Ara kademeye nitelikli gençler aranıyor

Uluslararası rekabet koşullarına uyum sağlayabilecek mal ve hizmetlerin üretilmesinde görev alacak iş gücünün yetiştirilmesinde bugüne kadar uygulanmakta olan yaklaşımlardan daha farklı yaklaşımlara ihtiyaç olduğu ortaya çıktı. Bu doğrultuda sayıları her geçen gün artan meslek yüksekokulları (MYO) iş dünyasının ihtiyaç duyduğu nitelikli ara kademe insan gücünü yetiştirme istikametinde önemli adımlar atıyor.

Herkes doktor, mühendis olmak istiyor!Prof. Dr. Okan Tuna (Beykoz Lojistik MYO Müdürü)

Avrupa’da mesleki teknik eğitim, toplam eğitimin yüzde 70’ini oluştururken Türkiye’de bu durum tam tersi. Orta öğretimde yüzde 65 oranında ‘düz lise’ diye tabir edilen genel lise eğitimi alınıyor. Herkesin hayali mühendis, doktor, avukat olmak... Oysa bu olanaklı değil. Kontenjanlar ortada... Dolayısı ile bu durum üniversite kapısında ister istemez sorun oluşturuyor. Bu yıl üniversite sınavlarına 1 milyon 850 bin öğrenci başvurdu.

Toplam kontenjan ise 766 bin civarında. Bu kontenjanın 356 bini 2 yıllık ön lisans programlarından oluşuyor. Öğrenciler doğal olarak genel lise okuduktan sonra mesleki eğitime yöneliyorlar. Beykoz Lojistik Meslek Yüksekokulu olarak öğrencilerimizin çoğunluğu sanılanın aksine genel lise öğrencilerinden oluşuyor. Sanıyorum diğer meslek yüksekokullarında da benzeri bir durum söz konusu.

Bununla birlikte öğrencilerin MYO’ları tercih etmelerinin tek nedeni elbette kontenjanlar değil. 2 yıllık eğitimle, hazırlık da dâhil edilirse 3 yıllık eğitimle, daha çabuk hayat atılmak sanıyorum öğrencilerimiz için bir avantaj olarak görülüyor. Ayrıca uygulamaya yönelik eğitimlerle sektörün tercih ettiği niteliğe kavuşmak, iş olanaklarının daha yaygın olması da MYO’ların tercih edilmelerinin tercih nedenleri olarak sayılabilir.

Sektör büyüyor

MYO’larda lisans programlarında olmayan birçok niş alan da göze çarpıyor. Örneğin Beykoz Lojistik MYO olarak bizim Marina İşletme, Raylı Sistemler İşletmeciliği gibi programlarımız alanlarında nitelikli eleman açığı olan, buna karşılık çok fazla üniversitede bu bölümler olmadığından yetişmiş elemanların kolaylıkla istihdam edildiği programlar olarak sayılabilir. Yine ilk defa yüksekokulumuz tarafından açılmış olan Enerji Tesisleri İşletmeciliği ve Mobil Teknolojiler Programcılığı programlarımız Türkiye’de nitelikli eleman açığı olan alanlarda eğitim veriyor. MYO’larda okumak için öğrenciler lisans programlarına göre daha uygun maliyetleri üstleniyorlar. Bu da tercihler için bir neden olarak sayılabilir.

2023 yılı 500 milyar dolarlık ihracat hedefi sadece üretimle değil onu destekleyecek olan lojistik hizmetleriyle gerçekleştirilecektir. Bu anlamda lojistik sektöründeki büyüme devam edecek ve dolayısı ile lojistik alanında çalışacak nitelikli eleman ihtiyacı artacak. Beykoz Lojistik MYO olarak sadece lojistik temasına odaklanmış, tüm programlarını lojistik sektörüne nitelikli eleman yetiştirmek amacıyla tasarlamış, tüm enerjisini buna yönelten bir kurumuz. Beykoz Lojistik MYO bu alandaki boşluğu doldurmak üzere mesleki tematik eğitimin sadece teorik bilgiye dayalı olarak icra edilemeyeceği, yanında muhakkak uygulamanın da olması gerektiğine inanan yüksekokulumuz, “Yaparak Öğreniyorum” felsefesi ile eğitim uygulamalarını yeniden tasarımlamaktadır.

Uluslararası eğitim ayrıcalığıProf. Dr. Osman Kamil Sağ (Piri Reis Üniversitesi Rektörü)

Meslek yüksekokullarında, Fizik, Kimya, Matematik gibi dersler sadece birinci sınıfta okutulup, daha üst sınıflarda meslek dersleri üzerinde yoğunlaşma oluyor. Eğitimleri sırasında meslek alanlarına dair uygulamalı derslerle mezun olmadan bile sektörün gereklilikleri hakkında tecrübe sahibi oluyorlar. Bu sayede mezun oldukları anda ve sektöre giriş yaptıklarında okulda edindikleri tecrübeleri sayesinde iş hayatına kolay adapte olabiliyorlar.

Piri Reis Üniversitesi bir vakıf üniversitesi olmasına rağmen bu yıldan itibaren denizde çalışmayı garanti eden tüm Anadolu Denizcilik Meslek Lisesi (ADML) mezunlarına gerek Denizcilik Fakültesinde, gerekse de yeni açılan Denizcilik Meslek Yüksekokulu altı farklı disiplininde iş garantili, mezun olduktan, işe yerleştirildikten sonra, alacağı maaşın bir kısmı ile kredi imkânı sağlıyor.

