Kolejen vücudumuzun en önemli yapı taşlarından biri... Son dönemde adını sıklıkla duyduğumuz kolajen için farklı markalar dışardan alınan kolojen takviyeleri üretmeye başladı. Peki, kolojen takviyeleri gerçekten işe yarıyor mu? Herkes kolojen takviyesi almalı mı? Peki ya zararları? İşte güzel ve genç bir cilt için kolojen takviyeleri hakkında bazı önemli bilgiler
Kolajen cilde yapı kazandırmak ve kemikleri güçlendirmek dahil olmak üzere birçok önemli işleve sahip vücutta en bol bulunan proteindir ve tendonlar, bağlar, cilt ve kaslar dahil olmak üzere çeşitli vücut kısımlarını oluşturan bağ dokularının ana bileşenidir.
Bazı araştırmalar, birkaç ay boyunca kolajen takviyesi almanın cilt elastikiyetini (yani, kırışıklıklar ve pürüzlülük) ve ayrıca yaşlanma belirtilerini iyileştirebileceğini göstermektedir .Diğerleri, kolajen tüketmenin yaşla zayıflamış kemiklerdeki yoğunluğu artırabileceğini ve eklem , sırt ve diz ağrısını iyileştirebileceğini göstermiştir. Ancak bu çalışmaların çoğu küçük ve ürünü yapan şirketler tarafından finanse ediliyor, bu da sonuçlarda yanlılık olasılığını artırıyor. Peki, dermatologlar ne diyor?
Yaşlandıkça kolajen üretimi azalıyor
Dermatolog Dr. Whitney Bowe, 20'li yaşlarımızdan başlayarak her yıl kolajenimizin yaklaşık yüzde 1'ini kaybetmeye başladığımızı söyledi. Bu, ne yazık ki, daha kuru cilt anlamına gelir. Güneşe maruz kalma,sigara dumanı ve kirlilik de kolajen yıkımını hızlandırabilir. “Özellikle yaşlandıkça ve vücudumuzun doğal kolajen üretimi azaldıkça kolajenimizi takviye etme konsepti, dermatolojik açıdan inanılmaz derecede çekici” diyor
Dermatolog Dr. Neslihan Dolar "Bu azalma, 30 yaş sonrası yılda yüzde 2 gibi hızlı bir oranda gerçekleşir. Bu kayıp, bazı dönemlerde çok daha hızlıdır. Örneğin menopoz dönemi, azalmanın en hızlı olduğu zaman. Menopozun ilk 5 yılında kadınlar cilt kolajeninin yüzde 30 kadarını kaybeder." diyor
Kolajen etkileri dikkat çekiyor
Uz. Dr. Yeliz Karakoca düzenli kullanımda etkilerini şöyle ifade ediyor "Günde 1 gr olmak üzere 12 hafta alım sonrası...
- Deri kuruluğunda %76,
- Çizgilerde %12 azalma,
- Deri kan akımında iyileşme ve kolajende %6 artış tespit edilmiştir."
Araştırmalar kolajen takviyelerini destekler nitelikte
Journal of Drugs in Dermatology'deki 2019 literatür incelemesine göre, bu faydaların bazılarının elde edilmesi mümkündür . İnceleme, kolajenin cilt elastikiyetini, kolajen yoğunluğunu ve genel hidrasyonu artırabileceğini desteklemek için çift kör plasebo kontrollü çalışmalardan bazı veriler buldu.
Ama çok daha fazla kanıta ihtiyaç var
Dermatolog Dr. Whitney Bowe, çalışmaların “küçük ve ön hazırlık olmasına rağmen” umut vaat ettiğine inanıyor.
Dermatoloji Uzmanı Dr. Hasan Benar "Bu konu ile ilgili olarak az sayıda yapılmış olan bilimsel araştırmalara göre kolajen takviyelerinin içerisinde bulunan kolajen peptitleri cilt kuruluğunu ve kırışıklıkları azaltmaya yardımcı olmaktadır. Yapılan bir çalışmada sekiz hafta boyunca kolajen takviyesi alan kadınların ciltlerinin elastikiyetinin arttığı ve derin kırışıklıklarda azalma olduğu saptanmıştır." diyor
Cildin yaşlanması üzerine etkileri belirgin
Kolajen cildin önemli bir bileşenidir ve kolajen takviyeleri elastin ve fibrillin dahil olmak üzere cildin yapılandırılmasına yardımcı olan diğer proteinlerin üretimini teşvik edebilir. Araştırmalar, kolajen takviyelerinin kırışıklıkları ve kuruluğu azaltarak cildin yaşlanmasını yavaşlatmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir.
Dermatolog Dr. Whitney Bowe, Hastalarına toz şeklinde sindirilebilir kolajen önermeye başladığını ve cilt elastikiyeti, sıkılığı ve hidrasyon açısından gözle görülür faydalar gördüğünü söyledi.
Kollajen takviyesi almanın en iyi yolu nedir?
