Türkiye Katar-Körfez krizinin neresinde!

3 Körfez ülkesi bu karara gerekçe olarak Katar'ın içişlerine karışmalarını gösterdi. Büyükelçiler de güvenlik ve istikrarı sağlamak için çekilmişti.

Katar'ın cevabı net oldu; "Üzgün ve şaşkınız ama misilleme yok." Katar Bakanlar Kurulu Riyad, Manama ve Abu Dabi'nin tutumlarının Körfez halklarının çıkarlarıyla hiçbir ilişkisinin olmadığını, sorunun KİK dışında yaşanan anlaşmazlıklarla irtibatlı olduğu vurguladı.

Açıkça dile getirilmese de Katar ile diğer Körfez ülkeleri arasında en büyük sorun ya da ayrılık, Müslüman Kardeşler konusunda yaşanıyor..

MÜSLÜMAN KARDEŞLER SORUNU

Katar'ın tüm politikası Müslüman Kardeşlere destek üzerine kurulu. Mısır'da da böyle, Suriye'de de. Filistin'deki Hamas grubuna verdiği büyük desteğin altında yatan neden de bu...

Katar'da Müslüman Kardeşlerin ruhani lideri Mısır doğumlu Yusuf Kardavi Katar'da yaşıyor ve her cuma Katar televizyonunda halka sesleniyor. Her konuşmasında BAE ve Suudi Arabistan hop oturup hop kalkıyor. Çünkü hutbesinin hedefinde genellikle bu iki ülke oluyor. Kardavi geçen ay Katar ile BAE arasında diplomatik krizi tetikleyen isim olmuştu.

Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri ise Müslüman Kardeşleri kendi yönetimlerine bir tehdit olarak görüyor. Bu ülkelerde İhvanın her türlü faaliyeti yasak, üyeleri kanunla cezalandırılıyor.

MISIR AYRILIĞI

Mısır'da Müslüman Kardeşler grubundan olan eski Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’nin darbeyle devrilmesi Katar-Körfez ayrılığının en yoğun yaşandığı yer oldu.

Katar Mursi'nin devrilmesine ve göstericilerin öldürülmesine karşı tepkisini yüksek sesle dile getirirken, Suudi Arabistan ve BAE yeni yönetimi en güçlü şekilde destekledi.

KİK yani 6 üyeli Körfez işbirliği Konseyi içindeki kriz de Mısır'da Nisan ayında yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimi öncesine denk geldi.

DARBE ACISI

Katar'da bugünkü Emiri Şeyh Tamim geçen yıl haziran ayında yönetimi babası Şeyh Hamad'dan devraldı. Katar halkının dünyanın en zenginleri arasına girmesini sağlayan Şeyh Hamad 1995 yılında babasını kansız bir darbeyle indirmişti. Bir yıl sonra Suudi Arabistan ve Mısır destekli bir darbe girişiminden kurtuldu. İşte bu girişimin ardından Katar ile Suudi Arabistan'ın ilişkileri artık eskisi gibi değildi.

KRİZDE TÜRKİYE'NİN YERİ

Ve başlığımızın konusu. Arap basınında çıkan yorumlara göre krizin nedenlerinden biri de Türkiye-Katar ilişkileri...

Gulfs'e konuşan Cidde'deki King Abdül Aziz Üniversitesi Siyaset Bilimi Profesörü Vahid Hamza Haşim, Katar-Körfez ayrılığının nedenlerini sıralıyor:

-Katar-Türkiye

-Katar-İran ve

-Katar-Irak konuları... Haşim'e göre Katar bu konularda Körfez ülkelerine göre farklı bir melodi tutturuyor..

Suudi sermayeli Dubai merkezli Al Arabiya televizyonunun internet sayfasında yazan Dr. Theodore Karasik de Katar-Körfez krizinde Katar-Türkiye ilişkisinin de etkili olabileceğini söylüyor ve çok tartışmalı bir iddia ortaya atıyor: "Arap yetkililerin iddiasına göre, Müslüman Kardeşlere destek veren Doha ve Ankara, Körfez ülkeleri içinde casus ağı kuruyor. Bu ağ ile anti-ihvan planlar ve Körfez'in Mısır'a gelecekte vereceği destek raporlanacak. Bu da direkt KİK ülkelerinin iç işlerine karışma anlamını taşıyor.."

Köşe yazısında Katar'ın KİK'ten uzaklaşması halinde İran ve Türkiye'ye yaklaşacağı öngörülüyor. Peki diğer tahminler ne?

BUNDAN SONRA NE OLUR?

1-Katar İhvan'a desteğini çeker, İhvan üyelerini ülkeden çıkartır, dünyanın dört bir yanındaki Müslüman Kardeşler'e açık desteğine son verir. Körfez ülkeleri eski güzel mutlu günlerine döner. Katar'dan bu yönde bir işaret yok.

2-Körfez ülkeleri Katar adım atmazsa KİK içinde izole edilebilir. Dohas'in siyasi analistlere dayandırdığı haberine göre Katar'dan büyükelçilerin çekilmesi önemli değil. Ama Suudi Arabistan kara ve hava sahasını kapatırsa iş gerçekten ciddiyete biner ve Katar için kriz başlar.

Bahreyn Meclisi Dış ilişkiler ve Güvenlik Komisyonu Başkanı Halid el-Halife de: "Katar'dan elçilerin çekilmesi ilk adım, tüm ilişkiler de kesilebilir."dedi.

3-Katar'da Suudi Arabistan ve BAE ile anlaşacak bir yönetim kurulması için baskı yapılır: BBC Arapçaya demeç veren Suudi Arabistan Meclisi üyelerinden Muhammed Zulfi, Katar Emirinin babası eski Emir Şeyh Hamad ve Dışişleri Bakanı El Atiyya'nın Körfez ülkeleri arasında yaşanan krizin kaynağı olduğunu söyledi. Zulfi "Yeni Katar Emiri Şeyh Tamim babası gibi düşünmüyor ama baskı altında, aile içinde kötü şeyler olabilir" dedi.

Kuveyt'in arabulucu olarak yer alacağını açıkladığı, Umman'ın yorum yapmaktan kaçındığı krizde bundan sonra ne olacağına dair bir tahmin de ünlü Filistinli gazateci Abdül Bari Atwan'dan geliyor: "Hiç istemem ama 3 yıl içinde Körfez İşbirliği Konseyi kalmayabilir"...

Nilgün Özdal Ünalan/Doha