Uzmanı detaylarıyla açıkladı: Genetik taramalı tüp bebek sağlıklı gebelik şansını artırıyor

Aydan Durak/Posta.com.tr| Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tüp Bebek Ünitesi Sorumlusu Kadın Doğum ve Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Suna Kabil Kucur, Tüp bebek tedavisi olarak isimlendirilen ‘In vitro fertilizasyon’ doğal yollarla gebe kalamayan çiftlerin çocuk sahibi olmalarını sağlamak için uyguladığımız yardımla üreme tekniklerinden birisi. Tüp bebek tedavisi, laboratuar ortamında yumurta ve spermin birleştirilerek döllenme sonucu oluşan embriyonun anne rahmine yerleştirilmesidir. dedi. Doç. Dr. Suna Kabil Kucur, Çocuk sahibi olmak isteyen ve bir yıl korunmasız düzenli cinsel beraberliğe rağmen gebelik elde edemeyen çiftlerin mutlaka bir uzmana danışması gerektiğini belirtti. Posta.com.tr Bir yıl korunmasız düzenli cinsel beraberliğe rağmen gebelik elde edemeyen çiftler temel infertilite tetkikleri yapılmak üzere kliniğe başvurmalıdır. Detaylı bir değerlendirme ve muayenenin ardından kadın ve erkeğe ait faktörlerin araştırılması için sperm analizi ve rahim-tüplerin durumunu değerlendirdiğimiz bazı tetkikler istenir. Bu temel değerlendirmenin ardından direk tüp bebek tedavisi gerektirecek bir durum mevcutsa veya aşılama olarak bilinen intrauterin inseminasyon gibi birinci basamak tedaviler denenmiş olmasına rağmen gebelik elde edilememişse çiftler tüp bebek tedavisine yönlendirilir. Şiddetli sperm azlığı/yokluğu (azospermi), tüplerde tıkanıklık, düşük yumurtalık rezervi veya genetik taramalı tüp bebek tedavisi ihtiyacı duyan çiftler gibi durumlar söz konusu olduğunda ise çiftleri direk tüp bebek tedavisine yönlendirmek gerekebilir. Tüp bebek tedavisinin ortalama 15 günlük bir süreç olduğunun altını çizen Doç. Dr. Suna Kabil Kucur, tüp bebek tedavisinde izlenmesi gereken adımları şöyle anlattı. Tüp bebek tedavisi ortalama 15 günlük bir süreçtir. Bu süreç öncesinde çiftlerin hekimle tetkik ve sonuçlarının değerlendirildiği ve tedavi planlamasının yapıldığı bir görüşme yapılır. Bu görüşmede çiftlere tüp bebek tedavisi öncesinde uygulanması gereken ek tedaviler varsa başlanmalıdır. Ardından tedaviye genellikle adetin 2-3. günleri başlanır. Tedavinin ilk 10 günü yumurtalık uyarıcı iğne kullanımı ile belli aralıklarla yumurtalıkların yanıtı değerlendirmek üzere kontrollerin yapıldığı yumurta geliştirme sürecidir. Kullanılan ilaçlarla yumurtalıkları uyararak birden fazla sayıda olgun yumurta hücresi elde etmek amaçlanı ve uygun zamanda anestezi aldında yumurta toplama işlemi yapılır. Günümüzde döllenme oranının arttırılması için sperm hücresi toplanan yumurta hücresi içine mikroenjeksiyon işlemiyle enjekte edilir ve böylece döllenmenin gerçekleşmesi beklenir. Yaklaşık 16-19 saat sonra döllenmenin olup olmadığı kontrol edilir ve özel bir sıvı içerisinde 2-5 gün bölünmeleri takip edilen embriyolardan istenilen kalitede olanlar anne rahmine transfer edilebilir veya daha sonra transfer edilmek üzere dondurulur. Transferden yaklaşık 10-12 gün sonra da gebelik testi yapılır. Transfer edilen embriyo dışında iyi kalitede embriyo varsa ailenin de onayını alarak ihtiyaç halinde diğer denemelerde kullanılmak üzere embriyo dondurma işlemi yapılabilir. Deneme sayısı arttıkça gebelik şansı azalmamaktadır. Tedavinin kaç kez deneneceği çiftten çifte değişmekle beraber herhangi bir üst sınır yoktur. Tüp bebek tedavisi için belirtilmiş bir yaş sınırı olmadığını dile getiren Doç. Dr. Suna Kabil Kucur, Tüp bebek tedavilerinde başarıyı etkileyen önemli parametrelerden biri ne yazık ki kadın yaşıdır. Kadın yaşı arttıkça başarı şansı azalmaktadır. Ülkemizde tüp bebek tedavisi için belirlenmiş bir yaş sınırı yoktur. Bununla birlikte yumurtalık fonksiyonlarının iyi olduğu