Corona virüs kışın daha fazla mı yayılacak? İşte cevabı

Kış yaklaşıp mevsim değişirken corona virüs salgınında ilkinden daha büyük ikinci dalganın yaşanmasından korkuluyor. BBC Sağlık ve Bilim Muhabiri James Gallagher Corona virüs salgınının kışın nasıl bir seyir izleyeceğini araştırdı. Ortaya çarpıcı sonuçlar çıktı.

Covid'li bir kış öngörüsünde bulunmak oldukça karmaşık ve bazı belirsizlikler hakim olsa da hem endişelendirecek hem de iç rahatlatacak bazı nedenler var. Kuzey yarımkürede kışın ne kadar kötü geçeceği sadece corona virüse değil, kışın beliren diğer virüslere, kendi davranışlarımıza ve hükümet politikalarına bağlı olacak.

Ayrıca bir virüsün yol açtığı enfeksiyonun bir diğerini engellediğine dair yeni bilimsel veriler de var; ancak bunun koronavirüs açısından nasıl işleyeceği henüz tam olarak bilinmiyor.

Corona virüs kışın daha fazla mı yayılacak?

Bu soru hala yanıtlanmamış olsa da diğer virüsler hakkındaki bilimsel göstergeler "evet" yönünde. Covid-19'a yol açan yeni koronavirüs dışında, bildiğimiz nezle semptomlarına neden olan dört farklı corona virüs türü daha var.

Bunlar kışın daha kolay yayılıyor. Bunun dışında influenza, rinovirüs ve solunum yollarını etkileyen RSV virüsü kışın yaygınlaşıyor.

Londra Hijyen ve Tropikal Hastalıklar Fakültesi'nden Dr. Rachel Lowe, "Kışın zirve yapan diğer virüslere bakarsak mevsimsel etki söz konusu olabilir. Ama bunun nedeni, hava koşullarından mı yoksa insan davranışından mı kaynaklandığı tam bilinmiyor" diyor.

Tüm virüsler hava soğukken insan vücudu dışında daha uzun süre canlı kalabiliyor. İngiltere'de hükümetin bilimsel tavsiye grubu (Sage), corona virüs için en elverişli sıcaklığın 4 santigrat derece olduğunu belirtiyor. Ayrıca virüsün aktifliğini azalttığı sanılan mor ötesi (ultraviyole) güneş ışınları kışın daha az.

Kışın kapalı ortamda daha fazla bulunuyoruz; pencereler kapalı olduğundan havalandırma da daha az. Tüm bu faktörler corona virüsün yayılmasına neden oluyor.

İngiltere Tıp Bilimleri Akademisi raporuna göre, kötümser bir tahminle bu kış ülkede 250 bini aşkın ölüm olabilir.

Virüs taşıyan bir kişinin bunu kaç kişiye bulaştırdığını ifade eden R katsayısının bunda etkili olduğu belirtiliyor. Şu an 1.0'in altında olan R'nin kışın 1.7'ye yükseleceği tahmin ediliyor. Kısıtlamalar öncesinde R sayısı 3.0 civarındaydı.

Ancak R katsayısında daha küçük bir artış vaka sayısının da daha az artmasına yol açacaktır. Londra'daki Imperial College'dan Prof. Wendy Barclay "İnsanlar makul ve haklı olarak kaygılılar" diyor.

"İkinci bir dalga olması ihtimali yüksek; sürü bağışıklığı seviyesine ulaşmadığımız açık ve ikinci dalga için kış elverişi bir zaman. Şu an büyük bir bilinmezle karşı karşıyayız ve süreç kötü gelişebilir."

Bugüne dek İngiltere nüfusunun yüzde 5'inin corona virüse yakalandığı, yani yüzde 95'in virüse karşı hiçbir bağışıklığının olmadığı biliniyor. Virüsün kontrolü elden kaçtığında vaka sayılarının nasıl arttığını ABD örneğinde görüyoruz.