Gadir-i Hum Bayramı nedir, ne zaman kutlanır? Gadri Hum Bayramı’nın tarihçesi

Gadri Hum Bayramı, Şii Müslümanlar tarafından Ramazan ve Kurban Bayramı’na ek olarak 3. bir bayram olarak kutlanmaya devam ediyor. Alevi vatandaşlar, Gadir-i Hum gününü, Hz. Muhammed’in (sav), Hz. Ali’yi (ra) kendisinin halefi olarak tayin olduğu gün olarak ilan ederek bayram olarak kutluyor ve bugünü bazı ibadet ve geleneklerle geçiriyor…

GADİR-İ HUM NEDİR?

Gadir-i Hum kelimesi, "Hum Gölcüğü" anlamına gelir ve günümüzde Suudi Arabistan'da Mekke ile Medine’yi birbirinden ayıran "Rabiğ Vadisi" üzerinde "Rabiğ" şehri yakınlarında yer alan bir bölgenin adıdır. Eskiden Medine'den Mekke'ye giden yolun yaklaşık 5. km'sinde sol tarafta kalan vadide bir nehir nedeniyle oluşmuş bir gölcük veya bataklıktı. Şii itikadına göre Muhammed Mustafa'nın Ali bin Ebâ Tâlib Merkedî'yi kendisine halef olarak seçtiğini ilân ettiği yer olarak bilinmektedir.

GADİR-İ HUM BAYRAMI NE ZAMAN KUTLANIR?

Gadir Hum Bayramı Hicri Zilhicce ayıın 18. Günü kutlanmaktadır ve 2021 yılı Gadri-Hum Bayramı bu yıl 28-29 Temmuz tarihlerinde idrak edilecek.

GADRİ HUM BAYRAMI’NIN TARİHÇESİ

Şiilerin inancına göre İslam peygamberi Hz. Muhammed Mustafa (SAV) Ali bin Ebî Tâlib'i kendisinden sonra gelecek halef ilan etmiştir. Bu olayın kaynağı olarak Gadir-i Hum'u ileri sürerler. Bunu anmak için her sene Hicrî Zilhicce ayının 18'inde "Gadir-i Hum Bayramı" kutlanır. Bu gün, Gadir-i Hum Hadisi'nin yıldönümüdür. Ali bin Ebî Tâlib'in birinci sırada halife oluşuna delil olarak getirilen hadisin bir kısmı:

Ben kimin mevlası isem, Ali de onun mevlasıdır. Ey Allahım, onu sevenleri sev, ona düşman olanlara da düşman ol.

Şiîliğin İmâmiye-i İsnâ‘aşer’îyye, Davûdîlik, Nizâr’îyye, İsmâil’îyye, Tâyyîb’îyye, Mustâ‘lîyye, Alavî Buhra ile Süleymanî Buhra kollarından olanlar bu bayramı kutlarlar.

GADRİ HUM BAYRAMI GELENEKLERİ

Gadir-i Hum Bayramı her yıl çeşitli etkinliklerle ve yüksek katılımla kutlanır. Gadri Hum bayramında Şii vatandaşlar sabahın erken saatlerinde türbelere giderek kurban keserler ve büyük kazanlarda hazırlanan, içerisinde et ve buğday karışımının olduğu 'Hirise' adı verilen bayrama özel yemeği hazırlarlar.

Herkesin elinden geldiği kadar katkı sağladığı "Hirisi" yemeği başta dar gelirliler olmak üzere vatandaşlara dağıtılır.

Gadri Hum bayramında gusül almak, oruç tutmak, Hz. Ali'yi ziyaret etmek, Nubde duasını okumak, sığınma duasını okumak, öğle vaktine yarım saat kala iki rekat namaz kılmak ve birbirini gören müminlerin belirli cümlelerle selamlaşması gibi ibadet ve gelenekler yapılır.