Giriş
Kilo almanın en önemli nedenlerinden biri de stres ve yemek ilişkisi. Peki, ne oluyor da strese girdiğimizde soluğu buzdolabının önünde alıyoruz? Işte, Dr. Ayça Kaya’dan olası nedenler ve stresliyken yeme ataklarından uzak durmanın yolları...
Neden stres altındayken fazla yemek tüketiyoruz?
Bu sorunun yanıtı çok basit, biz stres karşısında yemek yiyerek mutlu olmayı öğreniyoruz. Bundan en çok da hormonlarımız sorumlu. Böbreküstü bezlerinden salgılanan kortizol hormonu stres karşısında vücudumuzu şişiriyor. Gerçekten streste şişlik hissetmemizin baş sorumlusu bu hormon. Bazılarımız hep şunu der ya “Kortizonlu ilaç kullandım da şişmanladım”, işte stres karşısında da vücut kortizol hormonunu sürekli salgılıyor. Sanki dışarıdan kortizonlu ilaç kullanmış gibi bizi şişiriyor. Çünkü kortizol hormonu yağlanmayı kolaylaştırıyor, insülin direncini artırıyor, vücutta su tutuyor, mutsuzluğumuzu daha da pekiştiriyor.
Peki, yemek yediğimiz zaman nasıl mutlu oluyoruz?
Burada da mutluluk hormonu ‘endorfin’ ve ‘serotonin’ devreye giriyor. Hele hele hamur işleri ve tatlılar bu hormonları daha fazla salgılatıyor. Ama şurası çok net: Bu yalancı mutluluk! Çünkü bu tür hamur işlerini ve tatlıları yediğinizde öbür taraftan kan şekeri de çok hızlı yükseliyor. Kısa bir süre kendinizi iyi hissediyorsunuz ancak hızlı yükselen kan şekeri de hızlı düşüyor ve bir süre sonra kendinizi öncesine göre daha yorgun ve mutsuz hissediyorsunuz.
Küçük egzersizle stresi yenin!
Diyelim ki stresten gözünüz döndü, siz tırım tırım yemek aramaya başladınız... Şu egzersizleri yaparak yeme isteğinden kurtulabilirsiniz.
1. ADIM: Mümkünse açık havaya çıkın. Gözlerinizi kapatın. Derin bir nefes alın ve yavaş yavaş verin. En az 3 kere tekrar edin.
2. ADIM: Bir duvar kenarına geçip iki elinizi duvara dayayın. Nefes alın, duvarı iterken nefesinizi verin. Bu arada kürek kemiğinizi birleştirip açın. Bu hareketi yaklaşık 10 kez tekrarlayın.
3. ADIM: Şimdi yere yatın. Ellerinizi başınızın üstünde birleştirin, bacaklarınızı da birleştirin, kendinizi 1 rakamı gibi düz hissedin. Sonra bacaklarınızı yanlara açarken ellerinizi de yanlara doğru yavaşça açın. Sonra tekrar 1 pozisyonuna gelin. Bu hareketi de 10 kere yapın.
Düşman yiyecekleri tanıyın
Basit şeker içeren yiyecekler hızlı insülin salgılatır, kan şekerini ani yükseltir ve ani düşürür. Bununla birlikte paketli ve uzun ömürlü yiyecekler içerdikleri katkı maddeleri nedeniyle doyma duygusunu yok ederler ve bunları da yedikçe daha çok yemek istersiniz. Aynı zamanda bu gıdaların tuz içerikleri de yüksektir; streste kortizol hormonu da yüksek olduğu için bu yiyecekler sizi daha çok şişirir. Bu nedenle şu yiyecekleri düşman olarak görün: Tatlılar, çikolatalar, pastalar, kekler, kurabiyeler, cipsler, bisküviler...
Strese iyi gelen dost besinler
Streste çiğnenmesi zor katı yiyecekler öfke duygusunu bir miktar yatıştırabilir. Bunun için ‘yıldız yiyecek’ beyaz leblebidir. Turp ve havuç da bu duyguyu tatmin eder.
Kuru vişne de strese karşı iyi bir seçenektir. Hem kalorisi düşük hem de insanı oyalayan bir besindir. Hücre temizleyici yani antioksidan etkisi çok yüksektir.
İçinde biotin, demir, C vitamini ve magnezyum bulunan yiyecekleri de tercih edebilirsiniz. Ceviz, kurubaklagiller, yeşil yapraklı sebzeler, kivi kayısı bu yiyecekler arasında sayılabilir. Bunlar da öfke kontrolünü kolaylaştırır, bizi sakinleştirir.
Süt ve yoğurt içerdikleri laktik asit sayesinde vücudu gevşetir, kişiyi mutlu eder. O nedenle stresli zamanlarınızda özellikle bu yiyecek gruplarını tüketmeyi unutmayın.
Diyet yanlışı yapıyor musunuz?
9 SORUDA TEST EDİN
Farkına varmadan diyet yanlışı yapıp yapmadığınızı anlamak için aşağıdaki soruların yanına ‘Evet’ ya da ‘Hayır’ yazın. 1) Genelde her pazartesi diyete başlarım. 2) Diyete başladığımda hemen markete gider bol bol diyet ürünler alırım. 3) Aldığım diyet ürünleri acıktıkça miktarına dikkat etmeden yerim. 4) Diyete başladığımda kendim için özel yemekler yaparım ve herkesin yediği yemekten yemem. 5) Çok fazla yemeyeyim diye genelde tek çeşit yemeye çalışırım. 6) Diyete başladığımda hiç enerjim kalmaz, canım spor yapmak istemez. 7) Diyet yaparken içtiğim şeyleri pek önemsemem. 8) Diyete başladığımda ekmeği keserim, hiç ekmek yemem. 9) Ben diyet yapsam da evdekiler için alışveriş yaparken abur-cubur satın alırım. DEĞERLENDİRME: Yukarıdaki soruların 4’üne ‘Evet’ diyorsanız fark etmeden zayıflama yanlışı yapıyorsunuz demektir. Kilo verseniz bile bir müddet sonra verdiğiniz kiloları 2 kat daha fazla alabilirsiniz, dikkatli olun.
