pazarlarda talep görüyor? Çalıştığınız profesyonel kulüpler ve sporcular var mı, varsa kim?

Rapsodo’nun marka hikayesi golf ile başladı. Rapsodo, şu anda “dünyanın en çok golf atış monitörü satan firması”. Yani tüm rakiplerimizin ürünlerinin toplamından daha fazla ürün satıyoruz. Şu anda hem en çok satan şirketiz hem de Amazon reytingimiz 4,6. İnsanlar markamızı çok seviyor, bu çok gurur verici. Golften sonra girdiğimiz beyzbolda ise pazar lideriyiz.

Her iki alanda bireysel kullanıcıya yönelik ürün ve hizmet sunarken beyzbolda daha çok B2B satış yapıyoruz. Amerika’da tüm beyzbol takımları; 30 MLB takımının 30'u da müşterimiz. Amerika’daki ünlü kolej takımlarının da yüzde 70’i müşterimiz. Japonya’da 11 profesyonel beyzbol takımı var, % 50si müşterimiz ancak Japonya pazarı daha fazla odaklanacağımız bir pazar olacak.

Amerika'da sporcular Draft denen bir süreçten geçiyorlar. Draft sıralamasındaki tam 20 oyuncunun 17’si Rapsodo kullanıcısı. Yani en iyi 20 oyuncunun 17'si bizim ürünü kullanarak pratik yapıyor. O kadar ilginç ki ; Amerika'da Draft seçimleri sırasında sporcu anons ediliyor, biz datasını post ediyoruz. Twitter Rapsodo verileriyle sallandı çünkü Darft seçimleri Amerika'da Baseball camiasında çok takip edilen olay. Araştırdığınızda göreceksiniz her yerde Rapsodo adı çok geçiyor. Amerika'daki birinci ligdeki beyzbol oyuncularının catcherların, diyelim yüzde 30'u, şahsen sahip ürüne. Alıp kendileri kullanıyorlar, performanslarını Rapsodo ile geliştiriyorlar. Her 10 beyzbol oyuncusudan 3’ü şahsen Rapsodo oynuyor. Bu ciddi bir başarı.

Ürünlerinizi kullananlardan aldığınız geri dönüşler nasıl? Performanslarına nasıl bir katkıda bulunmuş?

Bizim yaptığımız teknolojik ilerlemenin sporun gelişimine çok ciddi katkısı var. Özellikle golf konusunda, genç kullanıcılar teknoloji ile birlikte spora geri dönüyorlar. Aynı şey beyzbol için de geçerli. Veri bazlı bir teknolojik altyapıdan söz ediyoruz. Amerika’daki Draft seçimlerinde sporcuların performansı Rapsodo verileri baz alınarak ölçümleniyor. Bu durum, oyun/oyuncu stratejisinden, sporcu değerlemesine, kulüplerin sporcu satma/satın alma bütçelerine kadar birçok finansal süreci etkileyen çok önemli bir unsur haline geldi.

Golf alanında çok az bilgisi ve yeteneği olan biri sizin cihazınızı kullanarak kendini ne kadar geliştirebilir? Belki de çok abartma olacak ama bir Tiger Woods kadar kendini geliştirebilir mi?

Evet tabii ki geliştirebilir. Sporda yeteneğin hiç kuşkusuz önemi var ama çalışmanın, başarıda payı çok daha büyük. Derin öğrenme teknolojileri bu gelişimde itici güç olacak ve veri kullanmasını bilen sporcular daha hızlı bir biçimde gelişecek ve başarılı olacaklar. Bu da bütün spor dallarında ilerlemeye neden olacak ve buna bağlı olarak rekabet artacak. Bugün kırılamaz denilen rekorların kırıldığına şahit oluyorsak bunu salt sporcu performansıyla açıklamak imkansız. Kısacası bundan sonra, Rapsodo gibi gelişmiş analitik analiz yapan yazılımlar ve görüntü işleme kullanan uygulamalar sporcu başarılarına ortak olmaya devam edecek.

Bir Türk olarak Singaur’da şirket kurmanın avantajları neler? Bu işe Türkiye’de başlasınız nasıl olurdu?

Amerika’dan sonra Singapur’da profesyonel yöneticilik yaparken girişimci olmaya karar vermiştim. Türkiye’de bu işe başlamak gerek yurtdışında yaşadığım için gerekse hedef pazarın golf ve beyzbol olması nedeniyle hiç planda olmadı ama kuruluşumuzun 7. yılında küresel pazarda rüştümüzü ispat ettikten sonra; Türkiye ofisini kurmaya karar verdik ve Ar-Ge üssümüz olarak seçtik. Bu kararımız, bizi daha da büyük başarılara taşıyacak. Biz bunun somut örneklerini şimdiden yaşıyoruz. Amerika’ya ihraç ettiğimiz yazılımın Urla’da geliştirilmesi bizi ayrıca mutlu ediyor.

