Vatikan Bankası başkanına zorunlu istifa

IOR Denetleme Kurulu tarafından, banka yönetiminde yer alan diğer 4 yöneticiye de gönderilen notada, Tedeschi hakkında, ’güvenimiz kalmamıştır’ mesajı verildi. IOR Başkanı Ettore Gotti Tedeschi, kurula giderek istifasını verip, görevinden ayrıldı. Tedeschi’nin yerine şimdilik Başkan Vekili Ronaldo Hermann Schmitz’in bakacağı açıklandı Tedeschi, İspanya finans sektöründe önemli yere sahip Banco Santander S.A. İtalya Operasyon Başkanlığını yürütürken, 2009 yılı Eylül ayında Vatikan tarafından, IOR Başkanlığı’na getirilmiş ve bankanın şeffaflaştırılması yönünde girişimde bulunması için yetkilendirileceği açıklanmıştı. Papa 2’nci John Paul tarafından göreve getirilen Angelo Caloia 20 yıl sonra koltuğuna veda etmek zorunda kalmıştı.

Tedeschi göreve geldikten kısa süre sonra, 2009 yılı Aralık ayında, İtalya Mali İstihbarat Birimi (UIF) tarafından IOR’un UniCredit üzerinden 180 milyon euro (yaklaşık 420 milyon lira) kara para akladığı iddialarıyla inceleme başlatıldı. UIF ile işbirliğine giden Roma Cumhuriyet Savcılığı, ’kara para aklama’ iddiasıyla 2010 yılı Eylül ayında IOR Başkanı Tedeschi ve üst düzey yönetici Paolo Cipriani hakkında soruşturma açtı.

Soruşturma kapsamında IOR’dan JP Morgan Frankfurt ve Fucino bankalarına havale yapılan 23 milyon euro (yaklaşık 53 milyon lira) için ihtiyati tedbir kararı aldıran savcılık, 15 bankaya yapılmış 140 milyon euro (yaklaşık 325 milyon lira) tutarındaki transfer işlemlerini de incelemeye aldı. Sadece Vatikan Devleti vatandaşları ve kilise görevlilerinin hesap açabildiği bankada, bazı din görevlileri adına açılan açılmış hesapların kara para aklamak için kullanıldığı iddia edildi. IOR’un sözkonusu transfer işlemlerinde AB ülkelerinde kara para aklamaya karşı yürürlükte olan kuralları çiğnediği öne sürüldü.

1982 yılında, IOR’un o dönemki başkanı Başpiskopos Paul Marcinkus, organize suç örgütleriyle ilişkide olduğu ve IOR’un en büyük hissedarı olduğu İtalya’nın önde gelen özel bankası Banco Ambrosiano’nun 3.5 milyar dolar (yaklaşık 6.5 milyar lira) borçla batışında rol oynadığı iddia edildi. Marcinkus Vatikan’ın dokunulmazlık zırhı altına sığınmış, Banco Ambrosiano’nun üst düzey iki yöneticisi ise öldürülmüştü.

5 milyar euro (yaklaşık 11.6 milyar lira) malvarlığı olduğu tahmin edilen ve 1942’de kurulan banka için 2010’da Papa 16’ncı Benedict tarafından şeffaflaşma yönünde yasal değişikliğe gidilse de, 25 Ocak 2012’de yapılan yasa değişikliğiyle, banka yönetiminin yetkisinin büyük bölümü Vatikan Devlet Sekreteri Tarciso Bertone’ye aktarıldı. Bankanın özerkliğine önemli ölçüde kısıtlama getiren bu yasa değişikliği eleştirilere hedef oldu.

Eda BERKBAYRAK/ MİLANO,(İtalya),(DHA)