Giriş
VPN nedir, ne işe yarar? VPN ile internete girilir mi, nasıl girilir?
İnternete girmekte sorun yaşayan bazı kişiler VPN ile ilgili araştırmalar yapıyor. VPN ile internet ve sosyal medya uygulamaları kullanmak isteyen kişiler VPN kullanımı hakkında araştırmalar yapıyor. Twitter, Youtube, Instagram gibi platformlara VPN ile nasıl daha hızlı girebiliriz. Peki, VPN nedir, nasıl kullanılır? VPN ile internete nasıl girilir? Android ve iOS VPN kullanımı nasıl yapılır?
İnternette bazı sınırlı servislere daha rahat ulaşmak isteyenler VPS servisi kullanmak için internet üzerinde araştırma yapıyor. VPN, erişim engeli bulunan sitelere ulaşmak için en yaygın çözüm. Ayrıca yasal olarak VPN kullanmak suç sayılmıyor. Peki, VPN nedir, nasıl kullanılır? VPN ile internete nasıl girilir?
VPN NEDİR?
VPN, doğrudan çevirecek olursak İngilizce sanal özel ağ (virtual private network) anlamına gelir ve olmadığınız bir yerdeki fiziksel bir ağa sizi uzaktan bağlar.
VPN NASIL ÇALIŞIR?
VPN, birçok farklı protokol ve teknolojiyi kullansa da temel olarak bilgisayarınızın fiziksel olarak bulunduğu yerden karşıdaki ağa şifreli (kripto anlamında) bir tünel açar. Bu tünel içinden iletilen bilgi dışarıdan bakıldığında şifreli olduğu için dışarıdan görüntülenemez. Konuya hakim güvenlik uzmanları şifreli veri aktığını görür ama içeriğinin ne olduğunu (çok zayıf bir güvenlik kullanmıyorsa) anlayamaz. VPN çözümleri bilgisayarınıza veya mobil cihazınıza özelleşmiş bir ağ sürücüsü kurar (veya mobil cihazlarda bu gömülü olarak gelir) ve bu noktada sanal bir ağ bağdaştırıcısı gibi davranarak size karşıdaki ağdan bir IP numarası da verir. Bu sayede izin verilen uygulamalara veya yerel adreslere erişebilirsiniz.
VPN ÜCRETLİ Mİ?
Piyasada birçok yabancı menşeli firma genel veya özelleşmiş VPN çözümleri sunuyor. Bu hizmetlerin fiyatları aylık 10-20 lira civarında değişiyor. Para ödenmeyen hizmetlerde genellikle veri miktarı sınırı bulunuyor ve bir noktadan sonra ya tamamen duruyor veya kullanmak istemeyeceğiniz kadar yavaşlıyor.
VPN TÜRLERİ NELERDİR?
Uzaktan Erişim VPN: uzak konumlarda bulunan bir şirketin çalışanlarının şirketin özel ağına bağlanması gerektiğinde kullanılan, kullanıcıdan LAN'a bağlantılardır. Kullanıcı ile özel ağ arasındaki bağlantı internet üzerinden gerçekleşir ve bağlantı güvenli ve özeldir.
Siteden Siteye VPN: Farklı lokasyonlarda şubeleri olan şirketler, bir ofis konumunun ağını başka bir ofis konumundaki ağa bağlamak için Siteden Siteye VPN kullanır.
Intranet tabanlı VPN: Bir şirket tek bir özel ağda birden çok uzak bağlantıya bağlanmak istediğinde buna Intranet tabanlı VPN denir.
Extranet tabanlı VPN: Şirketler, başka bir şirketin ofisine (müşteriler ve tedarikçiler gibi) bağlanmak için Siteden siteye VPN türünü kullandıklarında, buna Extranet tabanlı VPN denir.
VPN KURULUMU NASIL YAPILIR?
iOS için VPN Kurulumu
VPN'ler tüm iPhone'larda, iPad'lerde ve Mac'lerde doğrudan yapılandırılabilir. MacOS'te fazladan birkaç adım atmanız gerekse de, iOS'ta bu işlemi kolayca yapabilirsiniz.
iPhone veya iPad'inizde Ayarlar'ı açın.
Genel'e dokunun ve VPN'i seçin.
Ardından, VPN Konfigürasyonu Ekle'ye dokunun.
Ağ yöneticiniz gerekli bilgileri sağlayacaktır. Bu, VPN protokolünü, VPN ayarlarını (açıklama, uzaktaki kimlik, sunucu) ve kimlik doğrulama oturum açma bilgilerini içerir.
Tamamlandığında, profili kaydetmek için Bitti'ye dokunun.
Android için VPN Kurulumu
VPN desteği Android'de yerleşiktir, böylece bir uygulama indirmeye gerek kalmadan telefonun Ayarlar menüsünden kolayca VPN'inizi kurabilirsiniz.
Telefonun Ayarlar menüsünü açın. Sahip olduğunuz cihaza bağlı olarak aşağıdaki talimatların değişebileceğini unutmayın.
Wi-Fi ve İnternet veya Kablosuz ve Ağlar'a dokunun. Temel olarak, ağ ayarları sayfasına gitmeniz gerekir.
VPN'e dokunun. Bazı cihazlarda, önce Daha fazlası'na dokunarak seçenekleri genişletmeniz gerekebilir.
Yeni bir VPN bağlantısı için "VPN profili Ekle" [Add VPN profile] seçeceğine dokunun. Bunu görmüyorsanız, gelişmiş seçenekler menüsünü açmanız gerekecektir (genellikle üç dikey nokta simgesine dokunarak).
