Mısır'da sokak kazandı

Mısırlılar dün söz verdikleri gibi 30 yıllık Mübarek rejimine ‘Gazap cuması’ yaşattı. Kahire başta olmak üzere birçok kentte, onbinlerce kişi 1977’den sonraki en büyük toplumsal gösterileri düzenledi. Hükümeti ve yoksulluğu protesto etti.

Özellikle sokak araları savaş alanına döndü. Mübarek posterleri yerlerde çiğnendi. Yönetim ise internet, gazeteler hatta telefonlara tam karartma uyguladı. En büyük muhalif örgüt Müslüman Kardeşler’in üst kadrosunu gözaltına aldı. Polis, plastik mermi kullandı.

Dünkü gösterilerde en az 24 protestocu hayatını kaybederken, 1000'den fazla kişi de yaralandı.

SOKAKLAR YARALILARLA DOLU

Sokaklardan geçerken onlarca kişinin yara bere içinde kaldığını, baygın yattığını gördüm. Hatta bir kişinin öldüğünü bildirdiler. 2005’te Mübarek’e rakip olan muhalif lider Eymen Nur’un da yaralandığı haberleri var.

Polis Kahire’de binlerce göstericiye plastik mermi, göz yaşartıcı gaz, cop ve tazyikli suyla müdahale etti. Öyle ki El Baradey bile tazyikli suya maruz kaldı, üstelik polis onun, bulunduğu bölgeyi terk etmesine de izin vermedi.

El Baradey’i kuşatan yandaşlarının bazılarını polis acımasızca copladı. Göstericiler ise polise taş atarak karşılık verdi. Aralarında Süveyş’in bulunduğu Nil deltasının her iki tarafındaki kentlerdeki gösterilere de polis çok sert müdahale etti. Kanal bölgesinde bir tank göstericilerce ateşe verildi.

İLETİŞİM ENGELLENDİ

Bu arada internet ve cep telefonlarını kullanmak isteyenler boşuna uğraşıyordu. Çünkü onbinlerce insanın Facebook ve Twitter gibi sosyal paylaşım siteleriyle örgütleneceğini bilen yönetim çoktan tedbirini almıştı.

Nitekim Mısır’daki büyük servis sağlayıcılardan biri, önceki gün yerel saatle 12.30’dan sonra internet trafiğinin durduğunu açıkladı. İngiliz telekomünikasyon şirketi Vodafone da, Mısırlı yetkililerin talimatı gereği, ülkedeki belirli bölgelerde cep telefonu hizmetlerini askıya almak zorunda kaldıklarını açıklıyordu.

HALK AÇLIKLA BOĞUŞUYOR

80 milyon nüfusluk bu en büyük Arap ülkesinde insanların üçte ikisi 30 yaşın altında ve çoğunun işleri yok. Mısırlıların yüzde 40’ı günde 2 doların altında gelire sahip. 30 yıldır olağanüstü hal altında yaşıyorlar.

Gerekçe ise hep terör. Mısır yönetimi ise “Görülmemiş reformlar” yapılacağı sözü verdi. Ordu el koydu MISIR’ın başkenti Kahire ile İskenderiye’de iktidardaki Ulusal Demokrasi Partisi’ne ait birçok bina göstericilerin saldırısına uğradı. Göstericiler, binaları yağmaladı.

Çıkan olaylarda Kahire’de 5, Süveyş’te 13 ve İskenderiye'de 6 olmak üzere 24 kişinin öldüğü bildirildi. Yaralı sayısının da 1030 civarında olduğu açıklandı. Kahire’de cuma namazı sonrası başlayan gösteriler, polisin müdahalesiyle daha büyüdü. Tahrir Meydanı’na giren 20 bin kadar gösterici, parlamentonun bulunduğu caddede polisle çatıştı.

Kahire’nin çevresindeki semtlerde göstericiler hükümete ait binaları yaktı. 20 bin dolayında gösterici Tahrir Meydanı’na girmeye çalıştı. Polisin müdahalesi sürerken, parlamentonun bulunduğu cadde de yer yer çatışmalar yaşandı. Göstericiler Enformasyon ve Dışişleri Bakanlığı binalarına saldırdı.

MUHALEFET NE İSTİYOR?

- 6 Nisan Hareketi: Gençlerin oluşturduğu bu muhalefet birliği, gösterilerin ardındaki ana gücü oluşturuyor. Hareketin üyeleri Facebook ve Twitter gibi sosyal paylaşım sitelerini yaygın olarak kullandı. Hareket, olağanüstü hal yasasının kaldırılmasını ve asgari ücretin yükseltilmesini istiyor.

- Milli Değişim Birliği (MDB): Muhalefet gruplarının şemsiye örgütü niteliğindeki MDB, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’nun eski başkanı Muhammed El Baradey tarafından, uzun yıllar sonra ülkesine dönüşünde kuruldu. MDB, Mübarek’in altıncı dönem aday olmaması çağrısında bulunurken, iktidarın oğlu Cemal’in eline geçmesine karşı olduğunu belirtti.

- Müslüman Kardeşler: Ülkenin en büyük muhalefet örgütü Müslüman Kardeşler, yönetim tarafından ayaklanmaya sebep olmakla suçlansa da örgüt şimdiye kadarki protestolarda önemli rol oynamadı. Müslüman kardeşler, geçmişte büyük kalabalıkları sokaklara dökebiliyordu ancak çoğu zaman doğrudan hükümeti hedef almaktan kaçındı.

- VEFD Partisi: Bu partinin geniş halk desteği bulunmuyor. Parti başkanı El Seyid El Bedevi meclisin feshedilmesi, yeni bir milli birlik hükümetinin kurulması ve nispi temsil sistemine dayanan yeni seçimlerin yapılmasını istedi.

- Yarın Partisi: Liberal çizgideki Yarın (El Gad) partisinin kurucusu Eymen Nur, gösterilere katılsa da geniş bir siyasi desteğe sahip değil. Önceki devlet başkanlığı seçimlerinde Mübarek’ten sonra ikinci gelen Nur, sahtecilik suçlamasıyla 3 yıl hapis yattı.