4.5G’den 10 kat daha hızlı internet ve bir o kadar da düşük gecikme süresi sunan 5G teknolojisi 2026’da hayatımıza girecek. Peki bu değişim eski telefonları tarihe mi gömecek? 5G’nin günlük hayatımıza etkileri neler olacak? Bu süreçte telefon alırken nelere dikkat etmek gerek? Bu teknoloji sayesinde gerçekten uzaktan ameliyatlar mümkün olacak mı? İşte tüm bu soruların yanıtları...
Gelecek yıl Türkiye genelinde hizmete sunulması beklenen 5G, mobil iletişimde yeni bir çağın kapılarını açmış olacak. Çünkü bu teknoloji, sadece çok daha hızlı internet bağlantısı ve ultra düşük gecikme süresi sunmakla kalmayacak, aynı zamanda endüstriyel dönüşümden bireysel kullanıcı deneyimine kadar pek çok alanda köklü değişiklikleri beraberinde getirecek. Peki 4.5G’den en az 10 kat daha yüksek hıza sahip olan bu teknoloji, önceki nesil cihazları kullanılamaz hale mi gelecek? Yani 5G özelliği olmayan cep telefonları çalışmayacak mı? Bu süreçte telefon alırken nelere dikkat etmek gerekecek? 5G’nin günlük hayata ne gibi faydaları olacak? gibi akılda kalan pek çok konuyu masaya yatırdık.
SÜREÇ NE KADAR HIZLI OLUR?
5G’nin gelmesi, 4.5G ve önceki nesil cihazların kullanılamaz hale geleceği anlamına gelmiyor. Operatörler, mevcut altyapılarını desteklemeye devam edecekler. Yani önceki nesil telefonlar aynı işlevleriyle kullanımlarını sürdürecek. Ancak ilerleyen dönemlerde telefon üreticileri, 4G ve önceki nesil cihazlar için yazılım güncellemelerini sınırlayabilir. Özetle bu süreç ani bir dönüşüm yerine, kademeli bir geçiş şeklinde ilerleyecek. Özellikle 5G ile gecikme süresinin ortadan kalkacak olması günlük hayatımızı A’dan Z’ye dönüştürecek.
HAYATI NASIL ETKİLEYECEK?
4.5G’nin gecikme süresi ortalama 50 milisaniyedir. Bu süreç 5G’de sadece 1 milisaniyedir. Bu çok düşük gecikme süresi sayesinde özellikle otonom araçlar anlık kontrol edilebilecek. Ayrıca artık uzaktan ameliyatlar da kolaylıkla yapılabilecek.
5G, 4.5G’ye oranla on kattan fazla hızlı olduğundan, kullanıcılara kesintisiz video akışı, anlık dosya indirme ve ultra hızlı çevrimiçi işlem yetenekleri sunacak.
4K ve 8K videolar ile gerçek zamanlı tepkiler gerektiren oyunlar kesintisiz ve gecikmesiz bir şekilde çalışacak.
Doğal kaynakların korunması, atık miktarının azaltılması, israfın önlenmesi ve ekonomik dengesizliklerin önüne geçilmesi adına geliştirilen ‘takas’ ve ‘yardımlaşma’ uygulamaları küresel çapta akım haline geldi. Artık milyonlarca kişi, ihtiyaç duymadıkları eşyaları saklamak, satmak ya da çöpe atmak yerine, başkalarının işine yarayabilecek ürünlerle değiştiriyor ya da hibe ediyor. Çevre bilincini odağına alan bu sistem, sadece bireylerin tasarruf etmesine yardımcı olmakla kalmıyor, aynı zamanda üretim ve tüketim döngüsünü daha verimli hale getirerek çevresel yükü azaltıyor. Bu hafta takas ve yardımlaşma kültürünü yeniden şekillendiren bazı ilginç uygulamaları inceledik.
