Türkiye (Son Dakika) KONDA Araştırma'dan Rapor: Yaşlıların siyasi partilere üye olma oranı çok düşük

KONDA Araştırma'dan Rapor: Yaşlıların siyasi partilere üye olma oranı çok düşük

Paylaş
KONDA Araştırma'dan Rapor: Yaşlıların siyasi partilere üye olma oranı çok düşük

Toplumsal eğilim ve değişimleri izleyen KONDA, Hayat Tarzları 2018 Araştırması verilerinden ürettiği rapor ile yaşlılara odaklandı. Bulgular, yaşlıların eğitim ve gelirlerinin daha düşük olduğunu, kamusal hayata daha az temas ettiklerini ve bu tür kırılganlıkların toplumsal cinsiyetin yarattığı farkları daha da belirgin hale getirdiğini gösteriyor. Araştırmaya göre yaşlılar arasında kararsızlar ve oy kullanmayanların oranını en çok yaşlı kadınlar oluşturuyor. Yaşlıların siyasi parti ve sivil toplum kuruluşlarına üyelikleri ise çok düşük.

Konda'nın Yaşlılar Raporu'nda yaşlıların temel durumu hakkında şunlar söylenildi:

Haberin Devamı

Yaşlılar, ülke geneline kıyasla daha yüksek oranlarda kır ve kentte yaşamaktadır. Ayrıca, kırda yaşayan yaşlıların oranında 10 yıl içerisinde daha az bir düşüş yaşanmıştır. Türkiye’nin en yaşlılarının kırda yaşama oranları da diğer tüm yaş gruplarına göre daha yüksektir.

Yaşlıların çoğunluğu, ülke geneline benzer şekilde, kendilerini Türk ve Sünni Müslüman olarak tanımlamaktadırlar. Kendini Kürt olarak tanımlayan yaşlıların oranı ülke genelindeki orandan daha düşüktür. Yaşlıların arasında, dini inancı olmadığını belirten kimse olmamıştır.

Yaşlılar ve eğitim seviyesi

Yaşlılar, ülke geneline göre daha düşük eğitim seviyesine sahiptir. Ayrıca, okuryazar olmayan ve diplomasız okur olan yaşlıların oranının da daha yüksek olduğu göze çarpmaktadır. Genel olarak, yaşlı kadınlar yaşlı erkeklere oranla daha düşük eğitim seviyesine sahiptir.

Haberin Devamı

Türkiye’deki yaşlıların ülke geneline kıyasla daha yüksek oranlarda dul, daha düşük oranlarda bekar olduğu göze çarpan bir başka bulgudur. Ayrıca, ilerleyen yaş kadınların dul olma ihtimallerini artırır, evli olma ihtimallerini azaltırken, benzer bir etki yaşlı erkekler arasında görülmemektedir. Medeni durumlarıyla bağlantı olarak, yaşlıların daha yüksek bir oranının tek başına yaşadığı, buna karşılık, neredeyse hiçbir yaşlının hanesinde anne, baba, kardeş gibi akrabaları ile yaşamadığı da ortaya çıkmaktadır. Yaşlı kadınlara göre, yaşlı erkeklerin eşiyle yaşama oranları daha yüksek, torunla yaşama oranları ise daha düşüktür.

Yaşlılar ve emeklilik

Yaşlılar arasında emeklilik ülke geneline göre daha yaygındır; fakat yaşlı kadınlar arasında yaşlı erkeklerden daha az gözlemlenmektedir. 10 yıl içerisinde emeklilik oranları hem yaşlı kadınlar hem de yaşlı erkekler için artmıştır.

Ülke geneliyle kıyaslandığında, 2018 yılındaki yaşlıların hane gelirlerinin temel kaynağı daha yüksek oranda emekli maaşı, daha düşük oranda çalışan ücreti/maaşıdır. Ayrıca yaşlıların devlet kurumlarından yardımla geçinmesi, ülke geneline göre daha yaygın bir durumdur. Yaşlı kadınların arasında emekli maaşıyla geçinenlerin oranı yaşlı erkeklere kıyasla daha azdır. Öte yandan, akraba ve hayırseverlerden gelen yardımlar daha fazla yaşlı kadının hane gelirine katkı sağlamaktadır.

Haberin Devamı

2018 yılında, Türkiye’deki yaşlıların aylık hane gelir miktarı, ülke genelinin aylık hane gelirinden daha azdır. Aynı zamanda, yaşlı kadınların aylık geliri, yaşlı erkeklerinkinden de düşüktür. Yaşlılar arasındaki bu düşük gelirle bağlantılı olarak, kıt kanaat geçinenlerin oranı ülke genelinden yüksek, kenara para koyanların oranı da düşüktür. Ayrıca, yaşlıların daha büyük bir çoğunluğu ne taksit ya da borç ödemekte ne de para biriktirme ya da yatırım yapmaktadır.

