Giriş
Marteniçka (Martenitsa) nedir? Marteniçka ne zaman takılır, çıkarılır?
Halk arasında birçok isim ise bilinen Marteniçka, diğer isimleriyle de Baba Marta ve Martenitsa olarak da biliniyor. Bulgar Ortodoksların inancına göre Mart ayının gelmesiyle birlikte hayat bulan Marteniçka, birçok küşünün gündeminde yer alıyor. Marteniçka (Martenitsa) nedir? Marteniçka ne zaman takılır, çıkarılır?
Baharın müjdecisi olan Marteniçkan, Bulgaristan yöresine ait bir gelenektir. Peki, Marteniçka (Martenitsa) nedir? Marteniçka ne zaman takılır, çıkarılır?
MARTENİÇKA NEDİR?
Bulgaristan’da yaşayan Ortodoksların inançlarına göre baharın gelişini simgeleyen ’Baba Marta’, bir diğer adıyla 'Marteniçka' şenliğinde kırmızı beyaz yünlerden hazırlanan 'Marteniçka' bileklikleri yapılarak kutlanıyor.
MARTENİÇKA NE ZAMAN ÇIKARILIR?
1 Mart ile beraber baharın karşılandığı gelenekte, 'Baba Marta' kültürünü yansıtan kırmızı ve beyaz yün ipten yapılan bileklikler, Bulgar inançlarına göre doğada yeşil ya da uçan bir leylek görüldüğünde bilekten çıkarılıp dilek tutularak doğaya bırakılıyor.
MARTENİÇKA HASTALIKLARDAN KORUMAK İÇİN YAPILIŞIYORDU
1 Mart gününde baharın gelişi münasebetiyle geleneksel ’Baba Marta’ (Marta Nine) adıyla başlayan günler çok eskilere dayanan, Bulgaristan’a has bir gelenektir. İlk martenitzalar, başka takı ve detaylar kullanmadan, sadece kırmızı beyaz ipliklerden yapılarak nazardan korunmak için insanlara ve hayvanlara takılırdı. Bazı bölgelerde bu bükülmüş kırmızı-beyaz sicime altın veya gümüş para bağlanıp hastalıklardan korunmak için bir simge olarak kullanılmıştır. Önceleri kırmızı-beyaz yünden yapılan martenitsalara, püskül, top, insan gibi değişik şekiller yapılmıştır. Martenitzaların gelmiş geçmiş tarihinde en önemli yere sahip olan şekiller ise, ’Pijo ve Penda’ adıyla bilinen kırmızı ve beyaz ipten yapılmış kuklalardır.