BARTY
Her türlü kırtasiye, ofis ürünü, elektronik eşya, aksesuar, kitap ve spor aletlerinin bulunabildiği bu platform, makine öğrenimi temelli bir algoritma kullanarak yüklenen eşyaların değerini otomatik olarak belirliyor. Daha sonra bu değere karşılık olarak size ‘Barty Puan’ veriliyor. Takas işlemleri, Barty puanlar üzerinden gerçekleştiriliyor. Yani, bir eşyayı takas etmek için o eşyanın değerine denk gelen puanı kullanmanız gerekiyor. Yapılması gereken, ürünün fotoğrafını çekerek ilgili kategoriye yüklemeniz.
FREECYCLE
Bu da eşyaların ücretsiz olarak paylaşılması ve geri dönüştürülmesini teşvik eden bir global toplumsal hareket olarak öne çıkıyor. Uygulamaya kayıt olan her kullanıcıya başlangıçta belirli bir miktar sanal kredi veriliyor. Bu krediler, uygulamadaki diğer kullanıcıların paylaştığı ücretsiz ürünleri talep etmek için kullanılıyor. Krediler bittiğinde, reklam izleyerek veya kendi ücretsiz ürünlerini paylaşarak ek kredi kazanmak mümkün.
4.5G’ye göre en az 10 kat mobil internet hızı sunan 5G teknolojisi için ihale süreci hızla ilerlerken ülke geneline sinyalin ise 2026’da verilmesi planlanıyor. Özellikle iş dünyası için köklü bir değişim getirecek bu teknoloji, üretimden pazarlamaya, enerji yönetiminden satış sürecine kadar yüzlerce sistemi yeniden tanımlayacak. Burada en kritik nokta bu teknolojinin dev şirket ve fabrikaların yanı sıra KOBİ’ler için de büyük bir rekabet avantajı yaratacak olması. Bu nedenle, küçük ve orta ölçekli işletmelerin 5G yatırımlarını kaçırmaması hayati önem taşıyor. Biz de bu yazımızda bazı kritik noktaları KOBİ’ler için detaylandırdık.
ANLIK KONTROL İMKANI
1- LOJİSTİK YÖNETİMİ: 5G, düşük gecikme süresi sayesinde lojistikte gerçek zamanlı takip ve koordinasyonu sağlayarak KOBİ’lerin teslimat sürelerini daha da kısaltmasına yardımcı olacak.
2- UZAKTAN İZLEME: 5G, üretim hatlarının uzaktan çok daha hızlı yönetilmesini ve izlenmesini sağlayacak. Böylece, işletmeler farklı lokasyonlardaki üretim tesislerini tek bir merkezden kontrol edebilecek.
3- KALİTE KONTROL: Yüksek çözünürlüklü video aktarımı özelliği ile, üretim hatlarındaki ürünlerin daha detaylı incelenmesi sağlanacak. Bu sayede, ürün kalitesi kolaylıkla artacak ve hatalı ürünlerin sayısı azalacak.
4- OTOMASYON VE ROBOTİK: Bu teknoloji yüksek hızlı bağlantı sayesinde robotların ve diğer otomasyon sistemlerinin daha verimli çalışmasını sağlayacak. Üretim hatlarında robotlar arası iletişim hızlanacak ve daha karmaşık görevler yerine getirilebilecek.
TASARRUFUN İLACI
Mimar Ece Gürel’in ormanda kaybolması ve ardından yaşam mücadelesini kaybetmesi hepimizi derinden yaralarken, akıllı teknolojilerin bu tür olaylarda ne kadar kritik bir rol oynadığı yeniden ortaya çıktı. Bu nedenle, kaybolma riskini en aza indirmek için bu cihazları ve sistemleri yakından tanımamız hayati önem taşıyor. İşte o acil çözümler...
