İslam'da din ve hürriyet

İnsan hakları deyince zihinlere gelen temel çağrışım, insanların sahip olmaları gereken hürriyetlerdir. Bu hürriyetlerin en önde gelenlerden biri de din hürriyetidir. Din hürriyeti kavramı prensip olarak, bir dini benimseyen kimsenin, o dinin gereklerini fiilen yerine getirebilme imkanını, yani din ne ise onun hür oluşunu ifade eder. Din, toplumun temel dinamiklerinden biridir. Kendi içinde dine özgürlük tanıyan bir sistem, aslında kendi varlığını sürdürebilmesinin gereklerinden birini yerine getirmiş olur. İşte, varlığının temelinde hayatı ve toplumu biçimlendirme iradesi yer alan İslam, gerek zamanlama ve gerek düzenleme açısından, din hürriyeti meselesinin gerçek sahibi olmuştur.

ZULÜM İSLAM’A AYKIRIDIR

İslam, zulmetmemeyi ve zulüm görmemeyi genel bir prensip olarak ortaya koyar. Vicdanlara ve din alanına uygulanacak baskı ise zulmün en ağır yöntemlerinden biridir. Kuran getirdiği nizamı, Allah’ın sıfatlarından biri olan “Hak” ile nitelerken, diğer din ve inanışları nihai noktada devre dışı bırakır, ama onları yok saymaz.

Onları sosyal birer gerçek ve mensuplarını aydınlığa çıkarılmaya aday insanlar olarak görür. İnananlarını farklı inanışlara karşı nasıl davranacakları konusunda eğitir. Din konusunda baskı yapmak şöyle dursun, en sapkın inanç unsurları hakkında bile çirkin ifadeler kullanmayı açık bir dil ile yasaklar. Böyle bir davranışın, yanlış inançlara körü körüne saplanıp kalmaya sebep olacağını vurgular.

Günün ayeti

O, öyle bir lütufkardır ki, sizin için yeri bir döşek, göğü bir bina yaptı ve sizin için gökten bir su indirdi de onunla çeşitli mahsullerden size bir rızık çıkardı. Siz de artık bile bile tutup da Allah’a ortaklar

Günün hadisi

Gerçek şu ki; sizden kim benden sonra yaşarsa, pek çok ayrılıklar görecektir. Size benim ve doğru yolu bulmuş, hidayet üzere olan halifelerin sünnetine sımsıkı sarılmanızı tavsiye ederim.

KURAN’IN ANA KAVRAMI HAK

Kuran’ın nitelemesi ile, insan değerli ve şerefli bir varlıktır. O, en güzel bir biçimde yaratılmıştır. Varlığının sebebi Allah’a kulluk görevidir. Bu görevde başarılı olmak onun önüne konmuş asıl hedeftir.

Ancak yaratıcı kudret, kulluk görevinde başarılı olmanın ya da olmamanın nihai hesabını ölüm ötesi hayata bırakarak, tüm insanları kulluk dairesi içinde tutar. Onları, sırf kul oldukları için koruma altına alır. Her hak sahibine hakkını vermek temel kuraldır.

İNSANLIK ONURU

Hak kavramı Kuran ve sünnetin ana kavramlarından biridir. Her şeyden önce Allah’ın sıfatlarından biri de “Hak”tır. insanların sahip olduğu her türlü yarar anlamında olmak üzere “hak” terimi İslami kaynak metinlerde “kazanılmış haklar”ı ifade eder.

Hukuk dilinde “insan hakları” diye tanımlanan temel haklar bir terim ile simgelenmiş değilse de Kuran ve sünnetin koyduğu pek çok hükmün konusu bu haklardır. İslam, haklar konusunda Müslüman - gayrimüslim ayrımı yapmaz. İslami değerlerin temelinde fırsatçılık ve çıkarcılık yoktur. İslami değerler insanı esas alır. Şartlar ne olursa olsun insanlık onuru korunmuştur. Hiç bir durum, aşırılığı ve haksızlığı meşrulaştıramaz.