gösterilmiş kadınlarda 45 yaşına kadar tüp bebek tedavisi uygunabilmektedir. İleri yaş kadınlarda önemli bir husus artan kadın yaşıyla embriyolarda genetik anomali oranının artmasıdır. Özellikle 37 yaş üstü tüp bebek tedavisi planlanan çiftlere preimplantasyon genetik tanı ile embriyoların kromozomal olarak normal olup olmadığının araştırılabileceği bilgisi verilerek imkan varsa yaptırılması önerilmelidir. cümlelerini kullandı. Doç. Dr. Suna Kabil Kucur, Tüp bebek tedavilerinde başarıyı etkileyen birçok faktör olduğunu belirterek Anne adayının yaşı, kilo durumu, rahimdeki sorunlar, tüplerde geçirilmiş enfeksiyon veya cerrahilere bağlı hidrosalpinks olması, bağışıklık sistemi sorunları, genetik hastalıkların varlığı, sigara-alkol kullanımı, yumurtalık rezervindeki azalma gibi çiftlere ait nedenler olduğu gibi laboratuar ve kullanılan teknikler de başarıyı etkileyen önemli faktörlerdir. Bununla birlikte anne adayının psikolojik durumu ve tedaviye hazır oluş durumu da oldukça belirleyicidir. Bu faktörlerden düzeltilebilir olanların mutlaka tedavi öncesi düzenleyip sonrasında tüp bebek tedavisi sürecine başlamak gerekir. Ortalama tedavi başarı oranı çiftten çifte değişmekle birlikte, yumurtlama sorunu olan çiftlerde yüzde 40 iken azalmış yumurtalık rezervi olanlarda maalesef yüzde 15’ dedi. Yumurta toplama işlemine değinen Doç. Dr. Suna Kabil Kucur, Yumurta toplama genel anestezi altında uyguladığımız oldukça kolay bir işlemdir. İşlem ultrason eşliğinde mimimetrik bir iğne ile yapılır. Genellikle transvajinal yolla yaptığımız bu işlem sonrasında hastalar genellikle şiddetli bir ağrı hissetmezler ve yaklaşık 2-3 saat merkezimizde takip edildikten sonra günlük aktivitelerine devam edebilirler. ifadelerini kullandı Doç. Dr. Suna Kabil Kucur, Embryo transferi tüp bebek tedavisi sürecinin son ama oldukça kıymetli bir basamağıdır. Transfer sonrası hastalarımız uzun süre istirahatın faydalı olacağını düşünseler de yıllar içinde uzun süreli istirahatin gebelik ve canlı doğum oranını arttırmadığını biliyoruz. Yani transfer sonrası klinikte kısa süre dinlenmenin ardından günlük aktivitelerine dönmelerinde bir sakınca yoktur. Mutlak yatak istirahatine gerek yoktur. dedi. Tüp bebek tedavisinde merak edilen konulardan biri de cinsel yaşam. Doç. Dr. Suna Kabil Kucur, Tedavi süresince cinsel perhiz önerilir. Embriyo transferi sonrası günlük aktiviteye dönüş yapılmasının tüp bebek başarısını azaltmadığını biliyoruz. Bu nedenle anne adayı hemen gündelik hayatına dönebilir. cümlelerini kullandı. Çiftlerde sağlıklı bir gebelik elde edilebilmesi için sperm sayısı, hareketi ve kalitesinde oldukça önemli olduğunun altını çizen Doç. Dr. Suna Kabil Kucur, Tedavi öncesi erkek partner mutlaka üroloji hekimince değerledirilerek düzeltilebilir bir neden bulunduğunda önce onun tedavisi yapılmalıdır. Semen örneğinde hiç sperm bulunmaması durumuna azospermi denir. Erkek kaynaklı kısırlık sebeplerindendir. Bu hastalarda da detaylı bir ürolojik muayene sonrası kanalda veya cerrahi işlemle testislerden sperm elde ederek tüp bebek tedavisi yapıldığında gebelik elde edebilmekteyiz. dedi. Tüp bebek tedavisiyle elde edilen gebeliklerinde düşük oranının doğal gebeliklerden farklı olmadığını belirten Doç. Dr. Suna Kabil Kucur, Tüp bebek tedavisiyle veya doğal yolla oluşması farketmeksizin gebeliklerde düşük riskini en çok arttıran faktör anne adayının yaşıdır. Yaş arttıkça düşük riski maalesef artar. Fakat, tüp bebek gebeliklerinde çoğul gebelik, erken doğum, düşük doğum ağırlığı, dış gebelik ve gebelik zehirlenmesi riski doğal yolla oluşan gebeliklerden daha fazla olduğunu söyleyebiliriz. Çoğul gebelik nedenli oluşan bu riskleri azaltmak için genellikle istisnai durumlar dışında tek embriyo transferi önermekteyiz. dedi.