Belgrad Ormanı'nda kaybolduktan 4 gün sonra bulunan ancak tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitiren Peyzaj Mimarı Ece Gürel, Türkiye’yi derinden üzerken, bu elim olay, kaybolma vakalarında teknolojinin ne kadar hayati rol oynadığını bir kez daha gözler önüne serdi. Gürel, arkadaşına gittiği yerlerin fotoğraflarını sosyal medya üzerinden atmış fakat, geldiği yolu bulamamıştı. Oysa yolun başında kendisine WhatsApp üzerinden konumu mesaj atmış olsaydı yolu çok daha rahat bulabilecekti. Günümüzde hemen hemen tüm telefonlarda ve akıllı saatlerde GPS özelliği de bulunuyor. Yol takip etmeye ve bulmaya yarayan yüzlerce uygulama da söz konusu. Telefon çekmese yani internet olmasa dahi GPS özellikli saat ve cihazlar yol gösterebiliyor. İşte zor zamanlarda SOS çağrısı yapabileceğiniz ve yolu bulabileceğiniz uygulamalar ve yöntemler...
SİNYAL YOKSA UYDU
Garmin InReach, Zoleo gibi uydu tabanlı takip cihazları, cep telefonu sinyalinin olmadığı uzak bölgelerde bile konum takibi yapabiliyor ve acil durum iletişimi sağlayabiliyor. Bu cihazlar, uydu üzerinden mesaj gönderme ve SOS sinyali gönderme özelliklerine de sahip. Özellikle doğa sporları yapanlar veya uzak bölgelerde seyahat edenler için hayati önem taşırlar.
KENDİNİZE DE KONUM MESAJI ATABİLİRSİNİZ
Konum paylaşma uygulamaları: Başta WhatsApp ve Google haritalar olmak üzere facebook messenger ve Instagram’dan konumunuzu anlık olarak kolaylıkla paylaşabilirsiniz. Bu işlemi yapmanız sadece saniyeler sürüyor. Ayrıca WhatsApp, mevcut konumunuzu kendinize mesaj atmanızı da sağlıyor.
İŞLEM ŞÖYLE YAPILIYOR:
Sohbetler bölümünden kendi adınızı aratın, sonra isminiz telefon numaranızla eşleşiyorsa seçin, ‘+’ simgesine dokunun ve ‘konum’ seçeneğini tıklayın. Buradan ‘Mevcut Konumu’ seçmelisiniz. Mevcut konum kendinize mesaj attığınız andaki konumu gösterir. Eğer canlı konumu seçerseniz ilk başladığınız ve dönmek istediğiniz yeri tespit edemezsiniz. Çünkü konum sürekli anlık güncellenir. Mevcut konumla dönmek istediğiniz konumu işaretleyebiliyorsunuz. Bu yöntemle ayrıca park ettiğiniz aracın yerini belirleyip sonra rahatlıkla bulabiliyorsunuz. Buluşma noktalarını bu şekilde sabitlemiş de oluyorsunuz.
1-7 Mart deprem haftasını geride bırakırken deprem gerçeğiyle yaşamayı da iyice öğrendik. Artık afetlere karşı daha da hazırlıklı olmamızı sağlayan yapay zeka destekli ileri teknolojiler, hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline geliyor. Yeni nesil çözümler, depremlerden gaz sızıntılarına kadar birçok tehlikeyi önceden tespit ederek potansiyel felaketleri engelliyor. Afet anında ise bu teknolojiler, hızlı veri analizi yaparak arama kurtarma ekiplerine kritik bilgiler sunuyor. Bu noktada yerli ve milli imkanlarla geliştirilen teknolojiler de kendini göstermeye devam ediyor. İşte son dönemin en önemli afet bazı afet çözümleri...
SENSED AI
Binaların, köprüler ve barajlar gibi kritik altyapıların sağlamlık durumunu yapay zeka ve uzaktan algılama teknolojileriyle sürekli izleyen bu sistem, tehlikeleri erken tespit ederek güvenli ve sürdürülebilir yaşam koşulları oluşturmayı hedefliyor. Sistem aynı zamanda tarihsel verileri analiz ederek yapıların gelecekteki olası zayıflıklarını ve risklerini öngörüyor.
