Giriş
Burun tıkanıklığı çocukların gelişimini etkileyebilir
Burun tıkanıklığının uzun sürmesinin çocukların uyku kalitesini etkilediğine ve tıkanıklığına neden olan altta yatan hastalığın tedavi edilmemesi halinde farklı sorunların ortaya çıkabileceğine dikkat çeken Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Arzu Tatlıpınar, “Sağlıklı uyku uyuyamayan çocuklarda dikkat dağınıklığı, uyku hali ve sinirlilik gibi sorunlar ortaya çıkmaya başlıyor. Burun tıkanıklığı beraberinde iştahsızlığı da getiriyor. Çocuk yeteri kadar gıda almakta zorlanıyor, uyku düzeni bozulduğu için gelişimi de yavaşlıyor” dedi.
Geniz eti 12 yaşından sonra küçülmeye başlıyor
Burun tıkanıklığı çocuklarda sık karşılaşılan bir sorun olmakla birlikte ebeveynler tarafından gözden kaçabiliyor. Çocuklarda görülen burun tıkanıklığının en sık görülen nedenleri arasında alerji, gribal enfeksiyon ve geniz eti büyümesi sıralanıyor. Uzmanlar basit bir sorunmuş gibi görülen bazen de fark edilmeyen bu durumun, çocuklarda büyüme geriliğinden öğrenme güçlüğüne kadar birçok soruna zemin hazırlayabildiğine vurgu yapıyor. Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Arzu Tatlıpınar, bu nedenle altta yatan sorunun mutlaka teşhis edilerek gerekli tedavinin yapılması gerektiğini söyledi.
Burundan hava akışının doğru şekilde sağlanamaması ve burnun fonksiyonlarının yerine getirememesinin enfeksiyonlara zemin hazırladığını söyleyen Prof. Dr. Arzu Tatlıpınar, geniz eti kaynaklı tıkanmalarda ise sıklıkla sinüslerin iltihaplanması ve enfeksiyon gelişmesi ile karşılaştıklarını anlattı.
Her yaşta ortaya çıkan burun tıkanıklıkları nedenlerine bakıldığında, 3-8 yaş arası çocuklarda en sık karşılaşılan etkenin geniz eti büyümesi olduğu görülüyor. Prof. Dr. Arzu Tatlıpınar’ın verdiği bilgiye göre, geniz eti bu dönemde büyümeye, 12 yaşından sonra da küçülmeye başlıyor. Dolayısıyla küçülme eğilimine geçmeden önce çocuklarda sıklıkla geniz eti iltihaplanması ortaya çıkıyor. Geniz etine bağlı enfeksiyon ve burun tıkanıklıklarında öncelikle antibiyotik tedavisine başvurduklarını söyleyen Prof. Dr. Tatlıpınar, “Bazı hastalarımızda antibiyotik tedavisi bittiğinden birkaç gün sonra tekrar enfeksiyon gelişimi gözleyebiliyoruz. O zaman en doğru karar cerrahi yöntemlere başvurmak oluyor” diye konuştu.
Geniz etinin büyümesi sonucu orta kulakla geniz arasında yer alan östaki tüpünün etkilenmesiyle orta kulak basıncı arttığını ve orta kulaktaki basınç değişikliğinin çocuklarda orta kulak enfeksiyonuna da neden olduğunu söyleyen Prof. Dr. Arzu Tatlıpınar şu bilgileri verdi:
Uzun süren orta kulak enfeksiyonu çocuğun işitme duyusunu etkiliyor ve çocuk zamanla zor duymaya başlıyor. Bununla birlikte sesleri ayırt etmekte zorlandığı için konuşma bozuklukları da görülebiliyor. Orta kulak enfeksiyonuna geniz eti ve burun etlerinin enfeksiyon veya allerjiye bağlı büyüklüğü eşlik ediyorsa, çocuk doğru ses çıkaramıyor ve genizden konuşuyor.
Geniz eti büyümesinin yanı sıra en çok karşılaşılan bir diğer burun tıkanıklığı nedeni ise alerji. Prof. Dr. Arzu Tatlıpınar, alerjik yapısı olan çocuklarda, alerjen ile birlikte şişen burun içi yapısının, sinüzite, boğaz enfeksiyonlarına, burun içi enfeksiyonlara neden olabileceğini söyledi. Alerji problemi çözülemediğinde ise sorunun genellikle kronik sinüzite döndüğüne dikkat çeken Prof. Dr. Arzu Tatlıpınar, “Burun tıkanıklığının sebebi alerji olan çocuklarda yapılan değerlendirmede genellikle anne ve babalarında da alerji öyküsüne rastlıyoruz. Anne, baba da alerji öyküsü varsa çocukta da alerji gelişme ihtimali yüksek oluyor. Alerji için uygulanan tedaviler ile çocuk rahatlıyor, normal hayatına geri dönebiliyor” diye konuştu.
Nefes alma güçlüğü çocuğun gelişimini etkiliyor
Burun tıkanıklığının uzun sürmesinin çocukların uyku kalitesini etkilediğini belirten Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Kulak, Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Tatlıpınar, bu durumun yaratabileceği diğer sorunlar konusunda şunları anlattı:
Sağlıklı uyku uyuyamayan çocuklarda dikkat dağınıklığı, uyku hali ve sinirlilik gibi sorunlar ortaya çıkmaya başlıyor. Bu durum sosyal yaşantıyı da olumsuz etkilediği gibi okulda başarı düşüyor, sosyal diyaloglar bozulabiliyor. Burun tıkanıklığı beraberinde iştahsızlığı da getiriyor. Çocuk yeteri kadar gıda almakta zorlanıyor, uyku düzeni bozulduğu için gelişimi de yavaşlıyor. Ayrıca burundan nefes alamayan çocuk oksijen ihtiyacı için ağzını açarak uyuyor. Bu durum da diş sağlığını ciddi olarak etkilediği için çocuğun çene yapısından yüz gelişimine kadar daha ciddi problemler ortaya çıkabiliyor.
İyileşmeyen çocuklara dikkat
Teşhis edilmemiş geniz eti problemi veya burun anomalisi olan çocuklarda iyileşmenin uzun sürdüğünü ve sık hastalık görüldüğünü söyleyen Prof. Dr. Tatlıpınar, “Bahar ve kış aylarında sıklıkla üst ve alt solunum yolu hastalığına yakalanan çocuklarda burun problemlerine dikkat etmek gerekiyor. İyi bir muayene ve basit bir görüntüleme yöntemi ile tanı koymak ve tedaviye yönelmek, hem çocuğu hem de aileleri rahatlatıyor” diye konuştu.