Giriş
Karaciğerinizin düzgün çalışmadığını gösteren belirtiler
Karaciğer insan vücudundaki en büyük organdır. Ağırlığı yaklaşık 1.5 kilogramdır ve ana görevi kandaki zehirli toksinleri temizlemektir.
Eğer ağır ilaçlar kullanıyorsanız, karaciğer bu ilaçların metabolize edilmesine yardım eder.
Karaciğer ve safrakesesi, yiyeceklerin işlenmesini ve özümsenmesini sağlayarak sindirime yardımcı olur. Eğer karaciğer hasar alır ve düzgün fonksiyon göstermez ise, bundan bütün vücut etkilenir. Bu yüzden karaciğerinizin hasar aldığını işaret eden bütün belirtilere dikkat etmelisiniz.
Karaciğer, dakikada 1 litre kanı temizler. Bu temizlik işlemine vücutta bulunan 13.000 adet kimyasal da dahildir. Ayrıca karaciğer vücuttaki kolesterolün %80’ini üretir. Eğer karaciğer çalışmayı durdurursa, en fazla 24 saat boyunca hayatta kalabiliriz.
Karaciğer çok az değer verilen ve önemi tam olarak hiç bir zaman anlaşılamamış bir organdır. Herkes kalp ve beyin olmadan hayatta kalınamayacağını bilir. Ancak çoğu insan karaciğerin, kalp ve beyinin düzgün çalışmasını sağlayan organ olduğunu bilmez.
İshal, Bulantı ve kusma
Karaciğerin hasar aldığına dair erken belirtilerden bir tanesi mide bozulmasıdır. İshal, bulantı ve kusma da bu belirtilere dahildir. Bu belirtiler aynı zamanda migren, yemek zehirlenmesi, depresyon ve erken hamilelik gibi diğer durumların da belirtisi olduğundan sorunun karaciğerde ait olup olmadığını tespit etmek oldukça güçtür.
Ayrıca aynı sebepten dolayı bir çok insan tarafından bu belirtiler görmezden gelinir. Ancak yapılması gereken, bu belirtiler ortaya çıktığında bir doktora görünmektir.
Yorgunluk
Eğer 8 saatlik bir uyku ve sağlıklı bir kahvaltı sonrasında bile kendiniz yorgun hissediyorsanız vücudunuzda ters giden bir şeyler var demektir ve sorun büyük ihtimalle karaciğerdedir. Karaciğer düzgün çalışmadığı zaman vücudumuzun geri kalanı düzgün çalışmak için gereğinden fazla enerji harcar.
Ayrıca karaciğer toksinlerden kurtulamadığı için de vücut faaliyetler yavaşlar. Sonuç olarak sürekli bir yorgunluk hissederseniz.
Karaciğeriniz zarar gördüyse safra üretemez ve besinler ve yağlar sindirilemez. Düzgün sindirilemeyen besinler ise iştah kaybına ve sağlıksız kilo kaybına yol açar.
Sindirim sorunları
Yukarıda da belirtildiği gibi, karaciğer ince bağırsak tarafından özümsenen yiyecekleri işleyen safranın üretiminden sorunlu bir organdır. Karaciğer çalışmadığı zaman ise safra üretilemez ve hassas bağırsak sendromu, alkol intoleransı ve karın şişliği ve sindirim zorluğu gibi sorunlar ortaya çıkar.
İdrar renginin değişmesi
Eğer sağlıklı besleniyorsanız ve yeteri kadar su içiyorsanız idrarınızın rengi normal olmalıdır. Ancak bunlara dikkat ettiğiniz halde idrar renginde bir değişme oluyorsa, bu durum karaciğerin hasar aldığının göstergesi olabilir. Eğer idrar kahverengi veya koyu turuncu renkte ise karaciğerden yayılan safra boyası miktarı çok yüksek demektir.
Dışkı renginin değişmesi
Karaciğer yeterli miktarda safra üretmediği zaman, dışkı rengi de değişir. Bu durumda dışkınız soluk sarı veya gri renkte olacaktır. Eğer bu renk değişimine ender rastlıyorsanız endişelenecek çok bir şey yoktur. Ancak sıklıkla dışkınızda renk değişimine rastlıyorsanız doktora görünmenizde fayda var.
Sarılık
Kırmızı kan hücreleri protein ve oksijenin vücuda dağıtımı için gereklidir. Karaciğer hasar aldığında ise kırmızı kan hücreleri de bozulmaya başlar. Bu durumda kan yerine bilurubin denilen safra boyası damarlarda dolaşmaya başlar. Bunun sonucunda da deri renginde sararma başlar.
Karın bölgesinde regl ile ilgili olmayan her ağrı mutlaka kontrol edilmelidir. Eğer karnınızın alt kısmında ağrı veya kramp hissediyorsanız karaciğeriniz hasar almış olabilir.
Eğer elleriniz ve ayaklarınızda uyuşma hissediyorsanız, bunun sebebi bu bölgelerin büyük ihtimalle çok fazla sıvıya maruz kalmasıdır. Ödem oluşumunun bir çok sebebi vardır. Böbrek sorunları, kalp bozuklukları, hormonsal dengesizlikler ve karaciğerin hasar alması bu sebeplerden bir kaçıdır. Eğer vücudunuzun herhangi bir yerinde uzun süreli su tutması gözlemlediyseniz, bir an önce doktora gitmelisiniz.
Kaşınan bir yeri kaşımaktan daha fazla tatmin edici bir şey yoktur. Ancak aşırı kaşınma ciddi bir sorun olabilir. Hasarlı bir karaciğer, cildin daha hassas bir hale gelmesine ve dokunulduğu zaman derinin pul pul olmasına yol açar. Damarlarınız daha belirgin bir hale gelir. Cildinizde morarmalara da rastlayabilirsiniz. Nemlendirici kremler kaşınmayı yok edebilir ancak sorun karaciğer kaynaklı ise erkenden önlem alınması gerekir.
Hasarlı bir karaciğer üst karın bölgesinde ve göğüs kafesinde ağrılara yol açacaktır. Bu bölge karaciğerin bulunduğu yerdir.
Bağırsak kanaması
Karaciğer vücuttaki pıhtılaşmayı da kontrol eder. Karaciğer hasar gördüğü zaman vücutta beklenmedik kanamalar olabilir. Bu kanamalardan bir tanesi de bağırsak bölgesinde oluşur. Bağırsak kanaması, kabızlık ve ishale yol açabilir.