Giriş
Doğum sonrası depresyon (lohusalık depresyonu) nedir?
En sık görülen üç depresyon çeşidinden biri olan lohusalık depresyonu doğum sonrasında gerçekleşen ve lohusa hüznünden farklı bir şekilde değerlendirilmesi gereken bir depresyon türü. Pospartum depresyonu olarak tanımlanan doğum sonrası depresyon ile ilgili merak edilen soruları Psikiyatri Uzmanı Dr. Sena Güneytepe yanıtladı.
Lohusalık hüznü ile lohusalık depresyonu farklı durumlar
Yeni anne olmuş kadınlarda doğumdan sonra 3-4 gün boyunca süren ve hafif düzeyde depresif belirtilerle kendini belli eden lohusalık hüznü, çoğunlukla tedavi gerektirmeyen; duygusal ve sosyal destek ile gerileyen bir durum. Lohusalık hüznü doğum sonrasıda annelerin yüzde 30'u ile 75'i arasında görülebiliyor.
Lohusalık hüznünde, doğum sonrası annede huzursuzluk, endişe hali, uyku iştah problemleri görülebiliyor.
Ancak Psikiyatri Uzmanı Dr. Sena Güneytepe, lohusalık depresyonunu lohusalık hüznünden ayırmamız gerektiğini belirtiyor. Çünkü, uzmanların pospartum depresyon olarak tanımladığı lohusalık depresyonu, lohusalık hüznünden çok daha ciddi bir tablo.
Lohusalık depresyonu ne zaman gerçekleşiyor? Kimlerde görülüyor?
- Lohusalık depresyonu, doğumdan sonra 6 hafta içinde başlıyor.
- Orta veya ağır şiddette depresif belirtilerle kendini belli ediyor.
- Yeni anne olmuş kadınların yüzde 13'ü ile 60'ı arasında görülebiliyor.
- Hastalık, coğrafi konuma göre farklı oranlarda görülüyor.
LOHUSALIK DEPRESYONU KİMLERDE DAHA SIK GÖRÜLÜYOR?
Araştırmalara göre bazı ülkelerde doğum sonrası depresyon oranları daha fazla. Buna göre gelir eşitsizliği ve anne-bebek ölüm hızları yüksek olan, çocuk sahibi olan kadınların haftalık çalışma saatinin 40’ın üstünde olduğu ülkelerde doğum sonrası depresyon oranları daha yüksek.
Gebelikte veya daha önce depresyon veya kaygı bozukluğu geçirmiş kadınlarda doğum sonrası depresyon riski daha fazla. Bu anlamda bu durumlar doğum sonrası depresyon için en önemli riskler arasında yer alıyor.
Aynı zamanda günlük hayattaki stres ve zorluklar, kadının sosyal anlamda desteklenmemesi, bebeğin bakımı konusundaki sorunlar da kadında doğum sonrası depresyon riskini artırıyor.
Psikiyatri Uzmanı Dr. Sena Güneytepe'nin altını çizdiği konulardan biri de doğum sonrası depresyonun sadece anneyi değil, bebeği de etkilediği gerçeği. Araştırmalara göre, annede hamilelik sonrası depresyon, bebeğin uyku kalitesini, bilişsel ve dil gelişimini olumsuz etkiliyor.
Bir diğer konu ise doğum sonrası depresyonun annelik bakımını olumsuz etkilemesi. Çünkü bu durum bebekte güvensiz bağlanmaya yol açabiliyor.
Doğum sonrası depresyon (lohusalık depresyonu) tedavi edilebilir mi?
Doğum sonrasında annenin sağlık kontrollerinin ve bakımın iyi olması depresyonun tanınması ve tedavi edilmesi için son derece önemli. Ancak ülkemizde kadınlar bebeğini emzirdiği dönemde ilaç kullanamayacağını düşündüğünden çoğu zaman doktora başvurmaktan kaçınıyor. Ancak doğum sonrası depresyon için ilaç dışı pek çok tedavi seçeneği var. Aynı zamanda, gerekirse annelerin emzirme döneminde de kullanabileceği, tedaviye eklenebilecek ilaçlar mevcut.