Yumurta dondurma işlemiyle anne olma hakkınız saklı kalsın

Aydan Durak/ Posta.com.tr| Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tüp Bebek Ünitesi Sorumlusu Kadın Doğum ve Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Suna Kabil Kucur, Yumurta dondurma, kadınların genç yaşta ürettikleri üreme hücrelerinin (yumurta) -196 derecede dondurulması ve ilerleyen yaşlarda kullanılmak üzere saklanmasına olanak sağlayan bir işlemdir. 1980’ lerden itibaren yumurta dondurma işlemi uygulanmaktadır. Önceleri sadece kanser tedavisi görecek kadınlarda üreme potansiyelini korumak için önerilmişse de günümüzde üreme yaşının ileriye çekilmesi için de sıkça kullanılmaktadır. Yumurtaların dondurulması özellikle kariyer planı ya da kanser gibi hastalıklar nedeniyle tedavi sürecinde olduğu için çocuk sahibi olmayı erteleyen kadınların, şartlar uygun olduğunda anne olmalarının önünü açmasına olanak sağladığı için son derece kıymetlidir. dedi. Günümüzde kariyer ve hayat tarzı değişikliği gibi nedenlerle doğurganlık döneminin ertelenebilir olduğunu söyleyen Doç. Dr. Suna Kabil Kucur, Ancak bu durum kadının ilerleyen yaşlarda doğurganlıkla ilgili problemler yaşama riskini beraberinde taşır. Kadının kendine ait, genç yumurta hücrelerinin ileride kullanılmak üzere saklanması bu riski azaltmaktadır. Bununla birlikte kanser tedavisi için kemoterapi-radyoterapi alması veya kanser ve çikolata kisti cerrahisi gibi yumurtalıkların zarar görebileceği işlemler öncesinde yumurta dondurma işlemini sıkça önerilmektedir. Ayrıca kadının kendinde azalmış yumurtalık işlevi veya ailesinde erken menopoz öyküsü mevcutsa 3 hekim raporuyla ileride kullanılmak üzere yumurta dondurma işlemi önerilmektedir. ifadelerini kullandı. Günümüzde aile kurma yaşının gittikçe arttığını belirten Doç. Dr. Suna Kabil Kucur, Bu durum, genç kadınlar için ciddi bir stres kaynağıdır. Bununla birlikte özellikle genç yaşta kanser tedavisi gibi yumurtalıklara zarar verebilecek ve tıbbi nedenle doğurganığını kaybetmek zorunda olan kadınlar için yumurta hücrelerinin dondurularak saklanabilmesi oldukça kıymetlidir. Böylece diledikleri zaman dondurulan yumurta hücresi çözülerek tüp bebek tedavisiyle çocuk sahibi olma şansı korunmuş olur. İşlemin en büyük avantajı kadına yaşı ilerlese de anne olabilme şansı sağlamasıdır. dedi. Doç. Dr. Suna Kabil Kucur, yumurta dondurma işleminin detaylarını ise şöyle açıklıyorYumurta dondurma işlemi için tedaviye genellikle adetin 2-3. günleri başlanır. Tedavi sürecinde ilk adım yumurtalıkların birden fazla yumurta hücresi üretimini sağlamak için yaklaşık 10-12 gün süren ilaç tedavisi ile yumurtalıklar kontrollü şekilde uyarılmasıdır. Ardından yumurtalar uygun boyuta ulaştıklarında anestezi altında yumurta toplama işlemi yapılır. Yumurta toplama işlemi hastanın durumuna göre vajinal veya karından yapılabilir. Bu işlem sonrasında toplanan yumurta hücreleri vitrifikasyon (hızlı) dondurma yöntemi ile dondurulur. Dondurulan yumurta hücreleri -196 C de sıvı nitrojen içeren özel saklama tanklarında 5 yıl süreyle saklanabilir. Yumurta dondurma işlemin doğacak