Giriş
Dünyada sadece Türkiye'de var! Eskişehir'e giden ayıla bayıla içiyor: Vücudu dipçik gibi yapıyor
Anadolu'nun birçok ilinde olduğu gibi Eskişehir de de Arapaşı çorbası severek tüketiliyor. Eskişehir’in Sivrihisar ilçesinde kış aylarında sık sık tüketilen tescilli lezzet 'Arapaşı' çorbası, insanları bir araya getirme geleneği ile ön plana çıkıyor.
Anadolu’daki birçok kentte olduğu gibi Eskişehir’de de kış aylarında arapaşı sık sık tüketiliyor.
Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan 2022 yılında Sivrihisar Belediyesi tarafından coğrafi işaret belgesi alan arapaşı çorbası, tadını ve tarifini yıllardır koruyor.
Köy tavuğuyla yapılan arapaşı çorbası kalabalık sofraların vazgeçilmezi arasında yer alıyor. Su, un ve tuz ile hamuru hazırlanan arapaşı hamuru, belli bir mühlet dinlendirildikten sonra dilimlenerek servis ediliyor.
Arapaşı, Sivrihisar ilçesinde lezzeti kadar anlam olarak da halk arasında önemli bir yere sahip. Yıllardır yapılan ve damak çatlatan arapaşı, özellikle kalabalık ortamlarda tüketiliyor.
Ev sahibi arapaşını yapıp, eş dost ve akrabalarını evine davet ediyor. Yine yıllardır devam eden âdete göre arapaşı çorbasına ilk hamurunu düşüren bir dahaki buluşmanın ev sahibi oluyor. Lezzetinin yanı sıra birliği, beraberliği ve eş dost gözetmeyi simgeleyen arapaşı, Anadolu mutfaklarının adeta vazgeçilmezi.
Sivrihisar ilçesinde yaşayan Emine Çini, arapaşı kültürü hakkında, “Türkiye çapında vazgeçilmez arabapaşı. Biz diyoruz bizim, Yozgat diyor bizim ama herkesin kendi yöresine göre bir özelliği var. Biz arapaşımızı köy tavuğu ile yapıyoruz. Hamurunu aynen pişiriyoruz. Kaşığa gelecek şekilde dilimlenir. Köy tavuğunu pişirdikten sonra suyunu alıyoruz, acı biber, limon. Hastaya biraz şifa gibi, kış içeceğimiz olmazsa olmazımız.
Bir de birleştirme yani arkadaşlar arasında, akrabalar arasında, anne baba böyle evlatlarıyla topluluk olduğu için mutlu oluyor. Tek başına içilen bir içecek değil. Yani insan ya ailesiyle ya akrabalarıyla, dediğim gibi ya arkadaşıyla, eşi dostuyla sohbet ortamında çok güzel oluyor. Bir de şöyle bir özelliği var; bu arapaşını pişirdikten sonra önceden ortadan içiliyordu. Ortadaki tasımıza hangisi hamurunu düşürürse bir dahaki davet o arkadaşa kalıyor. Böyle günlerde tabii ona hazır olan, kendini hazır hisseden arkadaş, özellikle de o hamuru kaçırabiliyor” dedi.
Arapaşının yapımını ve tüketilme şeklini de anlatan Çini, şöyle devam etti:
“Bol acılı, limonlu, arkasına da etini biz işte etini suda kullanmıyoruz. Etini ya kapama yapıyoruz ya tereyağında kızartıyoruz. Arkasından turşularla eti tüketiyoruz. Daha sonra tatlı olmazsa olmaz. Köy ekmekleri, bazlamalar sık sık tüketilir arapaşının ardından.
Yapımı suyla hamuru kıvamını tabii ki yakalayarak pişiriyorsunuz. Tepsiye döküyorsun, dolduruyorsun. Kış içeceği, o yüzden hamuru donacak ki bıçağı vurduğumuz zaman veya tuttuğumuz zaman titreyecek. Köy tavuğu da öyle, önceden hazırlanması gerekiyor. Köy tavuğunun hazırlanması biraz zaman alıyor. Özelliği bu.”