Giriş
Erzincan İliç’teki maden faciasının nedenini belirlemek için inceleme yapan bilim insanları, “Dünya literatüründe böyle bir liç yığını yüksekliği yok. En fazla 150 metre. Burada 257 metre. 100 metrelik vadi yüksekliğiyle 350 metrelik bir piramit oluştu. Felaketi büyüten de buydu” dedi.
Trabzon Karadeniz Teknik Üniversitesi Heyelan Uygulama ve Araştırma Merkezi’nden bilim insanları, Erzincan İliç’te 9 işçinin toprak altında kaldığı heyelanın nedenini belirlemek üzere maden sahasını inceledi. LİDAR teknolojisine sahip insansız hava aracıyla ölçümler gerçekleştirdi. UYGAR Müdürü Prof. Dr. Arzu Fırat Ersoy, “Gördüğümüz en önemli sorun liç yığınının, yani altının elde edilmesi için üzerinde çalışılan malzemenin yüksekliğiydi” dedi.
YÜKSEKLİK ÜRKÜTTÜ
Arzu Fırat Ersoy, tespitlerini şöyle sıraladı: m Dünya literatürüne baktık; liç yığının maksimum 150 metreye ulaştığını gördük. Kullandığımız insansız hava aracıyla burada 257 metreyi gördük, bu inanılmaz bir rakam. Kanaatimizce bu yükseklik kontrol edilebilir seviyeden çıktı. m Dünya literatüründe böyle bir liçe rastlamadık. Günümüzde, demirden betondan 200 metre yükseklikte binalar inşa edilemezken, sadece yığma şeklinde depolanan bir malzemenin 257 metre yükseklikte olması bizi ürküttü. m 100 metrelik vadi yüksekliği var, yani 350 metrelik bir piramit oluştu. Liç yüksekliğinin yanı sıra vadinin de yüksek olması, felaketi büyüttü. m Yığın, ocak sahasına çok yakın. Ocakta meydana gelen patlatmalar nedeniyle liç yığını tekrarlı yüklere maruz kaldı. m Liç yığınındaki su içeriğinin normal standartlardan yüksek olduğunu düşünüyoruz. Kontrol edilemeyen bir liç yığınında su içeriğinin fazla olup, üretim sahasındaki patlatmalara çok yakın bir noktada yığılması, felaketi de beraberinde getirdi.
HER İKİTARAFTA DA ÇALIŞMALAR DURDURULDU
Erzincan İliç’teki maden sahasında 13 Şubat’ta meydana gelen heyelanda toprak altında kalan 9 işçiyi arama çalışmaları ikinci bir toprak kayması riski nedeniyle durduruldu. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, “Güvenli bir çalışma ortamı sağlanıncaya kadar her iki tarafta; Sabırlı Deresi ve manganın açık ocağındaki arama faaliyetlerine ara veriyoruz” dedi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, alanda her gün ölçüm yapıldığını, 9 noktadan alınan numunelerin temiz çıktığını açıkladı. Bakanlar bilim insanlarının liç yığınının 257 metreye ulaştığına dair tespitine ilişkin soruya “Sınırların aşılıp aşılmadığı inceleniyor” yanıtını verdi. Selçuk BAŞAR-Şükran ATALAR/DHA