Sunucu adresi, kullanıcı adı ve şifre gibi gerekli bilgileri girin. Bu bilgi size ağ yöneticisi tarafından sağlanacaktır.
Windows için VPN Kurulumu
Ayarlar> Ağ ve İnternet'e gidin ve VPN'i seçin.
Ayrıca Windows 10 arama çubuğuna tıklayıp VPN yazabilir ve VPN Ayarları'nı seçebilirsiniz.
VPN bağlantısı ekle'ye tıklayın.
VPN Sağlayıcı bölümünü Windows (yerleşik) olarak değiştirin, formun geri kalanını ağ yöneticisinin bilgileriyle doldurun ve Kaydet'i tıklayın.
VPN profili eklediniz. Şimdi görev çubuğunun en sağında Ağ simgesini seçin ve kullanmak istediğiniz VPN bağlantısını seçin.
VPN artık Wi-Fi bölümünde mevcuttur. Wi-Fi simgesine tıklayın ve oluşturulan VPN bağlantısını seçin.
Mac OS için VPN Kurulumu
Apple menüsüne (Apple simgesi) tıklayın ve Sistem tercihleri> Ağ'a gidin.
Soldaki listeden "+" simgesine tıklayın.
Açılan Arayüz menüsünden VPN'i seçin.
VPN Türü'nü seçin, servis adı ekleyin ve Yarat'a tıklayın.
Daha sonra sunucu adresini, uzaktaki kimliği ve yerel kimliği girin ve Bağlan'a tıklayın.
VPN'e bağlanmak için, Sistem Tercihleri> Ağ'a gidin, VPN servis adına tıklayın ve Bağlan'a tıklayın.
Ayrıca menü çubuğunda VPN durumunu göster'i seçebilir ve VPN ağına hızlı bir şekilde bağlanmak için durum simgesini kullanabilirsiniz.
VPN KULLANIMINDAKİ SORUNLAR VE RİSKLER NELERDİR?
Bir VPN sunucusuna bağlandığınız andan itibaren artık o sunucunun sizin adınıza internet bağlantınızı yönetmesine izin vermiş olursunuz. Sunucuya erişen kişiler internet bağlantınızı istedikleri gibi yönetebilir veya sizi yönlendirebilirler.
Ücretsiz adı altında yayınlanan birçok VPN sağlayıcısı internet trafiğinizi kayıt ederek bu bilgileri ticari veya istihbarat amaçlı olarak kullanabilir.
Ücretli olarak hizmet veren birçok VPN hizmet sağlayıcısının da güvenlik ve gizlilik sağlasalar dahi trafiğinizi, DNS kayıtlarınızı kayıt altında tutmaktadır.
Sörf yaparken veya oyun oynarken VPN kullanımında gözle görülür bir yavaşlık hissedilir.
Güvenliğiniz ve gizliliğinizin bir anda devre dışı kalması ve VPN bağlantınızın kesildiğini fark etmediğiniz sürece risk altında kalabilirsiniz.
Virüsler, trojanlar, tehlikeli web sayfaları veya benzeri tehditler de aynı şekilde VPN servisleri ile indirdiğiniz bir dosya ile veya girdiğiniz bir internet sayfası üzerinden de bilgisayarınıza bulaşabilir.
VPN'e bağlandığınız andan itibaren o ülkeye uygulanan kısıtlamalar karşınıza çıkabilir ve sorunlar yaşayabilirsiniz.
VPN AÇIKKEN BANKA UYGULAMALARINI KULLANMAYIN!
VPN bağlantısı ile DNS’lerin kullanıcı adı, şifre ve T.C. kimlik numarası gibi kişisel bilgilerin sızmasına sebep olabilir. Güvenlik riskine karşı,
VPN kurulu telefonunuz veya bilgisayarınızdan bir bankacılık işlemi yapacaksanız, öncelikle VPN bağlantısını kapatın. Yeni DNS, VPN gibi ayarları internet ve mobil bankacılık kullanımında mutlaka devre dışı bırakın.
İnternet şubesine tıkladığınızda açılan sayfanın "adres" kısmına bakın ve doğru olduğunu teyit edin. örneğin ı harfi yerine l harfi olmadığını kontrol edin.
Eğer uygulama üzerinden değil de web üzerinden veya mobil Safari, Chrome ile bankaya giriş yapacaksanız adres çubuğunda (yeşil) "kilit simgesi" olmasına dikkat edin. Ünlem işareti veya sarı ya da kırmızı uyarılar görürseniz, bu bağlantı üzerinden kesinlikle işlem yapmayın.
Bankacılık işlemlerinizde ortak wi-fi gibi ağları kullanmayın.
Operatörünüzün 3G, 4,5G gibi bağlantılarını kullanın.
Geçmiş dönemde özel bir banka müşterilerinin güvenliği için VPN uygulamasının aktif olmadığından emin olunması üzerine bildirimde bulunmuştu.
"Bilgisayarınızda veya mobil cihazınızda herhangi bir VPN uygulaması aktif durumdayken İnternet ve Mobil Şube kullanımı güvenlik riski taşımaktadır. İnternet ve Mobil Şubemizi kullanmadan önce cihazınızda bir VPN uygulamasının ve bağlantısının aktif olmadığından emin olmanızı rica ederiz."
Bankalarda güvenlik riskinin yanı sıra, müşterileri her zaman kullandığı bağlantının dışında farklı bir bağlantı üzerinden şubeye giriş yaptığında, güvenli bağlantı olarak görmediği durumlarda uygulamayı bloke edebiliyor. Bu nedenle ülkenizde, işlemi yapan siz bile olsanız geçici olarak uygulama kullanıma kapatılabiliyor.