İsrail'den 'Mavi Marmara' adımı

İsrail ordu radyosunun haberine göre, Savunma Bakanı Ehud Barak, New York'ta BM Genel Sekreteri Ban Ki-Mun'la buluştu. Barak, Ban ile görüşmesinin ardından böyle bir komisyonun kurulmasına prensipte 'evet' dedi.

Radyo ikilin görüşmesine dair detay vermedi, ancak başkanlığını Yeni Zelanda eski Başbakanı Geoffrey Palmer'in yapması beklenen komisyonda ABD, BM, Türkiye ve İsrail'den temsilcilerin görev alması bekleniyor.

BM Genel Sekreteri Ban Ki-Mun'un, İsrail'i, Mavi Marmara gemisine saldırısıyla ilgili olarak "uluslararası standartlara uygun acil, tarafsız, güvenilir ve şeffaf bir soruşturma"ya ikna etmeye çalıştığı biliniyordu.

İsrail ise olayla ilgili olarak kendi iç soruşturma komisyonunu kuracağını açıklamıştı.

İsrail basını ne diyor?

İsrail basını da, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun, Gazze'ye yardım götüren başta Mavi Marmara gemisinin de içinde bulunduğu filoya düzenlenen ve 9 Türk'ün hayatını kaybettiği baskının, Birleşmiş Milletler tarafından soruşturulması önerisini kabul etme eğiliminde olduğu bildirdi.

Haaretz gazetesi, kesinleşmesi halinde Netanyahu'nun, İsrail Silahlı Kuvvetleri'nin operasyonlarıyla ilgili olarak BM soruşturmasını kabul eden ilk İsrail başbakanı olacağını belirtti.

Jerusalem Post gazetesi de İsrail'in prensipte, BM'nin filo olayıyla ilgili soruşturma komisyonunun kurulmasını kabul ettiğini, geçen hafta ABD'de görüşmelerde bulunan İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak tarafından bunun BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun'a iletildiğini bildirdi.

Jerusalem Post, bu konudaki haberini İsrail radyosuna dayanarak verdi. ABD'nin, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-mun tarafından yapılan öneriyi kabul etmesi için İsrail'e baskı yaptığı, ayrıca Netanyahu'nun kararını bu hafta içinde açıklamasının beklendiği ifade ediliyor.

Önceleri İsrail'in, Obama yönetiminin Ban Ki-mun'un'un önerisini hasıraltı etmesi için Netanyahu'ya yardımcı olacağını umduğu, ancak ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Susan Rice'ın, İsrail'e öneriyi kabul etmesi için baskı yapılmasını istediği hatırlatılıyor. Kaynaklar, Rice'ın bir soruşturma komisyonu kurulmasının "BM içinde ABD çıkarları açısından hayati önem taşıdığını" vurguladığını belirtiyorlar.

Ban'ın önerisine göre, gemi baskını ile ilgili hem Türkiye'nin hem de İsrail'in açtığı soruşturmalar bir inceleme komisyonu tarafından değerlendirilecek. Söz konusu komisyonda, ABD, BM, İsrail ve Türkiye'nin temsilcileri yer alacak.

Söz konusu ekip, çalışmalarına ancak bu her iki ülkede yapılan soruşturmaların tamamlanmasından sonra başlayacak. Bu komisyonun başkanlığını da Yeni Zelanda'nın eski Başbakanı Geoffrey Palmer, yardımcılığını ise Kolombiya Cumhurbaşkanı Alvaro Uribe yürütecek.

Haaretz, bu komisyonda Türkiye'nin temsilcisi olarak Dışişleri Bakanlığı Müsteşarlığı yapmış bir diplomatın isminden söz ettiğini öne sürdü. İsrail'in ise, kuruluşunda önceleri mutabık olmadığı komisyondaki temsilcisinin ismini henüz gündeme getirmediği kaydedildi.

Üst düzey bir diplomatik kaynağa göre, İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak ile BM Genel sekreteri Ban Ki-mun'un cuma günü BM merkezinde yaptıkları görüşmede Ban, bu hafta sonu itibarıyla İsrail'in cevabını almayı umduğunu kaydetti. Aynı kaynak, BM inceleme komisyonunun kurulmasının Barak-Ban görüşmesinin ana konusu olduğunu, Ehud Barak'ın da görüşmede komisyonun yetkileriyle ilgili çekincelerini belirtip, bazı konularda açıklama istediğini dile getirdi.

İnceleme Komisyonu'nun bu hafta içinde toplanacak olan İsrail kabinesinin "Yediler" olarak adlandırılan dar kapsamlı bakanlarıyla değerlendirilmesi beklenirken, konunun Bakanlar Kurulu'na da getirilebileceği belirtildi.