Giriş
İstanbul'da kar alarmı! Saati bile belli: AKOM'dan uyarı geldi
Yeni yıla mevsim normallerinin üzerinde sıcak hava ile girdik ancak önümüzdeki günlerde soğuk ve yağışlı havanın ülkemizi etkisi altına alması bekleniyor. Meteoroloji Mühendisleri Odası Başkanı Fırat Çukurçayır, tarih vererek yurt genelinde kar yağışının görüleceğini söyledi. AKOM, İstanbul'da kar yağışı için tarih ve saat vererek son dakika uyarısında bulundu. İstanbul'a ilişkin bir kez daha değerlendirmede bulunan Prof. Dr. Şen, 13 Ocak'ta ise ikinci bir soğuk hava dalgasının geleceğini, bu tarihte de kar yağışının beklendiğini açıkladı.
Sıcaklıkların dünya genelinde rekor üzerine rekor kırdığı 2023, bugüne kadar yaşanan en sıcak yıl oldu. İklim bilimciler, dünya genelinde Temmuz ayında 3 kez üst üste son 120 bin yılın sıcaklık rekorunun kırıldığını duyurdu.
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) de geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada 2023 yılının en sıcak yıl olarak resmen kayda geçtiğini ifade etti.
2024 yılına da mevsim normallerinin üzerinde sıcaklıklarla girdik ancak meteoroloji tahmin modelleri, Türkiye'ye ilk karın 10 Ocak gecesi düşeceğini öngörüyor.
2024'ÜN İLK KARI 10 OCAK'I 11'İNE BAĞLAYAN GECE BEKLENİYOR
Meteoroloji Mühendisleri Odası Başkanı Fırat Çukurçayır, yeni yılın ilk haftasında ülkemiz üzerinde etkili olan yüksek basınç sisteminin etkisiyle yağış alacak bölgelerimiz olduğunu ancak ülke genelinde kar yağışı beklenmediğini belirtti.
Ne var ki bu tablonun önümüzdeki hafta değişmesi söz konusu. 10 Ocak gecesinden itibaren kar yağışının başlama ihtimalinin altını çizen Çukurçayır şu bilgileri verdi:
"Dünya genelinde meteorolojik olayları takip eden belli tahmin merkezlerinin modelleri var. Bu merkezlerin küresel ölçekte tahmin yapan modelleri vardır. Şu anda Atlas Okyanusu, İzlanda üzerinde alçak basınç merkezi var. Bu sistem halihazırda MGM tarafından da takip ediliyor ve her şey yolunda giderse, model çalışırsa, rotası ve etkisi değişmez ise Türkiye'ye 10 Ocak'ı 11'ine bağlayan geceden itibaren kar yağışı bekliyoruz. Hatta bu sistem beklendiği gibi çalışırsa kar yağışının Trakya'dan başlayıp iç kesimlere kadar etkili olabileceğini düşünüyoruz."
WMO’nun ılık ve yağışlı bir kış mevsimi yaşayacağımız yönünde açıklaması olduğunu da hatırlatan Çukurçayır, "Ama yağışların kar veya yağmur mu olacağı konusunda ülke genelinde noktasal olarak tek tek tahmin yapmak, tahmin tutarlılığı açısından anlamlı değil" diye konuştu.
BÖLGE BÖLGE HAVA DURUMU TAHMİNLERİ
Fırat Çukurçayır, ülkede genelindeki hava durumu tahminlerini şöyle anlattı:
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün mevsimsel tahminlerine göre Ocak ayının başta İç Anadolu olmak üzere tüm yurdumuz için mevsim normalleri üzerinde sıcaklıklar ile geçmesi bekleniyor.
Yağışlar açısından da kuzeyde Doğu Karadeniz, batıda tüm Marmara ve Ege, güneyde de tüm Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinin sıcaklıklarının mevsim normalleri üzerinde, diğer bölgelerin ise mevsim normalleri civarında olacağı tahmin ediliyor.
Şubat ayı mevsimsel tahminlerinde ise yine tüm yurdumuzun mevsim normalleri üzerinde sıcaklıklar yaşaması öngörülüyor. Yağışların tüm Karadeniz Bölgesi'nde mevsim normalleri üzerinde, diğer bölgelerimizde ise mevsim normalleri civarında olması bekleniyor.
Çukurçayır, “Geçtiğimiz yılın sonunda yani 31 Aralık 2022’yi 1 Ocak 2023’e bağlayan gece tüm Avrupa'da ve Türkiye’nin de dahil olduğu geniş bir coğrafyada son yılların ortalamalarının üzerinde rekor sıcaklıklar yaşandı. Bu yıl da benzer bir durum olması söz konusu. Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), mart ayından beri gelişimini sürdüren ve etkili olan El Nino’nun da etkisi ile 2023'ün dünyamızın bugüne kadar yaşadığı en sıcak yıl olduğunu açıkladı. El Nino’nun gelişimini Nisan 2024'e kadar sürdüreceği öngörüldüğünden bu yılın ilk yarısının da mevsim normalleri üzerinde sıcaklıklar ile geçmesi beklenebilir” şeklinde konuştu.
'DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN DOLULUK ORANINDAN ÇOK ELDEKİ KULLANILABİLİR SU MİKTARI'
“Barajlar için kar suyu önemli. Başta İstanbul olmak üzere büyük şehirlerde bu yıl da kar yağışı sınırlı kalırsa, bizi nasıl olumsuzluklar bekliyor?” diye sorulan Fırat Çukurçayır, “Kar yağışı öncelikli olarak yer altı sularının besin kaynağı. Ardından ilkbaharda havaların ısınması ile kar sularının eriyerek yüzey sularına dönüşmesi ve o sayede barajları beslemesi söz konusu” dedi ve şu bilgileri verdi:
“İstanbul genelinde bizim söylediğimiz şey şudur: İstanbul için stressiz bir yıl geçirmek ve emniyetli tarafta kalmak için yaklaşık olarak 1,5 milyar metreküp yıllık su bütçenizin olması gerekiyor. Eğer bu rakamı tutturamazsanız stresli bir yıl geçirmeye de hazır olmalısınız. Burada dikkat edilmesi gereken barajlardaki doluluk oranından daha çok eldeki kullanılabilir su miktarına bakmak. Barajların su tutma kapasitesi az ise yüksek doluluk oranları sizi yanıltabilir. 1,5 milyar metreküp yıllık su bütçesi İstanbul için önemlidir.”
YAĞIŞLAR ALANSAL VE ZAMANSAL ANLAMDA DEĞİŞTİ
Çukurçayır, dünya iklimini şekillendiren temel parametrelerin altını çizerek, “İklim değişikliği konusunda herkes sıcaklık artışları ile ilgilenirken aslında yağışların ciddi anlamda alansal ve zamansal değişimleri söz konusu. Alansal değişim dediğimiz zaman bir yerleşim biriminin bir semtinde yağışlar nedeniyle şehir selleri oluşurken, hemen yanındaki semte tek damla yağış düşmemesi, zamansal değişim dediğimiz zaman ise bir haftada, hatta bir ayda yağacak yağışların birkaç saatte yağması anlaşılmalıdır” dedi.
Çukurçayır sözlerini şöyle noktaladı:
“Sorunuzun anahtar kelimesi iklim değişikliği, iklim değişikliğinin de anahtar kelimesi insan. Bu açıdan olayı değerlendirdiğimiz zaman insanların üzerinde yaşadığı gezegeni tam tanımadığı, gezegenimizin dinamiklerini bilmediği söylenebilir. Var olduğu ilk andan itibaren dünyanın iki temel sigortası kara ve deniz ekosistemleridir. Ama dünya artık maalesef eski dünya değil. Okyanuslar daha sıcak ve karasal ekosistemler daha da azaldı. Havaya bıraktığımız emisyonlar uzaya gitmediğine göre insanoğlunun düşünmesi gereken şey şu: Nasıl bir döngü ile her gün temiz hava soluyoruz ya da niye artık eskisi gibi temiz hava soluyamıyoruz?”
AKOM İSTANBUL'U UYARDI
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Afet Koordinasyon Merkezi'nden (AKOM) yapılan açıklamada, 8 Ocak Pazartesi’den itibaren Sibirya kökenli soğuk hava dalgasının kent genelinde etkili olacağı kaydedildi.
Sıcaklıkların 5 ila 8 derece düşeceği ve 9 Ocak Salı günü kentin yükseklerinde, 10 Ocak Çarşamba günü de kent genelinde gerçekleşmesi beklendiği vurgulandı.
SOĞUK HAVA DALGASI ETKİLİ OLACAK
AKOM’un paylaştığı bilgilere göre, 8 Ocak Pazartesi’den itibaren etkisini gösterecek Sibirya kökenli soğuk havanın, hafta ortasında etkisini arttırarak yer yer etkili kar yağışına sebep olması bekleniyor.
Rüzgarın 20-45 kilometre/saat hızla esmesi bekleniyor. Lodosun getirdiği ılık havanın 8 Ocak Pazartesi’ye kadar sürmesi, hafta başı akşam saatlerinden itibaren ise İstanbul’un Sibirya bölgesinden gelen soğuk hava dalgasının etkisi altına girmesi bekleniyor.
Sibirya kökenli sistemle birlikte hava sıcaklıklarının 5 ila 8 derece azalması, yağmur ile başlayan yağışların 9 ve 10 Ocak’ta kara dönüşmesi öngörülüyor.
İSTANBUL'DA KAR KALINLIĞI 7-8 SANTİME KADAR ÇIKABİLİR
CNN TÜRK Meteoroloji Danışmanı Prof. Dr. Orhan Şen, hava durumu tahminini paylaştı. Meltem Bozbeyoğlu'na konuşan Şen, açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
Yurtta kar kalınlığı 1 metreye kadar çıkıyor. İstanbul'da ise 2 veya 3 santim civarı olacak. O yüzden çok bir beklentimiz olmasın. Çamlıca'da 5, Maslak'ta 3 santim olabilir. İstanbul'da kar yağışı esnasında kuzeyden gelen rüzgarla Karadeniz'in suyu hala sıcak. Buharlaşma ile buradaki kar yağışı artabilir. 7-8 santime kadar çıkabilir kar. Pazar günü en yüksek sıcaklığı ölçüyoruz. Gece de öyle ama birden bire soğuyacak. Salı günü Türkiye genelinde 10 derece birden düşecek. Salı günü beyaz örtü ile uyanabiliriz. Perşembe günü bütün Anadolu'da kar var neredeyse. 13'ünde ise İstanbul bir daha kar yağışı alabilir. Karlı bir sisteme giriyoruz.
Kış lastiğiniz yoksa bugünlerde dışarı çıkmayın. Toplu taşıma kullanın. Anadolu'da kar tatili olabilir ama İstanbul'da görünmüyor şu an.
İstanbul'a veya Marmara'ya kış ocak ayında geliyor. Kar yağışı da başlıyor ama Ocak Şubat ayları kar yağışının ve soğukların fazla olacağı aylar. Kar yağışı ile barajlar daha çok doluyor. Bu nedenle kara daha çok ihtiyacımız var.
İstanbul'daki barajlardaki su miktarı yüzde 100 dolu bile olsa yetmez. Yüzde 51 civarında ama bu da yetmez. Biz bu oranla yaza girersek yetmez.