Giriş
İlk Türk kadın mitingini anlatan resim sergisi açıldı
Anadolu’nun işgaline karşı haklı seslerini duyurmak amacıyla 10 Aralık 1919’da ilk kadın mitinginin gerçekleştirildiği Kastamonu’da 100. yıl etkinlikleri kapsamında Dünya Mirası Kastamonu İnisiyatifi tarafından "Milli Mücadele ve Kastamonu/Kastamonu’dan Dünyaya Açılan Kadın Ufku" konulu resim sergisi açıldı.
Atatürk’ün Samsun’a çıkarak Milli Mücadele’yi başlatmasından birkaç ay sonra Anadolu’nun yabancı kuvvetler tarafından işgalini protesto etmek amacıyla 10 Aralık 1919’da Kastamonu’da bir miting düzenlendi. Milli Mücadele tarihine ilişkin kayıtlarda ülkenin ilk kadın mitingi olduğu belirtilen miting, yörenin aydın kadınları öncülüğünde 3 bin kadının katılımı ile gerçekleşti.
Miting, dönemin yerel gazetelerinde de geniş yer buldu. İlk Türk kadın mitinginin 100. yıl etkinlikleri kapsamında Dünya Mirası Kastamonu İnisiyatifi (DMKİ) tarafından Kastamonu Saray Hamamı Kültür ve Sanat Merkezi’nde "Milli Mücadele ve Kastamonu/Kastamonu’dan Dünyaya Açılan Kadın Ufku" konulu bir sergisi düzenlendi.
Dünya Mirası Kastamonu İnisiyatifi Proje Sözcüsü Zeynep Esen, "Grubumuz bir sivil toplum kuruluşudur. Kastamonu’nun sürdürülebilir gelişimi için farklı projeler hazırlıyoruz. Bugün bizi bir araya getiren projede Kastamonuluların ilk kadın mitinginin 100. yıl kutlamalarına hazırladığımız bir çalışmanın ilk ayağıdır. Bildiğiniz üzere 100 yıl önce Kastamonulu kadınlar Milli Mücadele döneminde bir araya gelip hem halkı bilinçlendirmek hem de Milli Mücadele’ye katkıda bulunmak üzere bir miting düzenliyorlar.
3 bin kadının katılımıyla yapılan bu miting, dönemi için çok öncü bir hareket. Şehit Şerife Bacı gibi o dönemde ülkemiz için canlarını feda eden kadın kahramanlarımızın yanında bu isimsiz kadınlar da o dönemin şartlarında Aralık ayında soğukta 3 bin kişiyi bir araya getiriyorlar ve Anadolu’da Milli Mücadele ruhunun genişlemesi ve büyümesi için önemli bir adım atıyorlar" dedi.
Serginin Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminden başlayıp Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasındaki süreci anlattığını söyleyen Esen, "Bizde bugün yıllardır farklı şekilde kutlanmakta olan hem Cumhuriyetimizin 100. yılına giderken bugünü tekrardan anmak hem de konuyu kültür ve sanatla birleştirip daha geniş bir kamuoyu oluşturabilmek için farklı paydaşlarla birlikte bir araya geldik.
Kastamonu’dan dünyaya açılan kadın ufku dedik projemizin adına. Yerelde yapılan bir hareketin dünyaya nasıl etkilerinin olabileceğini esasında bu ülke bunu gösterdi. Kastamonu ve İnebolu yani tüm bu bölge Milli Mücadele döneminde çok büyük bir önem taşıyor. Atatürk buraları tesadüfen seçmedi.
Anadolu’dan başlayan bu hareket ilerledi ve büyüdü ve Milli Mücadele’de Cumhuriyet’in kurulmasında önemli bir adım olmuş oldu. 1900’lü yılların başında bu topraklarda önemli okurlar var, okumuş bir kitle var, eğitimli kadınlar var ve kadınların da canlandırdığı toplumsal önemli bir hayat var. Bugün burada açmış olduğumuz ve şuan gezilen sergi, tüm bu anlatmış olduğumuz geniş perspektifi Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinden başlayarak Cumhuriyet’in kurulduğu tarihe kadarki olan süreci bizlere anlatıyor.
Burada 6 bölümden oluşan bir sergi yaptık. Büyük bir imparatorluktan bahsediyoruz. Balkanlar’dan başlıyor Ortadoğu’ya kadar giden geniş bir sinerjisi var. Güç kaybıyla beraber İtilaf Devletleri’nin ülkeyi işgale tutmasıyla beraber farklı bölgelerde başlayan milli direniş ruhu Atatürk ile beraber ülkeyi bir araya getiriyor ve tüm bu süreç bu salonda göreceğiniz gibi bizi kurtuluşa götüren ve akabinde Cumhuriyet’in kurulmasına götüren süreci anlatıyor" diye konuştu.
Serginin açılışına Vali Yaşar Karadeniz, Belediye Başkanı Galip Vidinlioğlu, İl Kültür ve Turizm Müdürü Ziver Kaplam, İl Milli Eğitim Müdürü Cengiz Bahçacıoğlu ile kamu kurum ve kuruluş temsilcileri ve çok sayıda davetli katıldı.
Küratörlüğünü İzzeddin Çalışlar’ın, proje tasarımını ise Cubis Art İstanbul’un üstlendiği sergi, 10 Ocak 2020 tarihine kadar açık olacak.
İHA