Böylece ADML mezunlarından kazanabilenler Piri Reis Üniversitesi Denizcilik Fakültesine devam ediyor. Daha mütevazı derecelerle mezun olup, hala denizde çalışmak isteyenler ise bir vakıf üniversitesinde maddi engellerle karşılaşmadan Denizcilik Meslek Yüksek Okuluna sınavsız dikey geçiş yapabiliyor. Üniversitenin fakültesine dikey geçiş imkânı bulamayan diğer bir kısım MYO mezunu öğrenciye İngiltere’nin çeşitli anlaşmalı üniversitelerinde önce HND (Higher National Diploma- Meslek Yüksek Okulu) eşdeğerliliği alınacak, bilahare de yine anlaşmalı İngiliz üniversitelerinde artı 1 yıl eğitim görerek İngiltere’de lisans eğitimi tamamlama imkânı verilecek.

Bu eğitimi İngiltere’de bu modelde alan öğrencilere İngiliz Ehliyet sınavına da girme hakkı sağlanacak. Çok iyi İngilizce öğrenerek Piri Reis Denizcilik Meslek Yüksek Okulunu bitiren öğrencilere üniversite lisans eğitimi 3’üncü sınıfa dikey geçiş yapamazlarsa uluslararası eğitim ayrıcalığı kapısı açılmış oluyor.

Ciddi imkânlar sunuluyorÖzlem Yılmaz (Nişantaşı MYO Kurumsal İletişim Müdürü)

Hızla gelişen dünyaya ayak uydurmak, teknolojik gelişmeleri yakından takip etmek hatta bu gelişmeleri bizzat gerçekleştirmek için daha bilinçli nesillere sahip olmak zorundayız. Rastgele her işi yapan kişiye değil gelişmeleri yakından takip edip her türlü teknolojiyi kullanan yani tam donanımlı çalışanlara ve işletmecilere ihtiyacımız var. İş piyasasına girenlerin çoğunun mesleki bir eğitimi yok. Mesleki eğitim almayan kişiyi piyasada yetiştirmek de oldukça zor. Yani sadece genel lise eğitimi almış insanlar işgücü verimliliğini arttırmıyor. İşgücü verimliliği ise şirketler için çok önemli, üniversite mezunlarının büyük kısmı hayallerini kurdukları işlerde çalışamıyor.

Bu nedenle son yıllarda mesleki eğitime verilen önem giderek artıyor, lisans programlarından daha yoğun bir şekilde öğrenciler meslek yüksekokullarını tercih ediyor. Özellikle uygulamalı eğitim ile yani pratik ve teoriyi birlikte alan meslek yüksekokulu öğrencileri daha kısa sürede hayata atılarak hayatlarını daha kısa zamanda kurabilme imkânı yakalıyor. Bunun yanında mesleki eğitim gören öğrencilerin pek çok imkânı da bulunuyor. İşletmelerde meslek eğitimi süresince yaşlarına uygun asgari ücretin yüzde 30’undan az olmamak üzere ücret alıp, işletmenin sağladığı diğer sosyal imkânlardan faydalanabiliyorlar.

Hastalık, iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı sigorta ediliyorlar. Okul atölyelerinde bulunmayan eğitim aracı, makine ve teçhizatı işletmelerde görüp kullanma imkânına sahip oluyorlar. Meslekî bilgi ve becerilerini işyerlerinde gerçek iş şartlarında geliştirme imkânı yakalıyorlar. Öğrencilerin kendilerine olan güvenleri artıyor. Ülkemizin ihtiyaç duyduğu yeni iş alanlarına uygun programlarla, daha çok uygulama yaparak eğitiliyorlar.

Avantajla mezuniyet şansı
Nur Erdem Özeren(Plato MYO Kurumsal Gelişim ve İletişim Müdürü)

Meslek Yüksekokullarında öğrenciler daha az alan dışı ders gördükleri için 2 yıl içinde meslek sahibi olurlar. O nedenle de sıkıştırılmış lisans eğitimi alır gibi mesleki dersleri daha yoğun olarak görürler. Mezuniyet sonrasında, uygulamaya yönelik bir eğitim görmelerinin avantajıyla iş hayatına daha çabuk adapte olurlar. Eğer okurken aynı zamanda çalışarak kendilerini geliştirme imkanı da bulmuşlarsa, mezuniyetlerinde iş bulma gibi bir sıkıntı da yaşamamış olurlar ki MYO öğrencisi profili daha kısa sürede iş hayatına atılma hedefinde olan ve okurken çalışma konusunda zaman yönetimi yapan bireylerdir.

Eğer bir vakıf meslek yüksekokuluna ücretli olarak giderlerse, sonrasında Dikey Geçiş Sınavı ile lisans tamamlamaları durumunda, 4 yıllık bir bölümü vakıf üniversitesinde ücretli okumakla karşılaştırıldığında, 4 yılın sonunda hem daha az maliyetle, hem de daha çok alan dersi alarak diploma alma şansına sahip olurlar. Ayrıca Meslek Yüksekokullarında mezun olan gençlerin önlerinde iki alternatifleri olur; ister YGS benzeri soruları olan ve LYS’ye göre daha kolay diyebileceğimiz Dikey Geçiş Sınavı ile 4 yıllık lisans tamamlama seçeneği ve iş hayatına çok daha erken girme seçeneği…