Giriş
Çift maaş için yeni karar! Karışıklık giderildi, tek şart var
Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) ölüm halinde alınan maaşlarla ilgili flaş gelişmeler gündemde. Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) kararına göre belirli kriterlere uygun kişilerin çift maaş alabiliyor. Posta.com.tr'ye konuşan Avukat Arabulucu Tuğba Güzel Karlıdağ, çift maaş almak için tek şartı açıkladı.
ÖMER FARUK EKİNCİ / POSTA.COM.TR | SSK, Bağ-Kur ve emekli sandığının SGK çatısı altında toplanmasının ardından günümüze kadar ölüm halinde bağlanan maaşlarla ilgili pek çok karar alındı.
Yargıtay’ın geçmişte benzer durumlarda farklı karar çıkarmasının ardından Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) son aldığı kararla eşi ve anne/babası vefat eden kişiler, vefat eden yakınlarının bağlı oldukları kuruma göre çift maaş alabiliyor.
“GEÇİMİ SAĞLAYACAK GELİR OLMAMASI”
Yaşanan bir davada, SSK’dan emekli babası 1996 yılında vefat eden bir kadın, 2019 yılında Bağ-Kur çalışanı kocasını da kaybedince aylık almaya başlıyor. Böyle bir imkan olduğunu duyunca babasının emekli maaşını da başvurarak kendi almaya başlıyor.
Aradan aylar geçtikten sonra SGK, ödeme emri göndererek kadının maaşını kesiyor. Bunun üzerine kadın tarafından açılan itiraz davasında yerel mahkeme itirazı kabul etti.
AYM kararı ile SGK’nın ödeme isteğinin iptal edildiği başka bir davada ise kadının babası 1995 yılında, eşi ise 2007 yılında hayatını kaybetti. Bir süre çift maaş alan kadına yine SGK tarafından ödeme emri gönderilerek, "geçimini sağlayacak başka bir geliri olmaması” sebep gösterildi. AYM’ye giden davada açıklanan gerekçelerle mülkiyet hakkının ihlal edildiğine ve kadının çift maaşına devam etmesi kararı alındı.
ÇİFT MAAŞ ALMAK İÇİN TEK ŞART
Konu ile ilgili Posta.com.tr’ye açıklamalarda bulunan Avukat Arabulucu Tuğba Güzel Karlıdağ, geçmişte birleştirilen kurumların ölüm aylığı bağlanması konusunda farklı hükümlere tabi olmasından kaynaklandığını ifade ederek, çift maaş alabilmek için kişinin kendisinin çalışmıyor olması gerektiğini belirtti.
Bu kişinin babasının ve eşinin farklı sigorta kurumları ile çalışma şartı olduğunu belirten Karlıdağ, SGK’nın 46. maddesinde bulunan ‘çift maaş’ kısmının kullanıldığını dile getirdi.
"ÜÇÜNCÜ MAAŞ MÜMKÜN DEĞİL"
AYM’nin bu konu ile ilgili yakın gelecekte bir birleştirme kararı almasının beklendiğine dikkat çeken Karlıdağ, çift maaş alabilmek için aylık veya gelirin olmaması gerektiğini, bu sebeple de 3. bir maaşın alınmasının mümkün olmadığını ifade etti.
Çift maaş alınması için eş ya da kocanın ölüm tarihlerinin önemli olduğunu söyleyen Karlıdağ, en az ikisinden birinin 2008 ve 2003'den önce ölmüş olması halinde, o dönemde öngörülen kanun hükümlerine göre ölüm aylığına hak kazanma şartlarının oluşabileceğine dikkat çekti.
Emekli Sandığı’na bağlı ya da Bağ-Kurlu sigortalının Ekim 2008’den sonra ölmesi halinde en az 1800 gün prim ödemiş olması gerekiyor.
Ekim 2008’den sonra ölen sigortalının SSK’lı olması halinde 5 yıldan beri sigortalı olması ve 900 gün prim ödemiş olması gerekiyor.
Ölen Bağ-Kurlunun genel sağlık sigortası primi dahil tüm prim borçlarının ödenmiş olması gerekiyor.
SSK’lı sigortalının Ekim 2008’den önce vefat etmesi halinde 5 yıl sigortalı olarak çalışmış olması ve en az 900 gün prim ödemiş olması gerekiyor.
Bağ-Kurlu sigortalının Ekim 2008’den önce ölmesi halinde 1080 gün prim ödemiş olması gerekiyor.
FİZİKİ BAŞVURU ÖNEMLİ
Öte yandan Karlıdağ, konunun oldukça karışık olması sebebiyle başvuruların SGK İl Müdürlüklerinden yapılmasının daha uygun olduğunu söyledi.
Başvuru yapacak olan kişiler ilk olarak ölüm aylığı talep belgesini doldurarak kuruma iletmeli. Bunun dışında başvuru için gerekli olan tek evrak nüfus cüzdanı.
Buna göre bir kişinin çift maaş alması için;
Eş Bağ-Kur’lu, anne-baba SSK’lı ise çift maaş bağlanır.
Eş SSK’lı, anne-baba Bağ-Kur’lu ise çift maaş bağlanır.
Eş Emekli Sandığı üyesi, anne-baba SSK’lıysa çift maaş bağlanır.
Eş Emekli Sandığı üyesi, anne-baba Bağ-Kur’luyse çift maaş bağlanır.
Eş SSK’lı, anne-baba Emekli Sandığı üyesiyle çift maaş bağlanır.
Eş Bağ-Kur’lu, anne-baba Emekli Sandığı üyesiyle çift maaş bağlanır.
Bunun yanı sıra çift maaş alacak kişilerin maaşları; dul maaşı ise çocukları, yetim maaşı ise kardeşleri arasında miras hukukuna göre pay edilecek.