Giriş
Aşure gününde eve alışveriş yapmak sünnet mi, neden alışveriş yapılır? Aşure gününde kaç çeşit almak gerekir?
Aşure gününde alışveriş yapmak çok eskilerden bu yana yapılagelen bir adet. Bu yıl ise Aşure günü 28 Temmuz Cuma günü kutlanacak. Bu güne özel ibadetler yerine getirilirken, pek çok kişi de evi için alışverişe çıkacak. Peki, Aşure gününde eve alışveriş yapmak sünnet mi, neden alışveriş yapılır? Aşure gününde kaç çeşit almak gerekir? İşte yanıtı…
İslam ve insanlık tarihi açısından oldukça mühim bir gün olan Aşure gününde, aşure tatlıları yapılarak kapı kapı dağıtılıyor. O günde oruçlar tutuluyor, sadakalar veriliyor, ibadetler yapılıyor. Muharrem ayının 10. Gününe denk gelen Aşure gününde pek çok kişi de için alışveriş yaparken, bu uygulamanın hükmü ve nedeni de pek çok kişi tarafından merak ediliyor. İşte Aşure gününde eve alışveriş yapmak ile ilgili detaylar…
AŞURE GÜNÜNDE EVE ALIŞVERİŞ YAPMAK SÜNNET Mİ, NEDEN ALIŞVERİŞ YAPILIR?
Geçmişten günümüze Aşure günü alışveriş yapmanın bereket getireceğine, o gün gusül abdesti alanların bir yıl boyunca hasta olmayacağına inanılmakta, bu uygulamalar uzun zamandır devam etmektedir. Ancak bu uygulamalar hakkında herhangi bir ayet, hadis, sahabe veya tabiin uygulaması bulunmamaktadır. Bunlar halk arasında yaygın; ama herhangi bir mesnedi olmayan inanışlardır. Herhangi bir dini değerleri yoktur.
Beyhakî ve Taberânî'de Aşure günü ailesine karşı cömert olanlara Allah'ın da yıl boyu cömert davranacağına dair bir hadis rivayet edilmektedir. Bu rivayetin tüm senetleri zayıf yollarla nakledilmiştir. İmam Suyûtî, "bu zayıf yolların hepsi birbirini destekler ve hadisi kuvvetlendirir" dese de İmam Zerkeşî bu rivayet hakkında "aslı yoktur, bu söz Muhammed b. el-Münteşir'e aittir." demiştir. (Bkz: Aliyyu'l-Kârî, el-Esrâru'l-Merfûa, s: 345-346, hadis no: 532; Sehâvî, Mekâsıdü'l-Hasene, s: 504-505, hadis no: 1193; Aclûnî, Keşfü'l-Hafâ, c: 2, s: 283-284, hadis no: 2642)
Zayıf da olsa nakledilen bu hadisten aşure gününde alışveriş yapmanın bereket getireceği sonucuna varılamaz.
Muharrem ayının onuncu günü, ev halkına genişlik getirmeyi teşvik eden bir hadis vardır. Bu hadis de farklı rivayetlerle gelmiştir. Hiçbir rivayeti sahih değildir. Sahih olmaması da bu hadisten yola çıkarak, 'Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellemin bize böyle bir emri vardır' dememizi engellemektedir.
10 Muharrem günü, fazla erzak almanın bereketiyle ilgili Peygamber Efendimiz şöyle buyuruyor:
"Kim Aşûre günü (nafaka hususunda) âilesine geniş davranırsa Allah Teâlâ da bütün sene boyunca onun (o kişinin) rızkına bolluk ihsân eder."(Taberânî, Evsat, IX, 121, Kebîr, X, 77; Beyhakî, Şuab, III, 366)
Câbir (r.a.) bu rivâyetle alâkalı olarak;
"–Biz bunu denedik ve öyle (büyük bir bereket) bulduk." buyuruyor.
Yine İbn-i Uyeyne de:
"–Biz bunu elli sene, altmış sene tecrübe ettik." (Münâvî, Feyzu'l-Kadîr, VI, 306)
10 Muharrem günü olan Aşure gününde evimizin rızkını biraz daha geniş tutarak bütün sene onun bereketini evimizde yaşayabileceğimize dair rivayetler var.
Bununla beraber, "Kim aşure günü ailesine bol yiyecek alıp yedirirse, o yıl boyunca bolluk içinde olur." anlamına gelen rivayetler vardır. Fakat, oldukça zayıf kabul edilmiştir. (bk. Mecmau'z-Zevaid, 3/189).
AŞURE GÜNÜNDE KAÇ ÇEŞİT ALMAK GEREKİR?
Aşure gününde yapılacak alışverişle ilgili kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak bu özel günde aşure malzemelerinin yanı sıra mutfakta devamlı ihtiyaç duyulan, şeker, tuz, bulgur, pirinç gibi gıda malzemeleri alınmaktadır.
AŞURE GÜNÜNDE NELER OLMUŞTUR?
İslam ve insanlık tarihi açısından önemli birçok olay Aşure gününde gerçekleşmiştir. İşte Aşure gününde yaşanan önemli olaylar:
- Hazret-i Âdem'in tövbesi kabul oldu,
- Hazret-i Nuh tufandan kurtuldu,
- Hazret-i Yunus balığın karnından çıktı,
- Hazret-i İbrahim ateşte yanmadı,
- Hazret-i İdris canlı olarak göğe çıkarıldı,
- Hazret-i Yakup oğlu Hazret-i Yusuf'a kavuştu,
- Hazret-i Yusuf kuyudan çıktı,
- Hazret-i Eyüp hastalıktan kurtuldu,
- Hazret-i Musa Kızıldeniz'i geçti,
- Hazret-i İsa'nın doğdu ve ölümden kurtulup, diri olarak göğe çıkarıldı,
