Giriş
Bu belirtiye dikkat! Kolon kanseri olmuş olabilirsiniz…
Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. İlknur Erenler Bayraktar, kolorektal kanserler nelerdir, belirtileri, nedenleri ve tedavi yöntemleri nelerdir sizler için anlattı.
Kolorektal kanser, kolon veya rektumda gelişen kanserdir. Nereden başladıklarına bağlı olarak, bu kanserler kolon kanseri veya rektum kanseri olarak da adlandırılabilir.
Çoğu kolorektal kanser, kalın bağırsağın iç yüzeyinde büyüyen polip ile başlar. Tüm polipler kansere dönüşmese de bazı polip türleri zamanla kansere dönüşebilir.
Belirtileri nelerdir?
Kolorektal kanser, kanserin küçük olduğu erken evrelerinde herhangi bir belirtiye neden olmayabilir. Belirtiler ve semptomlar genellikle tümör büyüdüğünde veya çevresindeki dokulara veya organlara yayıldığında ortaya çıkar. Kolorektal kanser belirtileri; kabızlık, ishal, bağırsak hareketinden sonra boş olmama hissi, rektal kanama, dışkıda kan, karın şişkinliği, karın ağrısı, rektal ağrı veya basınç, karın veya rektumda bir yumru, iştah azalması, mide bulantısı ya da kusma, anemi, tükenmişlik, zayıflık, kasıtsız kilo kaybı şeklinde sıralanabilir.
Kanser vücudun diğer bölgelerine yayılmışsa, başka semptomlar yaşanabilir. Örneğin:
- Kanser kemiklere yayılmışsa kemik ağrısı
- Kanser karaciğere yayılmışsa sarılık
- Kanser akciğerlere yayılmışsa nefes darlığı
Kolorektal kanser semptomlarının çoğuna başka koşullar da neden olabilir. Yine de yukarıdaki belirtilerden herhangi biri yaşanıyorsa, mümkün olan en kısa sürede doktorunuzu görmelisiniz.
Nasıl teşhis edilir?
Tıbbi öykü ve fizik muayene yapılır. Fizik muayene, kitleler veya genişlemiş organlar için karnınızı hissetmeyi ve muhtemelen dijital rektal muayene yapılmasını gerektirir. Kan ve dışkı testleri yapılabilir. Signoidoskopi, kolonoskopi, proktoskopi gibi görüntüleme teknikleri kullanılabilir. Bazı durumlarda biyopsi yapılması gerekebilir. Biyopsi, bir doku örneğini inceleyen bir laboratuvar testidir.
Kolorektal kanserin teşhisine yardımcı olmak için kullanılabilecek görüntüleme testleri şunları içerir:
- BT tarama
- Karın ultrasonu
- Endorektal ultrason
- MR
- Göğüs röntgeni veya tomografi
- Pozitron emisyon tomografisi (PET) taraması
- PET/CT taraması
Nasıl önlenebilir?
Kolorektal kanseri önlemenin en iyi yolu düzenli tarama yaptırmaktır. Kolorektal kanser tarama testleri, hiçbir belirtiniz olmasa bile kanser veya kanser öncüsü olup olmadığına bakılmasını sağlar. Poliplerin kansere dönüşmesi 10 ila 15 yıl kadar sürebilir. Erken teşhis tedavinin başarısının artmasına yardımcı olur.
Kolorektal kanser riskinizi artıran bazı faktörler vardır. Sigara içmek gibi belirli yaşam tarzı seçimleri gibi bazı risklerden kaçınılabilir. Aile öyküsü ve yaş gibi diğer riskler dikkate alınarak düzenli kontroller yapılabilir.
Nasıl tedavi edilir?
Kolorektal kanseri tedavi etmek için aşağıdaki tedavilerden biri veya bir kombinasyonu kullanılabilir:
• Ameliyat• Radyasyon tedavisi
• Kemoterapi• Anti-anjiyogenez tedavisi, epidermal büyüme faktörü reseptörü (EGFR) inhibitörleri ve immünoterapi gibi hedefe yönelik tedavilerKolorektal kanserli bireyler için iyileşme süreci bir dizi faktöre bağlıdır:
• Kanserin evresi• Kanserin özellikleri
• Tedaviler
• Tedaviye yanıtGenel sağlığınız ve diğer tıbbi durumlarınız da bir rol oynar. Erken teşhis ve tedavi ile başarı oranı oldukça yüksektir.