EDIS
Deprem olduğunda, önce küçük bir sarsıntı dalgası yayılıyor. Yapay zeka destekli erken uyarı sistemi EDIS, bu küçük sarsıntıyı algılıyor ve hemen depremin nerede ve ne kadar büyük olacağını tahmin ediyor. Daha sonra, büyük ve yıkıcı sarsıntı (S dalgası) gelmeden önce, tehlikeli bölgedeki insanlara uyarı gönderiyor.
İşletmelere A’dan Z’ye dijital dönüşüm çözümleri sunan Vodafone Business ve Türk İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) işbirliğiyle hayata geçirilen ‘Teknolojiyle Güçlü KOBİ’ etkinliği, Adana’da gerçekleştirildi. Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Özlem Kestioğlu, Anadolu’da faaliyet gösteren her ölçekteki işletmenin dijitalleşme çağına hızlı bir şekilde geçmelerini desteklediklerine dikkat çekerek, “Şirketlerin daha akıllı ve daha hızlı olmalarına katkı sunmaya devam edeceğiz” dedi.
YETKİNLİK ANALİZİ
Şu ana kadar Türkiye’de 16 ilin dijitalleşmesini ölçtüklerini ifade eden Özlem Kestioğlu, “Eğitim, sağlık, perakende, bilişim, inşaat, lojistik, tarım, restoran-kafe, turizm, finans sektörlerinde bugün Dijital Yetkinlik Analizleri yapabiliyoruz. İşletmelerin skorlarına ve tavsiye raporuna baktığımızda da öncelikli gelişmemiz gereken alanların altyapı, siber güvenlik ve veri yönetimi olduğunu gördük. Özellikle bu üç alanda ortalama skorlamaların altında kalan KOBİ ve işletmelere sunduğumuz çözümlerle şirketlerin rekabetten geri kalmamalarına vesile oluyoruz” diye konuştu.
REKABETİN ANAHTARI
Kestioğlu, koçluk oturumlarında işletmelerin dijital dönüşüm konusunda birebir danışmanlık aldığını da belirtti. Kestioğlu, şöyle devam etti: “Diğer şirketlerle etkileşim kurabilme fırsatı da yakaladılar. Ayrıca yaptığımız Dijital Yetkinlik Analizi’ni geçen yıl işletmelere sunduk ve bugün 455 işletmeye ulaştık.” Çukurova Sanayi ve İş Dünyası Federasyonu Başkanı Berman Mantı da gelişen ve değişen dünya düzeninde geleneksel yöntemlerle gelişmiş ülkelere karşı rekabet etmenin zorluğunu aşmanın ve hedefe ulaşılmasının altında yatan gerçeğin dijitalleşme olduğunu kaydetti.
MARKALAŞMIŞ İHRACAT
TÜRKONFED Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Sönmez ise, “Bugün dünya ekonomisinden aldığımız yüzde 1’lik payı artırmak, yüksek teknoloji ihracatımızı yüzde 3’ün üzerine çıkarmak için en büyük kozumuz dijital dönüşüm ve inovasyon odaklı üretimdir. Bunun yolu ise ileri teknoloji kullanımı, yüksek katma değerli üretim ve markalaşmış ihracattan geçiyor. Bu dönüşüm de yalnızca büyük ölçekli şirketlerin değil, KOBİ’lerin de kapsayıcı şekilde dijitalleşmesiyle mümkün” diye konuştu.
Yapay zeka teknolojileri bebek bakımına da el attı. Amaç, miniklerin dünyasını daha derinlemesine anlamak ve onların ihtiyaçlarına daha hızlı yanıt verebilmek. Bu noktada ebeveynlerin en önemli yardımcısı olmaya aday olan yapay zeka, örneğin bebek ağladığında bunun sebebini, yüz mimiklerinden anlık duygu durumlarını, çıkardığı seslerle dil gelişimlerini ve uykudaki durumlarını anlık olarak analiz edebiliyor.
