Giriş
Telefonlardaki tehlike! Hızla yayılıyor, tüm veriler ortaya çıkıyor, işte yapılması gerekenler
Siber dolandırıcılıkta son nokta... Cihazı satın alan kişi SIM kartını takınca telefondaki tüm veriler açığa çıkıyor. Şu saatlere dikkat! Hızla yayılıyor. Peki bu tehlikeye karşı yapmalıyız? İşte yanıtı.
Dolandırıcılar dijital teknolojide çığır açıyor. Yapay zekanın yeteneklerini keşfeden sahtekarlar, tespit edilmesi zor olan casus yazılımlar geliştirip bunları cep telefonlarına yüklüyor ve ikinci el piyasasında satıyorlar. Satın alan kişi cihazın içine SIM kartını yerleştirdiğinde ise kişisel bilgilerden banka hesaplarına, e-Devlet’ten sosyal medya şifrelerine kadar pek çok bilgi istemeden açığa çıkmış oluyor. Yani telefon uzaktan ele geçiriliyor.
ADIM ADIM İZLİYOR
Casus yazılımlar, bununla da kalmayıp telefon görüşmelerinizi dinliyor, internet geçmişini izliyor, arama kayıtlarına bakıyor, kamerayı kontrol edebiliyor hatta konumunuzu bile takip edebiliyor.
Genellikle telefonun işletim sistemine bulaşarak arka planda sessizce çalışan ve kullanıcının farkına varmadan bilgi toplayan casus yazılımlar bu bilgiler ışığında aynı zamanda şantaj malzemesi olarak da kullanılıyor. Bu nedenle, ikinci el cep telefonu satın alırken güvenilir kaynaklardan almak ve cihazı kontrol etmek hayati önem taşıyor.
HIZLA YAYGINLAŞIYOR
Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Adli Bilişim Uzmanı Prof. Dr. Ali Murat Kırık, bu tür dolandırıcılık olaylarının yeni yeni yaygınlaşmaya başladığına dikkat çekerek, şunları söyledi: “Siber dolandırıcılar casus yazılım yükledikleri telefonları piyasanın altında fiyatlarla gerek sanal ortamda, gerekse de fiziksel dükkanlarda satıyorlar. Daha sonra, kullanıcı SIM kartını taktığında, casus yazılım devreye giriyor ve SIM kart üzerinden telefonun iletişim ağlarına erişiyor. Bu, dolandırıcılara telefonun konumunu, çağrı kayıtlarını, mesajlarını ve diğer iletişim verilerini çalmak için bir kapı açıyor.”
ŞU SAATLERE DİKKAT!
Dolandırıcıların genellikle gece 02:00-05:00 saatleri arasında casus yazılım yükledikleri telefona uzaktan erişim sağladığına vurgu yapan Ali Murat Kırık, şöyle devam etti: “İşte bu kriminal zaman diliminde kurbanların banka hesapları boşaltılıyor. Casus yazılım, telefonunuzdaki SIM kart verilerini kopyalayarak dolandırıcılara iletebiliyor. Ayrıca, telefonunuzdaki veri tabanlarına erişerek SIM kartınızla ilişkili bilgileri çalabiliyor. Casus yazılım genellikle arka planda çalışarak kullanıcının farkına varmadan bilgi topluyor.”
İŞTE EN CANLI ÖRNEK
Ali Murat Kırık, geçtiğimiz günlerde Erzurum’da yaşayan Adem Kızıltaş isimli bir vatandaşın bu şekilde dolandırıldığını da ifade ederek şöyle konuştu: “Bu vaka, telefonlara yüklenen casus yazılımın ne kadar büyük bir tehdit olabileceğini gösteren çarpıcı bir örnektir. Kızıltaş, yeni aldığı cep telefonuna kurulum yaptıktan sonra şarja takarak uyudu. Ancak sabah uyandığında, telefonunun kendiliğinden kapanmış olduğunu ve daha önce yüklediği bütün verilerin silindiğini fark etti. Ardından telefonuna gelen mesajlarla dolandırıldığını anladı. Gelen mesajlarda, gece saatlerinde banka hesaplarından yapılan işlemlerin bildirimleri yer alıyordu. Kötü niyetli kişiler, telefonuna bulaştırdıkları casus yazılım aracılığıyla Adem Kızıltaş’ın banka hesaplarına erişim sağlayarak büyük miktarlarda para çektiler. Kızıltaş’ın hesabındaki 173 bin lira ile kredi kartından 336 bin lira nakit avans çekerek yarım saat içinde 509 bin lirayı çaldılar.”
IMEI SORGULAMASINI MUTLAKA YAPMALISINIZ
Ali Murat Kırık, ikinci el telefon alırken dikkat edilmesi gereken noktaları ise şöyle özetledi: s Telefonun daha önce kaybolmuş veya çalınmış olma ihtimaline karşı IMEI numarasını e-Devlet üzerinden sorgulatın.
Almayı düşündüğünüz telefonun garanti durumunu kontrol edin. Garantisi devam ediyorsa bu sizi olası sorunlara karşı koruyabilir.
Telefonun önceki sahibinin ev ve iş adresi dahil tüm iletişim bilgilerini alın. Mümkünse ailesinden birilerinin de iletişim bilgilerini isteyin.
Anormal düşük fiyatlardan kaçının, bunlar çoğu zaman sorun teşkil eder.
Cihazın fabrika ayarlarına sıfırlayın ve güvenilir bir antivirüs yazılımı kullanın. İyi bir güvenlik programı, cihazı tarayarak zararlı yazılımlara karşı sıkı bir koruma sağlar.
Üçüncü parti ya da bilinmeyen kaynaklardan uygulama indirmeyin. Güncellemeleri düzenli olarak kontrol edin.
Halen içinizde kuşku varsa telefonu yetkili bir servise götürerek kontrol ettirin.