bebeğe zarar vermediğinin altını çizen Doç. Dr. Suna Kabil Kucur, 1986 yılında ilk kez dondurulmuş yumurta hücreleri kullanılarak yapılan tüp bebekten sonra birikmiş datalar incelendiğinde herhangi bir fetal anomali riskinde artış tespit edilmemiştir. Yani güncel bilgiler ışığında yumurta dondurma işleminin doğacak bebeğe zarar verdiği gösterilmemiştir. dedi.Doç. Dr. Suna Kabil Kucur, Sağlık Bakanlığı’nın güncel yönetmeliği gereği bekar kadınların bazı özel şartları sağlıyorsa doğurganlığının korunması için yumurta dondurulmasına izin verilmiştir. Ancak evli kadınlar yumurta donduramaz, embriyo dondurabilir.dedi. Yumurta dondurma işleminin yasal olduğunu söyleyen Doç. Dr. Suna Kabil Kucur, Sağlık Bakanlığı yönetmeliğinde yumurta dondurma için gerekli şartları sağlıyorsa ülkemizde yumurta dondurma işlemi yasaldır. Dünya’ da 1986 yılında Avusturalya’ da dondurulmuş yumurta hücresi kullanılarak yapılan tüp bebek tedavisiyle ilk bebek dünyaya gelmiştir. Ülkemizde ise 2014 yılında ilk kez dondurulmuş yumurta kullanılarak canlı doğum gerçekleşmiştir. Sonrasında ülkemizde ve dünyada uygulanan bu yöntemle başarıyla gebelikler ve binin üzerinde canlı doğum bildirilmiştir. dedi. Dondurulmuş yumurta kullanılan yardımla üreme tekniklerinde gebelik şansını arttıran en önemli faktörlerden biri yumurta toplama esnasında kadının yaşı ve dondurulabilen yumurta sayısıdır. 35 yaş altında yumurta toplama yapıldığında gebelik şansı daha fazladır. Bu nedenle üst yaş sınırı olmasa da mümkünse 35 yaş altında işlemin yapılması uygundur. Bununla birlikte toplamda 14-20 tane yumurta dondurulmuş olması gebelik şansını arttırmaktadır. Özellikle 35 yaş sonrası yumurta sayı ve kalitesi hızla azaldığından, rutin muayenede detaylı bir değerlendirme yapılıp yumurta dondurma ihtiyacı olan uygun vakalarda mümkün olan en erken yaşta yumurta dondurma seçeneği konusunda bilgi vermek gerekir. Yumurta dondurma işleminin herkes tarafından yapılamayacağını söyleyen Doç. Dr. Suna Kabil Kucur, şartları şöyle açıklıyor;Sağlık Bakanlığı’nın güncel yönetmeliği ile bekar kadınların doğurganlığının korunması için yumurta dondurulmasına bazı özel koşullarda izin verilmiştir. Kısırlığa yol açabilen kanser tedavisi (radyoterapi, kemoterapi) öncesi, yumurtalıkların rezervinin azalmasına veya kaybolmasına yol açabilecek cerrahi operasyonlar öncesi, ailesinde yakınlarında (kız kardeşi, annesi, teyzesi) erken menopoz öyküsü olması, yumurtalıkların alınmasını gerektiren bir hastalık varlığında üreme kapasitesinin korunabilmesi için yumurta dondurma işlemi yapılmasına izin verilmektedir. Doç. Dr. Suna Kabil Kucur, Saklama süresi bir yılı aştığında, her yıl yumurtaların saklanması için hastanın başvuruda bulunarak talebinin devam ettiğini ifade eden imzalı dilekçe vermesi gerekir. Süre son bulduğunda hastanın saklama süresini uzatmak istediğine dair dilekçe vermemesi durumunda ise saklanan yumurtalar Sağlık Müdürlüğü bünyesinde kurulan komisyon durumu tutanak altına alarak imha gerçekleştirilir. Dondurulmuş yumurtaların merkezde 5 yıldan fazla saklanması ise Bakanlık iznine tabidir dedi.