Özetle yapay zeka sadece ebeveynlerin yaşamlarını kolaylaştırmakla kalmıyor, aynı zamanda bebeklerin sağlıklı gelişimine de katkıda bulunuyor. İşte bu kapsamda geliştirilen yeni nesil uygulamalar...
BABY NENA AI: Bebek ağlama analizi yapabilmesinin yanı sıra aldığı besinler ve yapılan bakımlar ile bebeğinizin her ay nasıl geliştiğini ebeveynlere rapor ediyor. Uygulama ayrıca bebek gelişimi konusunda en güncel bilgileri yine yapay zekalı sohbet robotu aracılığıyla veriyor. Bu robot, içeriğindeki büyük veri sayesinde konuyla ilgili tüm soruları da yanıtlıyor.
MUCİZE BEBEK: Bebeğinizin boy, kilo, baş çevresi gibi gelişimlerini günlük, haftalık ve aylık takip eden ve bunu özel algoritmalarla grafikler halinde önünüze sunan uygulama, sağlıklı beslenme konusunda da rehberlik ediyor. Ayrıca uyku takibi, bez değiştirme, banyo zamanı, aşı takvimi gibi önemli rutinleri de düzenli olarak hatırlatan uygulama, zihinsel gelişim için de özel içerikler sunuyor.
AI GELECEK BEBEK YÜZÜ
Bu yıl 52 bin KOBİ ve girişimciye destek sağlayacak olan KOSGEB, kadın girişimcilere ve teknoloji odaklı projelere öncelik verecek. Kurum ayrıca sürdürülebilirlik ilkelerini benimsemeyi hedefleyen yeşil dönüşüm projelerini de destekleyecek.
HEDEF 8500 KADIN
Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB), bu yıl 52 bin KOBİ ve girişimciyi destekleyeceğini açıkladı. Girişimcilik destekleri kapsamında geçen yıl 7 bin 41 kadına katkı sağlayan KOSGEB, bu yıl sayıyı 8 bin 500’e çıkarmayı planlıyor. Kurum tarafından 2025’te kadınlara sağlanacak bu desteklerin, toplam girişimcilik destekleri içindeki payının yüzde 27’yi bulması bekleniyor.
ODAK NOKTA TEKNOLOJİ
KOBİ’lerin orta yüksek ve yüksek teknoloji alanında üretimlerini artırmaları için de çalışmaları yoğunlaştıran KOSGEB, bu kapsamda 2025’te 2 bin 200 işletmeye destek sağlayacak. Böylelikle ülkenin, katma değer yaratarak uluslararası pazarlardaki rekabet gücünü artıracak teknoloji ürünlerinin meydana gelmesi ve ticarileşmesi planlanıyor. Kurum ayrıca çevresel etkiyi azaltmayı ve sürdürülebilirlik ilkelerini benimsemeyi hedefleyen yeşil dönüşüm alanında da projelere destek verecek. Bu kapsamda 1100 işletme desteklenecek.
İHRACAT STRATEJİSİ
KOBİ’lerin global pazarlara açılması için yürütülen çalışmalara destek sunan kurum, bu yıl KOBİ’lerin ihracat içindeki payını yüzde 34’e çıkarmayı öngörüyor. Başkanlık, finansman alanında da işletmeleri desteklemek için çalışma yürütüyor. KOSGEB’in, 2025’te finansman desteği sağlayacağı işletme sayısının 1250 olması planlanıyor. Ayrıca orta yüksek ve yüksek teknolojili işletmelere yapılan desteklerin tüm KOSGEB destekleri içindeki payının da yüzde 26’yı bulması hedefleniyor.
Giriş