Yaşlı kadınlar daha az otomobil kullanıyor

2018 yılında, yaşlıların sadece dörtte biri otomobil ve ehliyet sahibidir. 10 yıl içinde, otomobil sahipliğinde yaşlılar arasında ülke genelinden daha büyük bir düşüş yaşanmıştır. Yaşlı kadınların arasında ehliyet sahipliği, yaşlı erkeklere oranla ciddi anlamda daha az görülmektedir.

Sosyal yaşam başlığı altında ele aldığımız ve Mart’20 Barometresi’nden elde ettiğimiz sağlıklı yaşam verilerinden yola çıkarak, yaşlılar arasında kronik hastalıkların ve ilaç kullanımının ülke geneline kıyasla daha fazla olduğunu söyleyebiliriz. Öte yandan, sigara kullanımı yaşlılar arasında daha düşük, sigarayı bırakmak ya da hiç kullanmamış olmak da daha yüksektir.

Haberin Devamı

Sağlıklı yaşama dair diğer pratikler, örneğin bazı gıdaları azaltmak yaşlılar arasında daha yaygın ama spor yapmak daha nadirdir. Ayrıca, yaşlıların sağlıklı yaşama dair tutumlarıyla ülke genelinin tutumları arasında belirgin bir fark yoktur.

Türkiye’deki yaşlıların büyük çoğunluğu, sağlığa dair bilgileri sağlık kurumları ve çalışanlarından alırken, internet ve sosyal medyadan bu tür bilgilere ulaşmak yaşlılar arasında neredeyse hiç denecek kadar azdır. Yaşlılar en çok devlet hastanelerine gitmekte, ama ülke genelinden de daha yüksek oranlarda aile sağlık ocaklarını tercih etmektedirler. 2018 verilerine göre, yaşlılar genel olarak sağlıklarından memnundur ve kendilerini de mutlu hissetmektedirler.

Ülke geneline kıyasla, yaşlılar arasında bilgisayar sahipliği daha düşüktür. 2008-2018 yılları arasında, yaşlıların bilgisayar sahipliğinde ülke geneline kıyasla daha küçük bir artış yaşanmıştır. Akıllı telefon sahipliği de, yaşlılar arasında halen yaygın değildir. 2015-2018 yılları arasında hem ülke genelinde hem de yaşlılar arasında akıllı telefon sahipliği artmaktaktadır. Ancak hem bilgisayar hem de akıllı telefon sahipliği, özellikle Türkiye’nin en yaşlı kesimi için 2018 itibariyle çok düşüktür.

Haberin Devamı

İnternet kullanımı

2018 yılında, Türkiye’nin yarısından fazlası sabit internet sahibiyken, ancak her 5 yaşlıdan 1’inin sabit internet hizmetine erişimi söz konusudur. Ayrıca yaşlılar arasında sabit internet hizmetinin artışı ülke geneline göre daha yavaştır. Ülke genelinin mobil internet kullanımında ciddi anlamda bir artış görülürken, yaşlılar arasında da neredeyse ikiye katlanmıştır. Buna rağmen, 2018 yılında mobil internet kullanan yaşlıların oranı halen çok düşüktür.

Türkiye’de internete girmeyen yaşlı oranı, 2013 yılından bu yana düşmektedir ancak 2020 itibariyle halen çok yüksektir. Ayrıca, yaşlı kadınlar arasında internete girmeyenlerin oranındaki düşüş, yaşlı erkeklere kıyasla çok daha yavaştır. Ülke geneline kıyasla, yaşlıların sosyal medya kullanımı oldukça düşüktür ve çok yavaş artmaktadır.

Sosyal medya uygulamalarının gördüğü ilgiye yaşlılar arasında baktığımızda, Facebook kullanımının yaşlılar arasında ülke genelinden daha az olduğu ama daha hızlı artıyor olduğu göze çarpmaktadır. Ayrıca, gençlerin yıllar içerisinde Facebook’u daha düşük oranlarda kullandığı bir ortamda, özellikle 65-74 yaş grubunda bu uygulamanın popülaritesinin giderek arttığı da fark edilmiştir. Türkiye genelinde yine çok popüler olan bir başka sosyal medya uygulaması olan Whatsapp’ın, yaşlılar arasında yine hızla yaygınlaştığı gözlemlenmektedir.

Siyasi partilere üye olma oranları düşük

Yaşlıların siyasi tercihleri ülke genelinden farklıdır. 2018 verilerinde hem AK PARTİ’ye hem de Recep Tayyip Erdoğan’a destek yaşlılar arasında daha fazladır. Yaşlılar arasında kararsızlar ve oy kullanmayanların oranının en çok yaşlı kadınlar ve ileri yaştakiler arasında olduğu ortaya çıkmaktadır. Yaşlıların siyasi parti ve sivil toplum kuruluşlarına üyelikleri de çok düşüktür.

RAPOR İÇİN TIKLAYIN