Emilim, özellikle doğal kolajen gibi büyük bir molekül söz konusu olduğunda, zor bir oyun olabilir. Daha küçük peptitler, bağırsak bariyerimizden ve kan dolaşımımıza daha kolay geçebilir.
Kolajen hapları, kolajen tozları, kremler ve içilebilir sıvılar, cildinizi güzelleştirmeyi ve kemiklerinizi güçlendirmeyi vaat ediyor.
Dermatolog Dr. Debra Jaliman, toz takviyeleri öneriyor.
Topikal kremlere gelince, Dr. Bowe, kolajenin dermis adı verilen derinin daha alt seviyelerinde ulaşması gerektiğini ancak cilde uygulanan kremlerin bunu yapmasının zor olduğunun altını çiziyor.
Cildinize enjekte edilerek alınabilir
Dermatolog Öykü Çelen, "Cildimize enjekte ederek uygulanan kollajen ‘ Heterelog Kollajen Tip 1 ‘ dir. Bu kollajen dermise uygulandığında, öncelikle yeni kollajen sentezini uyarır, kollajen sentezinden sorumlu olan fibroblastları aktifler ve bu fibroblastlardan kollajen tip 3 sentezinin gerçekleşmesini sağlar.
Bu sayede bağ dokumuz güçlenir ve derimiz daha gergin, daha az kırışık ve daha pürüzsüz bir görüntü alır." diyor
Tükettiğiniz besinleri de göz önünde bulundurmalısınız.
Dr. Bowe, gıdadaki sığır, deniz veya domuz kollajeni söz konusu olduğunda, kemikler ve derinin en zengin kaynaklar olduğunu, ancak çoğu insanın bu kısımları yemediğini söyledi. Kollajen açısından zengin bir seçenek olarak kemik suyunu önerdi. Dr. Jaliman ayrıca kemik suyunun amino asitler açısından zengin olduğuna işaret ederek “bu nedenle kolajen üretimine yardımcı olabilir”
2000-5000 dalton olması gerekiyor
Dermatolog Dr. Neslihan Dolar "Kolajen büyük bir molekül; hidrolizat haline getirmeden tüketilmesi, vücutta tamamen kullanılmasını ve yüksek etkinlik alınmasını engeller. Hidrolizat olsa bile, kolajenin molekül büyüklüğü, uygulanan teknikler nedeniyle vücudun maksimum faydalanabileceği kadar küçültülmüş olmayabilir. Burada dikkat edilmesi gereken, molekül boyutunun 2000 ila 5000 dalton arasında olmasıdır." diyor
Kolajenin farklı faydaları da var elbette
Araştırmalar, yaşa bağlı kas kütlesi kaybı olan sarkopenili kişilerde kolajen takviyesinin kas kütlesini korumaya yardımcı olduğunu ve kas gücünü artırdığını göstermektedir.
Eklem ağrılarını azaltabilir
Kolajen, eklemleri koruyan kıkırdağın bütünlüğünü korumaya yardımcı olur. Araştırmalar, kolajen takviyelerinin osteoartrit semptomlarını iyileştirmeye ve genel olarak eklem ağrısını azaltmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir.
Kolajen takviyesi şart mı?
Vücut doğal olarak kolajen üretir ancak yaşlandıkça vücut daha az ve daha düşük kaliteli kolajen üretmeye başlar. Kolajen üretiminin azalmasıyla sarkma ve cilt kırışıklıkları gibi yaşlanma belirtileri ortaya çıkar ve kemiklerde bulunan kolajen ağının bütünlüğünün bozulması da kemik gücünde azalmaya yol açar. Bu nedenle kolajen takviyesi ileri yaşlarda tercih edildiğinde çok daha fazla fayda sağlanacak.
Kendi Kollajeninizi Nasıl Korursunuz?
Dr. Evşen Altunay "Öncelikle sağlıklı, dengeli beslenerek protein, vitamin ve mineralleri gerçek gıdadan alın. Kemik suyu, yumurta, balık, fasulye gibi yiyecekler bu konuda idealdir. Vitamin C alımına özen gösterin.
Cildinizi kollajen yıkımından korumak için sigarayı bırakın, güneşten korunun.
Kollajen üretimini arttırmak ve var olanı korumak için en etkili yollardan biri bir vitamin A türevi olan retinol kullanmaktır. Retinol yanında vitamin C serumlar da antioksidan etki ile kollajen yıkımını azaltır." diyor.
Altın iğne, lazer, dermapen gibi uygulamalarla da ciltte kollajen üretimi tetiklenebilmektedir.
Kemik Sağlığına etki ediyor
Kolajen takviyesi kemik mineral yoğunluğunu artırarak ve kandaki kemik yıkımını uyaran protein seviyelerini düşürerek osteoporoz gibi kemik hastalıkları riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
Kolajen takviyesi almanın zararları nelerdir?
Kolajen takviyeleri genellikle güvenli olmasının yanında mide bulantısı, mide ekşimesi, ishal ve ağızda kötü tat gibi yan etkilere neden olabilir. Bununla birlikte bazı takviyeler balık, kabuklu deniz ürünleri ve yumurta gibi alerjenler içerebilirler.