Giriş
Koyu ten rengine sahip olanlar corona virüs kapmaya daha yatkın
D vitamininin sağlığa olan faydası pandemi döneminde daha fazla ortaya çıktı. Yakın zamanda yapılan araştırmada 20 Avrupa ülkesindeki popülasyon genelinde COVID-19 enfeksiyonu geçirenlerde kandaki D vitamini seviyelerinin düşük olduğunun tespit edildiğine dikkat çeken Uzm. Dr. Derya Arğun, ”Başka bir çalışmada ise koyu renk tene sahip bireylerin D vitamini eksikliğine ve dolayısıyla şiddetli COVID-19 enfeksiyonu geçirmeye yatkın oldukları saptanmıştır” dedi. D vitamini eksikliği corona virüs haricinde birçok hastalığa da neden oluyor. Bunun yanı sıra bireylerin düzenli olarak kanlarındaki D vitamini seviyelerini ölçtürerek eksikliğe karşı önlem alması gerekiyor.
"Ülkemizde D vitamini eksikliği oldukça yaygın"
Medipol Üniversitesi Vatan Klinikleri İç Hastalıkları Bölümünden Uzm. Dr. Derya Arğun, vücuttaki D vitamini eksikliğinin Covid 19’a yakalanma riskini artırabileceğini belirterek açıklamalarda bulundu. Dr. Arğun, dünyada yaklaşık 1 milyar insanda D vitamini eksikliği olduğunun tahmin edildiğini dile getirerek “Yapılan çalışmalarda, ülkemizde de vitamin D eksikliği oldukça yaygın. D vitamini içeren besin sayısının az olması nedeniyle, bu vitaminin yüzde 10 ila 20 gibi az bir kısmı gıdalarla alınır. Önemli bir kısmı yani yüzde 80 ila 90’ı ise UVB ışınları etkisiyle ciltte sentezlenir ve sentez için cilde direkt güneş ışını teması gereklidir” dedi.
Pandemi döneminde D vitamini eksikliği arttı
D vitamini eksikliğinde en büyük faktörün güneşe çıkmamak olduğuna değinen Dr. Arğun, şöyle devam etti:
Güneşe çıkmamak, koyu ten rengine sahip olmak, güneş koruyucu kullanmak, kapalı giyim tarzı, besinlerle yetersiz alım, soğuk ülkelerde yaşamak, yaşlılık en sık nedenlerden. Özellikle Covid-19 pandemisi sebebiyle uzunca bir süre evde vakit geçirdiğimiz son günlerde birçok kişinin D vitamini düzeylerinde azalma mevcut. Aslında şikayetler eksikliğin derecesi ve süresine bağlıdır. Çoğu insanda vitamin yetersizliği olduğu halde bariz bir şikayet olmayabilir. Ancak uzun süren ve ileri derece vitamin eksikliğiniz varsa yaygın kemik ağrısı, sürekli halsizlik yorgunluk, kemik hassasiyeti, kas güçsüzlüğü, yürüme zorluğu, kırıklar ve depresyona yatkınlık gibi şikayetlere yol açmaktadır.
D vitamini eksikliği hastalıklara yol açıyor
İmmünomodülatör, anti-inflamatuvar, antifibrotik ve antioksidan etkisiyle bilinen D vitamini bugüne kadar çok çeşitli hastalıkla ilişkilendirilmiştir. Akut solunum yolu enfeksiyonları, hipertansiyon, kardiyovasküler hastalıklar, tip 2 diabetes mellitus, osteoporoz, otoimmun hastalıklar, hashimoto hastalığı, metabolik sendrom, obezite bunlardan bazılarıdır. Bu hastalıkları olan kişilerde D vitamininin koruyucu etkileri araştırılmış, şimdi ise COVID-19 hastalarında D vitamininin rolü araştırılmaktadır.
Koyu tenlilerde D vitamini eksikliği görülüyor
Dr. Arğun, yakın zamanda 20 Avrupa ülkesine ait verilerle yapılan kapsamlı bir araştırmayı da şu şekilde açıkladı:
Araştırmada her bir ülkedeki popülasyon genelinde COVID-19 enfeksiyonu geçirenlerde kandaki ortalama D vitamini seviyelerinin düşük olduğu tespit edildi. D vitamini eksikliği oranlarının genel olarak yüksek olduğu Kuzey Yarımküre ülkelerindeki ölüm oranı da yüksek çıkmıştır. Yine yapılmış bilimsel araştırmalarda, D vitamini eksikliği ile şiddetli COVID-19 arasında bir ilişki bulunduğu bildirilmiştir. Başka bir çalışmada ise koyu renk tene sahip bireylerin D vitamini eksikliğine ve dolayısıyla şiddetli COVID-19 enfeksiyonu geçirmeye yatkın oldukları saptanmıştır.
D vitamini takviyesinin diğer solunum yolu enfeksiyonlarını önlemede etkili olduğu verilerin de bulunduğuna işaret eden Dr. Arğun, şu bilgileri verdi:
Her yaş grubundan 10 binden fazla katılımcıyla gerçekleştirilen kapsamlı bir analizde, D vitamini takviyesinin alt solunum yolu enfeksiyonları (zatürre, bronşit) riskini anlamlı ölçüde azalttığı bildirilmiştir. Ek olarak D vitamini takviyesi kronik obstrüktif akciğer hastalığının (KOAH) alevlenme oranını önemli ölçüde azaltmıştır.
"D vitamini ölçümleri yapılmalı"
Sonuç olarak, birçok hastalığın gelişiminde rolü olduğu bilinen D vitamini eksikliğinin, COVID-19 hastalarında sonucun belirlenmesinde rol oynayan sayısız faktörden biri olabilir. Bu nedenledir ki, belirli aralıklar ile kanda D vitamini düzeyi ölçtürülmeli, seviyesine göre hekim kontrolünde uygun dozlarda D vitamini takviyesi yapılmalıdır.