Yetişmiş insan gücü, girişimcilere yönelik devletin vermiş olduğu destek paketleri, geniş bir yatırımcı kitlesi Singapur‘u çekici kılan ana unsurlar oldu. Uzun yıllar burada yaşadığım için hatırı sayılır bir çevrem ve yatırımcılara erişimim vardı. Bunlara ek olarak Hindistan ve Endonezya gibi ülkelerden gelen yetişmiş ve akıllı iş gücü de Singapur’u girişimciler için oldukça çekici kılıyor. Türkiye’deki TÜBİTAK benzeri kurumlar Singapur’da da mevcut. Kurulum ve geliştirme esnasında önemli destekler aldım.

Gelişme alanı olarak şunu söyleyebilirim; Amerika ve Singapur ile karşılaştırınca Türkiye’nin genç nüfusu çok önemli bir avantaj ama aynı zamanda Türkiye oldukça bürokratik. Buradan başlamak çok önemli bir adım olur.

Türkiye’deki Ar-Ge ofisinizi de büyütüyorsunuz. Sizle çalışmak isteyen gençlerde aradığınız özellikler neler? 2021 için nasıl bir istihdam planı çıkardınız?

Türkiye bizim için son derece önemli ve stratejik bir bölge. Ağırlıklı olarak yazılım mühendislerinden oluşan Türkiye’deki çalışan sayımızı 100 kişiye çıkarmak istiyoruz ki bu artış, % 120’lik bir büyüme demek. Bu yıl Türkiye’de bir “Veri Bilimi (Data Science) Takımı” kuruyoruz. Bu takımı kurma amacımız, bizim toplamış olduğumuz dataları inceleyerek oyunculara veri sunmak. Veri analizi yaparak sporcuya “Atışı x derecede, hızı y değerde yaparsan performansın %10 artar” diyecek ve teknoloji tabanlı veri sayesinde performansın geldiği şaşırtıcı sonuçların sayısını artıracağız. Şirketin Amerika’daki büyüme hızına ayak uyduracak, teknolojik dehaya sahip Türk yazılımcılara “Gelin, Rapsodo sizin dünyaya açılan kariyer adımınız olsun” diyerek çağrımızı yinelemek isterim.

Gelecekle ilgili planlarınız neler?

Biz, topun hızlı olduğu spor dallarına ağırlık vereceğiz. Golf ve beyzboldaki başarımızı futbol, kriket ve basketbola da yaymayı planlıyoruz. Teknolojimiz uygun olduğu için önceliğimiz kriket olacak. Gelecek vizyonumuzu; İK yatırımına ve satın alma odaklı büyümeye üzerine kurduk. Hem veri analizinde yetişmiş eleman sayımızı artırarak yeni ürünler piyasaya sürmeyi hem de sektörde küçük ama verimli çalışan teknoloji firmalarını satın alarak kapsama alanımızı genişletmeyi planlıyoruz.

Rapsodo yazılım ve veri bilimi (data science) alanında istikrarlı ve hızlı bir büyüme elde edecek ve bir dünya şirketi olacak. Hepimiz şahit olacağız. Türkiye ile Amerika’da 2 farklı ekip farklı alanlarda ortak çalışma yapıyor. Yazılım burada geliştiriliyor, veri bazlı yönlendirme yapan takım ağırlıklı Amerika’da çalışıyor. Bu yıl Türkiye’de bir “Data Science Takımı” kuruyoruz. Bu takımı kurma amacımız, bizim toplamış olduğumuz dataları inceleyerek oyunculara veri sunmak. “Şöyle yapsan daha iyi olur” diyecek ve teknoloji tabanlı veri sayesinde performansın geldiği şaşırtıcı sonuçların sayısını artıracağız. Spor endüstrisi çok önemli bir pazar. Rapsodo global pazarda şimdiden bu pazarın önemli oyuncularından hatta oyun kurucularından biri. Türkiye’de artan istihdamımız, Amerika’da artan iş potansiyeli ve artan pazar payı demek. İzmir Teknopark , Rapsodo’nun Amerika’ya teknoloji ihraç ettiği çok önemli bir üs. Rakam vermeyi çok doğru bulmam ama 2 yıl içinde 50 milyon dolar ciro hedefine ulaşacak olan bir marka olarak Türkiye’nin ve Türk mühendislerin bu yolculukta bizim için önemi çok büyük.

Bir Discovery Channel markası olan Golf Digest ile Amerika’da yaptığımız önemli bir işbirliği var. Golf Digest Amerika’da büyük bir marka, önemli bir golf platformu. Golf Digest’in sahip olduğu eğitim ağını teknoloji ile birleştirdik ve ortaya Rapsodo ve Golf Digest ortak yapımı uzaktan öğrenme platformu çıktı. Bu mobil platform %100 Türkiye’de geliştirildi. Coach Connect adıyla piyasaya sunulan bu platformun marka tescili de Rapsodo’ya ait. Birkaç ay içerisinde lansman yapmayı planlıyoruz. Bir sonraki aşamada Golf Digest ders verme sürecine yani online eğitime başlayacak ve hizmet sunduğu sporculara hizmeti Rapsodo ürünüyle birlikte sunacak.