Kulak çınlaması neyin belirtisi? (Kulak çınlaması nasıl geçer?)

Kulak çınlaması yapısal bozuklukların ve işitme kayıplarının yanı sıra vücuttaki birçok bozukluğun belirtisi de olabiliyor. Stresten sigaraya, aşırı kafein alımından vitamin eksikliğine kadar birçok etken kulak çınlamasına yol açabiliyor. Kulak çınlaması neden olur? Kulak çınlamasının tedavisi var mı? Kulak çınlaması nasıl geçer? Kulak Burun Boğaz Uzmanı Op. Dr. Nurten Küçük, kulak çınlaması ve nedenleri hakkında bilgi verdi. Kulak çınlaması tıptaki adıyla tinnitus kişinin dış seslerden çok kendi kafa içinden veya beyninden gelen sesleri daha belirgin olarak duymasıdır. Uğultu, cızırtı veya su gürültüsüne benzer sesleri duyma şeklinde tarif edilir. Kulak çınlaması subjektif ve objektif olarak ikiye ayrılır. Subjektif kulak çınlamasında çınlamayı sadece hasta duyar. Sık görülen tür subjektif kulak çınlamasıdır. Objektif kulak çınlamasında ise hastanın kendi kulak çınlamasını başkaları da dışardan duyabilir. Objektif kulak çınlamasında daha çok kulaktaki vasküler yani damarsal sorunlar üzerinde yoğunlaşılır. Orta kulak ya da iç kulağa yakınlığı olan damar yapılar üzerindeki kemik yapının ince olması veya bazı yerlerde kemik yapısının olmaması durumunda ya da kulakta vasküler yapıdaki tümöral yapıların varlığı durumunda objektif tinnitus görülebilir. Bu tür durumlarda hasta yoğun şekilde özellikle kalp atışı şeklinde kulak çınlaması hissedebilir. Bu dışarıdan muayene sırasında steteskopla da duyulabilen bir durumdur. Kulak çınlaması deyince akla tansiyon, stres, depresyon, kaygı, uykusuzluk, yorgunluk gibi bir sürü neden gelir. Vücuttaki herhangi bir bozukluk kendini kulak çınlaması olarak gösterebilir. Kulak çınlaması mutlaka önlem alınması gereken önemli bir belirtidir. Kulakta kir, işitme kaybı ve enfeksiyon olmasıOtoskleroz denilen orta ve iç kulak kireçlemesiİç kulak ve orta kulaktaki tümöral yapılarKulaktaki damarsal yapı anormallikleriBaş dönmesi ile daha çok kendini gösteren meniere hastalığıKulak ve beyin arasındaki işitme iletim yollarında meydana gelen tümöral yapılar veya bozukluklarBoyundaki kas hastalıkları veya boyun fıtıklar Beyinde meydana gelen kanama, kırık, tümör ve benzeri oluşumlarBurun tıkanıklıklarına bağlı östaki tüpünün tam çalışmaması ve buna bağlı kulak basıncının bozulmasına bağlı oluşan çınlamalarÇene eklemindeki sorunlar, diş sıkma ve gıcırdatma sonrası oluşan çınlamalarMetabolik sorunlar; hipotrioidi, hipertroidi, hiperglisemi, hiperlipidemiB12, B1 vitamini ve çinko eksikliğiBöbrek fonksiyon bozukluklarıVücutta sodyum, potasyum değerlerinin ve elektrolit dengelerinin değişmesiDamarlarda yağlanma ve daralmaya neden olan kolesterol yükselmesiKalple ilgili birtakım sıkıntılar (kalp büyümesi, ritim bozuklukları, kalp yetmezliği ve kalp kapak bozuklukları gibi hastalıklar) kulak çınlamasına neden olabilir. Hamilelik de yine kulak çınlamasına neden olabilir.. Bu yüzden çınlama sadece kulak, burun, boğaz hastalıkları ile sınırlı kalmaz ve devreye birçok bölüm girebilir. Ancak ilk aşamada KBB uzmanı kulakla ilgili bir sıkıntı olup olmadığını araştırmalı ve varsa ona yönelik tedavi protokolünü uygulamalıdır. Yüksek gürültüye maruz kalmak çınlamayla birlikte işitme kayıplarına da yol açar. Özellikle gençlerin kulaklıkla yüksek sesle müzik dinleme alışkanlıklarından uzak durmaları gerekir. Ciddi şekilde çınlamayla birlikte geri dönülmez işitme kayıplarına neden olur. Bunlarla birlikte kafein, nikotin ve alkol çınlamayı artıran unsurlardır. Sigara özellikle çınlamayı tetikler. Bazen vitamin eksiklikleri de çınlamaya neden olur. Özellikle B12 vitamini sinir gelişimi ya da sinirin kendi hasarını onarımı için çok önemlidir. Tiamin denilen B1 vitamini eksikliği de yine çınlamaları tetikler. Çinko, selenyum, potasyum, kalsiyum sinirler arası iletimi etkileyen önemli elektrolitlerdendir. Bunların eksikliği de yine kulak çınlamalarına neden olabilir. Kişi çınlama şikayetiyle bir KBB uzmanına başvurduğunda ilk olarak kulağında tıkanıklık yapan bir kir varsa temizlenerek kulak muayenesi yapılır ve kulak zarı değerlendirilir. Eğer kulak muayenesi normal ise mutlaka bir işitme testi yapılır. İşitme testinde hastalara düşük ve yüksek frekanslarda sesler verilir. Genel olarak birçok hastada işitme aralığı normal seyreder. Yüksek frekanslarda görülen kayıplar, iç kulaklardaki kokleada yer alan dış tüylü hücrelerin bir şekilde hasar görmesiyle oluşur. Bu da hem yüksek frekanslarda işitme kaybı hem de çınlamayla kendini belli edebilir. Hastanın kulağının kirli ya da tıkanmış olması ciddi çınlama nedenlerinden biridir. Bu hastalarda ilk önce kulak temizlenerek birkaç gün takip edilir. Çınlama geçmiyorsa o zaman ileri tetkikler yapılmaya başlanmalıdır. Orta kulakta sıvı birikmesi, kulak zarlarındaki çökmeler yani orta kulaktaki herhangi bir sorun da çınlamayı tetikleyebilir. Otoskleroz denilen orta kulak kireçlemesi hem işitme kaybı hem de çınlama yapabilir. İşitme kaybı olan hastalara işitme cihazı önerilir. İşitme kaybı olan hastalarda diğer bir tedavi ise kulak içine kortizon uygulamasıdır. Özellikle işitme kaybı olan hastalarda akut dönemde ilk 1-2 hafta kulak içine kortizon yapılarak hem çınlama azaltılıp hem de işitme kaybı geri döndürülebilir. Yine işitme kaybına bağlı olarak oluşan çınlamalarda işitme cihazı ciddi oranda fayda sağlar. Bununla beraber birtakım ilaçlar çınlama tedavisinde kullanılabilir, bu tedavinin etkisini görebilmesi için hastanın ilaç tedavisine en az 3-4 ay devam etmesi önerilir. İşitme cihazıyla beraber aslında yeni uygulanan bir yöntem maskeleme yöntemi ile beyaz ses (white noise) olarak bilinen birtakım çınlamayla eşdeğer seslerin kulağa daha hoş gelecek şekilde bir cihaza yüklenip kulağa verilmesidir. Hasta ara ara bu sesleri duyarak kulakla beyin arasındaki ses iletim yollarında birtakım değişikler yapıp çınlama sesini baskılar ve daha rahat uyuyabilir. Bu durum psikolojik olarak da bir rahatlama sağlar.